وزیر خارجه ایران گفت: قاره آسیا، غرب آسیا و خلیج فارس درگیر بحرانهایی است که در وهله اصلی ناشی از فقدان گفتوگوی منطقهای فراگیر توام با ماجراجوییهای کوته بینانه و یکجانبه گرایی تخاصم آمیز دولت کنونی آمریکا است.
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران که برای شرکت در شانزدهمین اجلاس وزرای خارجه مجمع گفتوگوی همکاری آسیا در دوحه به سر میبرد، ضمن شرکت در این نشست به ایراد سخنرانی پرداخت.
متن سخنرانی ظریف در این نشست به شرح زیر است:
بسم الله الرحمن الرحیم
آقای رئیس
مایه مباهات اینجانب است که در این مجمع مهم گفتگوهای آسیایی شرکت میکنم. اجازه دهید از فرصت استفاده کرده تا در ابتدا قدردانی خود را به دولت و مردم قطر به پاس میزبانی از این نشست در شهر زیبای دوحه، و همچنین مهمان نوازی سخاوتمندانه تقدیم نمایم.
دوستان گرامی
از سال ۲۰۰۲ میلادی، ما در چارچوب جامعه «گفتگوی همکاری آسیایی» فعالیت خود را شروع کرده و روح دوستی را با هدف نیل به چارچوبهای چندجانبه موفق، کارآمد و فراگیر به منصه ظهور رسانده ایم. نگاه جمهوری اسلامی ایران به گفتگوی همکاری آسیایی به مثابه دستاورد مهم قاره آسیا بوده و این مجمع مصمم به ارتقای ارزشهای والای خود و توسعه دستورهای کاربردی است که در اسناد «چشم انداز همکاری آسیایی ۲۰۳۰»، «اهداف گفتگوی همکاری آسیایی ۲۰۱۷-۲۰۲۱» و «قطعنامه سران گفتگوی همکاری آسیایی» تصریح شده است.
با عنایت به آرزوهای مردمانمان برای بهره گیری از منطقهای صلح آمیز و کامیاب، کشور من از تمامی قابلیتها و مزیتهای خود در عرصههای ملی، منطقهای و بین المللی جهت حرکت به سمت «همکاریهای پان آسیایی ۲۰۳۰» و ایجاد جامعه آسیایی استفاده کرده است. از این رو و به عنوان «انگیزه اصلی فرهنگ و گردشگری»، ما برنامه ها، نشستها و پروژههای متعددی آغاز و اجرا کرده ایم با این هدف که فهم مشترک بین ملتها را تقویت بخشیده و آسیا را به مقصد گردشگری پایدار و اصلی تبدیل نماییم. این اقدامات شامل سازماندهی جشنوارهای بزرگ به منظور تجلیل از همدان به عنوان پایتخت گردشگری آسیا و اجرای فعالیتهای گسترده فرهنگی از طریق «مرکز فرهنگی گفتگوی همکاری آسیایی» در تهران میباشد.
موقعیت جمهوری اسلامی ایران در کریدورهای ارتباطی «شمال-جنوب» و «شرق-غرب» در کنار زیرساختهای توسعه یافته حمل و نقل، نقشی حائز اهمیت در ارتباط اعضای جامعه آسیایی به دیگر مناطق و مشارکت در «ستون ارتباطات» مجمع گفتگوی آسیایی ایفا مینماید. علاوه بر توافقنامههای دوجانبه، امضای موافقتنامههای ترانزیتی متعدد از جمله «موافقتنامه کریدور ترانزیتی بین المللی شمال-جنوب»، «موافقتنامه ترانزیتی عشق آباد» و «موافقتنامه سه جانبه چابهار» جملگی در زمره سازوکارهایی است که هدف مشترک ایجاد «ارتباطات» بین جوامع منطقه را ترویج و تقویت مینماید.
علاوه بر آن، با توجه به تجربه میزبانی از «اتحادیه آسیایی تهاتر»، سازوکار مالی مشابهی در چارچوب سازمان «گروه هشت کشور در حال توسعه» (D-۸) به منظور تسهیل تراکنشهای مالی بین اعضای این سازمان که خواهان استفاده از ارزهای ملی خود هستند، عملیاتی خواهد شد. ما بر این اعتقادیم که چنین ترتیبات مشابهی میتواند از سوی مجمع گفتگوی همکاری آسیایی با هدف ایجاد ارتباطات نهادینه برای توانمندساختن محیط کسب و کار و همچنین کاهش موانع اجرایی و مقرراتی پیش روی کسب و کار بکار گرفته شود.
فرهنگ آسیایی ملهم از ارزشهای والا نظیر میانه روی، خرد، شمولیت و همزیستی مسالمت آمیز است. همکاریهای ما به منظور ترویج کامیابی و کرامت انسانی نه تنها سیاست آسیا را تحت تاثیر قرار میدهد بلکه در سیاست جهانی از طریق ترتیبات چندجانبه متعدد ریشه دوانیده است.
برای مثال، سازوکارهای چندجانبهای نظیر سازمان همکاری اقتصادی (اکو)، گروه دی ۸، اتحادیه همکاریهای منطقهای حاشیه اقیانوس هند، انجمن ملل آسیای جنوب شرقی (آ. سه. آن)، سازمان همکاری شانگهای و اتحادیه همکاریهای منطقهای جنوب آسیا (سارک) میتواند به ترویج اهداف مجمع گفتگوی همکاری آسیایی چه به صورت منفرد یا در چارچوب بین نهادی کمک نماید.
برای آنکه گفتگوی همکاری آسیایی نقش سازنده خود را ایفا و اهداف خود را محقق نماید، برخورداری از دبیرخانهای کارآمد و حرفهای با ساختار مطلوب نمایندگی حائز اهمیت فوق العادهای میباشد. از این رو، کارگروهی متشکل از دولتهای عضوِ علاقهمند با هدف بحث حول روشها و ابزار تقویت گفتگوی همکاری آسیایی از طریق اصلاح یا بازسازی ساختار باید تاسیس و تشکیل گردد.
خانمها و آقایان
قاره آسیا بطور کلی و منطقه غرب آسیا و خلیج فارس به طور ویژه، درگیر بحرانهایی است که در وهله اصلی ناشی از فقدان گفتگوی منطقهای فراگیر توام با ماجراجوییهای کوته بینانه و یکجانبه گرایی تخاصم آمیز دولت کنونی آمریکا میباشد.
برای پرداختن به نقیصه فقدان گفتگو، مدتها قبل پیشنهاد تاسیس «مجمع گفتگوهای منطقهای در خلیج فارس» را مطرح کردم. هر بازیگر و کنشگری در منطقه ما باید متوجه این مساله باشد که ما تا ابد همسایه یکدیگر هستیم و تنها راه تضمین صلح و رفاه از طریق به رسمیت شناختن «سرنوشتی مشترک» و پذیرش این امر که گفتگوهای چندجانبه فراگیر تنها راه خروج از بحرانهای چند بُعدی کنونی میباشد، بدست میآید.
ما همچنین باید بصورت دسته جمعی به یکجانبه گرایی هشداردهنده دولت کنونی ایالات متحده آمریکا بپردازیم. اعمال اراده – زودهنگام یا دیرهنگام – یک قدرت بر دیگر ملتها به مثابه تهدیدی وجودی برای همگان به شمار میآید. مادامی که قابلیتها و توانمندیهای خود را برای تضمین چندجانبه گرایی مشترکا بکار نگیریم، موج نوظهور و خصمانه یکجانبه گرایی میتواند تمامی جهان را درنوردد و در چشم بر هم زدنی حکومت جنگل را جایگزین حکومت قانون نماید.
دوستان گرامی
اجازه دهید این اطمینان را به شما بدهم که در اثنای پیگیری مستمر و خستگی ناپذیر گفتگو و چندجانبه گرایی، ایران همواره شریک ثابت قدمی خواهد بود. از توجه شما تشکر میکنم.