اعلام نرخ تورم لازمه محاسبه مبلغ روز مهریه
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو - محمدرضا عرب مقدم، یکی از اعداد اعجاب‌انگیز در کمتر از یک سال گذشته مطمئناً تورم است. عددی که شاید نزدیک به 40 درصد اعلام شود اما مردم فشار واقعی را بر سر سفره‌های خود حس می‌کنند. بااین‌حال یکی از مسائلی که از بد روزگار در مواقع حساس و پرتنش اقتصاد کشور حاصل می‌شود، اعلام نکردن نرخ تورم توسط بانک مرکزی است. قبل از اینکه به این موضوع و تبعات آن در چند ماه اخیر بپردازیم بد نیست یادآور شویم که در سال 92 نیز این ماجرا درست در تب‌وتاب انتخابات رخ داد. آن سال بهانه بانک مرکزی برای اعلام نکردن نرخ تورم قانون موجود در برنامه پنجم توسعه بود که مرکز آمار را مرجع نرخ تورم در کشور قرار داده بود.
اعلام نکردن نرخ تورم و شبهاتی که در مقابل ما قرار می‌دهد
بانک مرکزی از آبان ماه سال گذشته دیگر نرخ تورم را اعلام نمی‌کند. این مسئله باعث شد تا در آذرماه و دی‌ماه سال گذشته بحث‌های بسیاری در محافل رسانه‌ای بر سر دلایل اعلام نکردن نرخ تورم از سوی بانک مرکزی شکل بگیرد. این فضای رسانه‌ای موجب شد که بانک مرکزی در 10 دی‌ماه اعلام کند که به خاطر هماهنگی با مرکز آمار در اعلام نرخ تورم برای مدتی این آمار را اعلام نمی‌کند. منظور بانک مرکزی از این ناهماهنگی، عواملی همچون: تفاوت سال پایه، دوره‌های احصاء هزینه‌های خانوارها، تناسب نظام جمع‌آوری داده‌ها به‌منظور کاهش خطای غیر نمونه‌گیری و عوامل دیگر است.
باوجوداینکه بانک مرکزی دلایل فوق را برای اعلام نکردن نرخ تورم عنوان می‌کند، اما ایجاد این هماهنگی می‌تواند در کنار اعلام ماهانه نرخ تورم صورت گیرد. حتی اگر بهانه بانک مرکزی در این موردقبول باشد، بازهم به طول انجامیدن این کار تا به الآن غیرقابل‌قبول است. هماهنگی چند شاخص و روش محاسباتی چطور ممکن است پنج ماه به طول انجامد. گذر چنین زمان طولانی فقط برای هماهنگی مسائل ذکرشده شبهات و سؤال‌های آذرماه سال گذشته را به ذهن برمی‌گرداند. چرا بانک مرکزی که نرخ تورم بالاتری را در چند سال گذشته اعلام کرده است باید از اعلام نرخ تورم خودداری کند؟ آیا نمی‌توان در حین اعلام نرخ تورم ماهانه هماهنگی‌های مذکور را ایجاد کرد؟ چرا باید همچون شرایط متفاوت انتخابات 92 این بار در زمان بالاترین تورم‌های دولت اعتدال نرخ تورم بانک مرکزی منتشر نشود؟
نرخ تورم بانک مرکزی لازمه محاسبه نرخ روز مهریه
جدا از مسائل فوق نرخ تورم بانک مرکزی برای بعضی از محاسبات کشور الزامی است. برای مثال محاسبه مهریه به نرخ روز باید با استفاده از نرخ تورم بانک مرکزی انجام گیرد. مهریه که در گذشته به آن کابین گفته می‌شد مالی است که می‌تواند سکه، شاخه نبات، قرآن و غیره باشد. مقدار مهریه توسط دو خانواده قبل از مراسم عقد تعیین می‌شود. اگر مهریه عندالمطالبه باشد خانم می‌تواند هر زمان که اراده کند آن را دریافت کند و اگر عندالاستطاعه باشد هر زمان که مرد توان پرداخت مهریه را داشته باشد مهریه پرداخت می‌شود. مهریه به نرخ روز به‌صورت زیر محاسبه می‌شود:
مبلغ مهریه به نرخ روز= مبلغ مهریه * (عدد شاخص بهای کالا در سال اجرای عقد/ عدد شاخص بهای کالا سال قبل)
طبق ماده 4 آئین‌نامه اجرایی قانون الحاق و تبصره به ماده 1082 قانون مدنی مصوب 12/2/1377، بانک مرکزی باید برای محاسبه نرخ روز مهریه شاخص بهای کالاها و خدمات مصرفی را به قوه قضائیه اعلام کند. کسانی که قصد محاسبه این نرخ را دارند باید جداولی را که بانک مرکزی در اختیار قوه قضائیه قراردادِ در اختیار داشته باشند. حال فرض کنید همچون چند ماه گذشته نرخ تورم توسط بانک مرکزی منتشر نشود، آن‌هم در تورم شدید چند ماه اخیر. با این تفاسیر در حق افرادی که قصد دریافت مهریه خود را دارند ظلم می‌شود، زیرا نرخ تورم اعلام‌شده توسط مرکز آمار در چند ماه اخیر برای دادگاه‌ها ملاک نیست و این موجب محاسبه نرخ روز مهریه با استفاده از داده‌های قبلی می‌شود.
گفته‌های فوق نشان می‌دهد که بانک مرکزی باید هرچه سریع‌تر نرخ تورم هرماه را اعلام کند تا برآوردهایی که طبق قوانین کشور وابسته به این نرخ است بر اساس داده‌های روز انجام شود.