به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو بیش از یک سال است که آمریکا با خروج از برجام عملا شرایط صادرات نفت و دریافت پول را از مشتریان نفت ایران با مشکل مواجه کرده است و از این طریق به دنبال فشار اقتصادی به مردم است.
بررسی‌های انجام شده حاکی از آن است که تحریم‌ها اعمال شده از سوی آمریکا در حوزه‌های بانکی، کشتیرانی، بیمه و صادرات نفت ایران تمرکز دارد که این موارد موجب شده است تا صادرات نفت ایران عملا مختلف شود و به میزان قابل توجهی کاهش یابد.
اما در این میان شاهد تمدید موافقت آمریکایی‌ها برای واردات گاز عراق و ترکیه از ایران هستیم که این موضوع شان می‌دهد همان طور که قبلا نیز پیش بینی شده بود امریکایی‌ها نتوانند در خصوص گاز و صادرات آن فشار اقتصادی به ایران وارد کنند.
اگر به گذشته باز گردیم صادرات گاز طبیعی ایران به ترکیه طی قراردادی ۲۵ ساله و با حداکـثر حجم گـاز قابل تحویل ۱۰ میلیارد متر مکعب در سال ۷۵ با شرکت بوتاش ترکیه منعقد شد و تنها دو سال دیگر از این قرارداد باقی مانده است که براساس اظهارات مسئولان شرکت ملی گاز ایران مذاکرات برای تمدید این قرارداد آغاز شده است هرچند که زمان برای تمدید این قرارداد به میزان کافی وجود دارد.
همچنین قرارداد صادرات گاز ایران که در سال ۹۶ با عراقی‌ها امضا شد به مدت ۶ سال انجام خواهد شد و ایران روزانه حدود ۶۰ میلیون متر مکعب باید گاز خود را به بغداد و بصره صادر کند هرچند وضعیت عراق به گونه‌ای است که احتمال تمدید این قرارداد وجود دارد.
اما موضوع مهمی که باید به آن پرداخته شود مسئله صادرات گاز به پاکستان است به طوریکه پاکستانی‌ها بار‌ها اعلام کرده‌اند به دلیل فشار‌های سیاسی آمریکا نتوانسته‌اند براساس قراردادی که با ایران دارند گاز مورد نیاز خود را از ایران وارد کنند و حتی اقدامی در خصوص احداث خط لوله واردات گاز از ایران در خاک کشورشان انجام دهند.
از این رو یکی از مسئولان شرکت ملی گاز ایران گفت: تاکنون چندین بار نامه برای طرف پاکستانی به منظور تعیین تکلیف واردات گاز از ایران ارسال شده است که اخیرا نیز این موضوع به مسئولان وزارت انرژی پاکستان به صورت التیماتوم گوشزد شده است که اگر اقدامی در این خصوص انجام ندهند ایران براساس قرارداد به مراجع داوری اعتراض خواهد کرد که احتمالا پاکستان مشمول پرداخت جریمه به ایران خواهد شد.
این گزارش حاکی است قرارداد صادرات گاز به پاکستان مربوط به اوایل دولت نهم است که در این قرارداد گفته شده بود اگر به هر دلیل پاکستان نتواند تا دسامبر ۲۰۱۴ گاز خود را از ایران وارد کند باید به ایران جریمه بپرازد، اما هربار پاکستانی‌ها به دلایل مختلف واردات گاز از ایران را به تاخیر انداختند.
براساس این قرارداد پاکستانی‌ها باید روزانه ۲۱ میلیون متر مکعب گاز از ایران وارد کنند در غیر این صورت به ازای عدم هر روز واردات گاز از ایران جریمه آن را پرداخت کند.
گفتنی است براساس برنامه ششم توسعه ایران باید روزانه ۲۰۰ میلیون متر مکعب گاز به کشور‌های همسایه صادر کند، اما به دلایل مختلف از جمله نبود متولی برای صادرات گاز ایران این کار به تعویق افتاده است و مشخص نیست که مسئولان وزارت نفت برای افزایش صادرات گاز ایران چه برنامه‌ای دارند.
در شرایطی که حدود ۲ سال تا پایان دولت دوازدهم فرصت باقی مانده است به نظر می‌رسد نباید توقع داشت تا حجم صادرات گاز ایران افزایش یابد و این هدف گذاری در برنامه ششم محقق شود.
بررسی‌های انجام شده حاکی از آن است که تحریم‌ها اعمال شده از سوی آمریکا در حوزه‌های بانکی، کشتیرانی، بیمه و صادرات نفت ایران تمرکز دارد که این موارد موجب شده است تا صادرات نفت ایران عملا مختلف شود و به میزان قابل توجهی کاهش یابد.
اما در این میان شاهد تمدید موافقت آمریکایی‌ها برای واردات گاز عراق و ترکیه از ایران هستیم که این موضوع شان می‌دهد همان طور که قبلا نیز پیش بینی شده بود امریکایی‌ها نتوانند در خصوص گاز و صادرات آن فشار اقتصادی به ایران وارد کنند.
اگر به گذشته باز گردیم صادرات گاز طبیعی ایران به ترکیه طی قراردادی ۲۵ ساله و با حداکـثر حجم گـاز قابل تحویل ۱۰ میلیارد متر مکعب در سال ۷۵ با شرکت بوتاش ترکیه منعقد شد و تنها دو سال دیگر از این قرارداد باقی مانده است که براساس اظهارات مسئولان شرکت ملی گاز ایران مذاکرات برای تمدید این قرارداد آغاز شده است هرچند که زمان برای تمدید این قرارداد به میزان کافی وجود دارد.
همچنین قرارداد صادرات گاز ایران که در سال ۹۶ با عراقی‌ها امضا شد به مدت ۶ سال انجام خواهد شد و ایران روزانه حدود ۶۰ میلیون متر مکعب باید گاز خود را به بغداد و بصره صادر کند هرچند وضعیت عراق به گونه‌ای است که احتمال تمدید این قرارداد وجود دارد.
اما موضوع مهمی که باید به آن پرداخته شود مسئله صادرات گاز به پاکستان است به طوریکه پاکستانی‌ها بار‌ها اعلام کرده‌اند به دلیل فشار‌های سیاسی آمریکا نتوانسته‌اند براساس قراردادی که با ایران دارند گاز مورد نیاز خود را از ایران وارد کنند و حتی اقدامی در خصوص احداث خط لوله واردات گاز از ایران در خاک کشورشان انجام دهند.
از این رو یکی از مسئولان شرکت ملی گاز ایران گفت: تاکنون چندین بار نامه برای طرف پاکستانی به منظور تعیین تکلیف واردات گاز از ایران ارسال شده است که اخیرا نیز این موضوع به مسئولان وزارت انرژی پاکستان به صورت التیماتوم گوشزد شده است که اگر اقدامی در این خصوص انجام ندهند ایران براساس قرارداد به مراجع داوری اعتراض خواهد کرد که احتمالا پاکستان مشمول پرداخت جریمه به ایران خواهد شد.
این گزارش حاکی است قرارداد صادرات گاز به پاکستان مربوط به اوایل دولت نهم است که در این قرارداد گفته شده بود اگر به هر دلیل پاکستان نتواند تا دسامبر ۲۰۱۴ گاز خود را از ایران وارد کند باید به ایران جریمه بپرازد، اما هربار پاکستانی‌ها به دلایل مختلف واردات گاز از ایران را به تاخیر انداختند.
براساس این قرارداد پاکستانی‌ها باید روزانه ۲۱ میلیون متر مکعب گاز از ایران وارد کنند در غیر این صورت به ازای عدم هر روز واردات گاز از ایران جریمه آن را پرداخت کند.
گفتنی است براساس برنامه ششم توسعه ایران باید روزانه ۲۰۰ میلیون متر مکعب گاز به کشور‌های همسایه صادر کند، اما به دلایل مختلف از جمله نبود متولی برای صادرات گاز ایران این کار به تعویق افتاده است و مشخص نیست که مسئولان وزارت نفت برای افزایش صادرات گاز ایران چه برنامه‌ای دارند.
در شرایطی که حدود ۲ سال تا پایان دولت دوازدهم فرصت باقی مانده است به نظر می‌رسد نباید توقع داشت تا حجم صادرات گاز ایران افزایش یابد و این هدف گذاری در برنامه ششم محقق شود.
ارسال نظرات