دانشجویان دانشگاه بناب موفق به ساخت رباتی شدهاند که میتواند به جای آنها سر کلاس برود و ضمن دریافت اطلاعات دروس ارائه شده، از استاد هم در مورد مشکلات دانشجو سوال بپرسد!
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، مهدیه حسینی؛ ربات را میتوان دستگاهی خود کنترل با قابلیت برنامه ریزی، متشکل از اجزای الکتریکی، الکترونیکی یا مکانیکی تعریف کرد. به عبارتی دیگر، ربات ماشینی است که به جای یک مأمور زنده عمل میکند.
رباتها به ویژه برای انجام وظایف و مشاغل خاصی مطلوبند، زیرا بر خلاف انسان هیچ وقت خسته میشوند؛ میتوانند شرایط فیزیکی مختلفی را تحمل کنند شرایطی که برای انسان ناراحت کننده و حتی خطرناک است؛ رباتها میتوانند در شرایط بدون هوا کار کنند؛ تکرار آنها را خسته نمیکند و از کاری که در دست دارند، پریشان حواس و گیج نمیشوند.
با این تعریف از ربات خواستیم بگوییم که اخیرا دانشجویان انجمن علمی دانشگاه بناب موفق به ساخت ربات «تله پرزنت» شدند که یک نوع ربات کنترل از راه دور است و میتواند به جای انسان در محلهای مختلف حضور پیدا کند و کارهایی را انجام دهد.
در همین رابطه گفتگویی با فریبرز رحیمی، مشاور انجمن رباتیک دانشگاه بناب داشته ایم که در ادامه میخوانیم.
دانشجو: لطفا در مورد ربات تله پرزنت توضیح دهید ربات تله پرزنت Telepresence یک نوع ربات کنترل از راه دور است. این رباتها اغلب در ارتفاع هم قد ارتفاع انسان طراحی میشوند. طرح و ابعاد این رباتها متفاوت بوده و بستگی به محیطی که قرار است ربات در آن کار کند دارد.
دانشجو: این ربات بیشتر برای چه کاری استفاده میشود؟ این رباتها معمولا برای حضور از راه دور مورد استفاده قرار میگیرند و به این صورت که شخصی که امکان حضور در یک مکانی را ندارد، ربات را در مکان مورد نظر قرار داده و سپس از دفعات بعد از راه دور و از طریق ربات و ابزارآلاتی که روی ربات وصل است، کاربر حضوری مجازی در مکان مورد نظر خواهد داشت.
دانشجو: نحوه عملکرد ربات چگونه است؟
این ربات از دوبخش عمده ارتباط صوتی و تصویری و کنترل حرکت تشکیل شده است، در مورد نحوه کار ربات به این صورت است که ربات در محیطی که قرار گرفته صدا و تصویر محیط را توسط دوربین و میکروفن و فرستنده تعبیه شده در بدنه ربات به رادیو کنترل که در فاصله حداکثر ۲ کیلومتری از ربات قرار دارد، را ارسال میکند و تصویر و صدا توسط گیرنده تعبیه شده در رادیو کنترل و دریافت و در مانیتور نمایش داده میشود و سپس تصویر و صدای محیط رادیو کنترل نیز توسط دوربین و میکروفن و فرستنده تعبیه شده در رادیو کنترل به بدنه ربات که درحداکثر ۲ کیلومتری رادیو کنترل قرار دارد، ارسال میشود.
این صدا و تصویر توسط گیرنده نصب شده در بدنه ربات دریافت و در مانیتوری که روی ربات است، نمایش داده میشود. همچنین دوربین نصب شده در بدنه ربات به یک عدد سرور موتور متصل است که میشود دوربین را از راه دور و توسط پتانسیومترهای تعبیه شده در رادیو کنترل به بالا و پایین برده و متناسب با قد فردی که روبروی ربات قرار دارد، تنظیم کرد.
دانشجو: میتوانید به زبان سادهتری کاربرد این رباتها را بیان کنید؟ بله. مثلا فرض میکنیم ما دانشجویی هستیم که امکان رفتن به سرکلاس را نداریم، اینجا میتوانیم این ربات را در طبقهای که کلاسهای ما در آنجا دایر است، قرار داده و از فردای همان روز از داخل خانه ربات را به کلاسهای خودمان هدایت کرده و از کلاسها استفاده کنیم. همچنین میتوانیم صدا و تصویر کلاس را بشنویم و ببینیم.
حتی میتوانیم در صورت داشتن سوال، توسط میکروفن تعبیه شده در رادیو کنترل سوال خود را طرح و استاد مربوطه هم تصویر ما را در بدنه ربات ببنید و صدای ما را توسط باندهای تعبیه شده در بدنه ربات شنیده و به سوال ما جواب بدهد و ما نیز صدا و تصویر استاد را توسط بلندگو و دوربین تعبیه شده در بدنه ربات دریافت و در مانیتور و باند نصب شده در رادیو کنترل بشنود و ببیند.
یا اینکه فرض میکنیم ما صاحب شرکتی هستیم و در سفر به سر میبریم در این صورت ما برای اطلاع از محیط شرکتمان میتوانیم ربات را در شرکت قرار داده و موقعی که در سفر هستیم ربات را به قسمتهای مختلف شرکت هدایت کرده و با کارمندان شرکت توسط دوربین و میکروفن و مانیتور نصب شده در رادیو کنترل و بدنه ربات ارتباط تصویری و شنیداری داشته باشیم و در کنفرانسها و جلسات نیز شرکت کنیم.
دانشجو: ربات تله پرزنت از چه اجزایی تشکیل شده است؟ از اجزای اصلی بدنه ربات و رادیو کنترل ربات است. بدنه ربات از دو عدد باتری قابل شارژ ۱۲ ولت ۱۰ آمپر برای موتورهای DC.۲ عدد باتری ۹ ولت قابل شارژ برای فرستنده و گیرنده، یک عدد باتری قابل شارژ برای آردینو مگا، آردینو مگا تشکیل شده است.
گیرنده صدا و تصویر، فرستنده صدا و تصویر، مانیتور TFT (۷ اینچ)، دوربین سونی، servo motor برای به چرخش درآوردن دوربین، دو عدد موتور DC برای به چرخش درآوردن چرخ ها، یک عدد چرخ هرزگرد در جلوی ربات، دو عدد چرخ در طرفین ربات، L۲۹۸N (درایور موتور)، NRF۲۴L۰۱ برای دریافت اطلاعات از سمت رادیو کنترل به ربات و میکروفن از دیگر اجزای این ربات است.
دانشجو: آیا امکان ارتقای ربات به سطح پیشرفته است؟ بله. این ربات در انجمن رباتیک طراحی شده و هدف ما این است که در ترمهای آینده این ربات را ارتقا بدهیم و کلیت مانور بالا برود.
دانشجو: نقاط قوت این ربات چیست؟ نقاط قوت این ربات در ترکیب کنترل حرکت از راه دور و ارتباط صوت و تصویر است و حضور انسان را در نقطهای دشوار ممکن میکند.
دانشجو: نقاط ضعف این ربات را در چه چیزی میبینید؟ رباتها هر کدام برای یک سری از کارهای خاص ساخته میشوند و این ربات قابلیت کار صنعتی ندارد و تمرکز آن بر روی حضور از راه دور است. همچنین قابلیت تشخیص چهره را ندارد واین طور نیست که خود به صورت اتوماتیک سمت افراد برود.
دانشجو: رباتها چقدر در زندگی افراد تاثیر گذار هستند؟ ایدهها در شروع ممکن است خیلی عملی به نظر نرسند؛ اما اگر استفاده از رباتها در زندگی رایج شود؛ غیبتها را میتواند کمتر کند و اینکه استفاده از رباتها در جامعه جا بیفتد زمان میبرد.
دانشجو: در ساخت این ربات چند نفر مشارکت داشتند؟ این تیم متشکل از چهار نفر دانشجویان کارشناسی دانشگاه بناب به نامهای وحید رضایی، رضا عیوضپور، بختیاری و باستانی فر است که در یک ترم درسی بروی آن فعالیت داشتند؛ البته وحید رضایی در ساخت این ربات نقش بیشتری بر عهده داشته است.