افت ۶۹ درصدی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد) هر سال در سلسله گزارش‌های «سرمایه گذاری خارجی جهان» به بررسی روند سرمایه‌گذاری خارجی در کشور‌های مختلف می‌پردازد و طی آن آمار مربوط به سرمایه گذاری مستقیم خارجی کشور‌های جهان را منتشر می‌کند.

آنکتاد هرساله چند روز پیش از انتشار رسمی این گزارش در سطح جهان، آن را به صورت ویژه در اختیار افراد یا نهاد‌هایی می‌گذارد و این افراد موظف هستند تا زمان انتشار رسمی جهانی از انتشار آن خودداری کنند.

خبرگزاری فارس با دسترسی به این گزارش، مشروح آن را در روز مقرر منتشر کرده است.

بر اساس گزارش «سرمایه‌گذاری خارجی جهان ۲۰۱۹»، میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران طی سال ۲۰۱۸ به ۳ میلیارد و ۴۸۰ میلیون دلار رسیده است.

میزان سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران در سال ۲۰۱۷ به ۵ میلیارد و ۱۹ میلیون دلار رسیده بود؛ یعنی میزان سرمایه‌گذاری خارجی در ایران در سال ۲۰۱۸ با کاهش ۶۹.۳۳ درصدی مواجه شده است.

این نهاد بین‌المللی در بخشی از گزارش قبلی خود آورده بود، میزان جذب سرمایه‌گذاری خارجی ایران در سال ۲۰۱۷ نزدیک به ۵۰ درصد افزایش داشته که به علت مشارکت شرکت‌های خارجی در اکتشاف و تولید بخش نفت و گاز بوده است. در جولای ۲۰۱۷، «توتال» و «سی‌ان‌پی‌سی» چین و شرکت ملی نفت ایران قراردادی برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی، بزرگ‌ترین میدان گازی جهان امضا کردند.

اما در دوم اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ می ۲۰۱۸) با خروج ترامپ از برجام و بازگشت دوباره تحریم‌های ایران، شرکت‌های بزرگی نظیر توتال و خودروسازان اروپایی از ایران خارج شدند و شرکت‌های مانند بوئینگ و ایرباس قرارداد‌های خود با ایران را فسخ کردند.

ایران در سال ۲۰۱۴ بالغ بر ۲ میلیارد و ۱۰۵ میلیون دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب کرده بود که این رقم در سال ۲۰۱۵ به ۲ میلیارد و ۵۰ میلیون دلار کاهش یافته بود.

میزان سرمایه مستقیم خارجی جذب شده در سال ۲۰۱۳ نیز ۳ میلیارد و ۵۰ میلیون دلار بوده است. این رقم در سال ۲۰۱۲ برابر با ۴ میلیارد و ۶۶۲ میلیون دلار برآورد شده بود.

* سهم ایران از جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در جهان

بر اساس این گزارش، در سال ۲۰۱۸ در جهان ۱۲۹۷ میلیارد دلار جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی انجام شده است که سهم ایران از این میزان برابر با ۰.۲۶ درصد است و ایران جایگاه ۵۵ در میان کشور‌های مورد بررسی را دارد که نسبت به گزارش سال گذشته ۱۰ پله نزول داشته است. جایگاه ایران در سال ۲۰۱۷ برابر با ۴۵ بود.

* پیشی گرفتن جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در کشور‌های درحال توسعه از کشور‌های توسعه یافته

کشور‌های در حال توسعه بیشترین سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی را در این سال جذب کرده‌اند. سهم کشور‌های در حال توسعه از کل سرمایه گذاری مستقیم خارجی انجام شده در جهان نزدیک به ۵۴.۴ درصد برابر با ۷۰۶ میلیارد و ۴۳ میلیون دلار بوده است. اقتصاد‌های درحال گذار نیز حدود ۲.۶ درصد از کل سرمایه گذاری مستقیم خارجی جهان را در سال ۲۰۱۸ به خود اختصاص دادند.

در سال ۲۰۱۲ برای نخستین بار، کشور‌های در حال توسعه از کشور‌های توسعه یافته در جذب سرمایه گذاری مستقیم خارجی پیشی گرفتند و این وضعیت را در سال ۲۰۱۴ نیز حفظ کردند و بار دیگر در سال ۲۰۱۸ این وضعیت اتفاق افتاده است.

کشور‌های توسعه یافته نیز ۵۵۶ میلیارد و ۸۹۲ میلیون دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی جذب کردند که ۴۲.۹ درصد کل سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در جهان است.

* سه کشور نخست جهان در جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی

آمریکا با ۲۵۲ میلیارد دلار، چین با ۱۳۹ میلیارد دلار و هنگ‌کنگ با ۱۱۶ میلیارد دلار به‌ترتیب در رتبه‌های اول تا سوم به لحاظ جذب سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی قرار دارند.

میزان سرمایه گذاری مستقیم خارجی جذب‌شده توسط برخی کشور‌های دیگر عبارت است از: فرانسه ۳۷ میلیارد دلار، آلمان ۲۶ میلیارد دلار، ایتالیا ۲۴ میلیارد دلار، ژاپن ۱۰ میلیارد دلار، کره جنوبی ۱۴ میلیارد دلار، اندونزی ۲۲ میلیارد دلار، افغانستان ۱۳۹ میلیون دلار و ترکیه ۱۳ میلیارد دلار.