گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، حسین اکبری؛ شفافیت در هرکجا که باشد میتواند اثرات مطلوبی بر کنشهای اجتماعی آن محل بگذارد. در عالم سیاست، بودجه کشور، آرای نمایندگان، احکام قضات و حتی ریزترین مسائل مانند دخل و خرج یک دانشگاه. وقتی همه چیز شفاف باشد و مردم اجتماع بدانند ماجرا دقیقا از چه قراری است، کمی آرامتر شده و عاقلانهتر با مشکلات و مسائل رو به رو میشوند.
مدتی قبل دانشجویان دانشکده پتروشیمی دانشگاه بجنورد در اعتراض به برخی کمبودها دست به اجتماع زدند. آنها خواستار رفع برخی نواقص مانند ایاب و ذهاب این دانشکده بوده و سعی داشتند مسئولان را مجاب به انجام خواستههای خود کنند. مسئولان نیز البته دلایل خود را میآوردند. کمبود بودجه یکی از واضحترین عللی بود که مسئولان عنوان میکردند.
این ماجراها سبب شد تا دانشجویان وارد فاز جدیدی از مطالبه شوند. «شفافیت» کلید واژه این مطالبه بود. دانشجویان ابتدا در فضای مجازی با هشتک «شفافیت مالی دانشگاه بجنورد» سعی کردند آمار و ارقام دقیقی از مخارج و هزینههای دانشگاه به دست آورند.
کمی بعدتر مسئولان تشکلها و شورای صنفی دانشگاه طی جلسهای با مسئولان دانشگاه این خواسته را دوباره مطرح کردند. این فضا آرام آرام در بین دانشجویان گسترش یافت تا این که مسئولان دانشگاه متقاعد شوند شفاف شدن میتواند بسیاری از اعتراضات را کاهش دهد.
اگر دانشجویان بدانند دانشگاهشان با چه مشکلاتی مواجه است شاید در روند تصمیم گیریشان تفاوتهایی حاصل شود و حتی به جای اعتراضهای میدانی از روشهای دیگر مشکلات خود را حل کنند.
تمام این قضایا باعث شد به سراغ مسئولان دانشگاه برویم. آنها نیز اعلام آمادگی کردند. در ابتدا به عنوان مقدمه سعید کریمی، مدیر مالی دانشگاه اینطور سخنان خود را آغاز کرد: بحث اصلی این است که ما در یک جنگ اقتصادی حضور داریم و فروش نفت ما به صفر رسیده است. باید این شرایط را درک کرد. باید بودجه قلیلی که داریم را اولویت بندی کنیم.
کریمی در ادامه فعالیتهای پژوهشی و فروش ژتونهای غذا را از جمله محلهای درآمد دانشگاه عنوان کرد و در پاسخ سئوال ما مبنی بر بودجه مصوب سال جاری دانشگاه گفت: این که هر خبرگزاری و روزنامهای بیاید و قرار باشد ما بودجه را بگوییم یک روال منطقی نیست. بودجه سالیانه که توسط مجلس تصویب میشود، منتشر شده است.
مدیر مالی دانشگاه بجنورد درخصوص میزان تخصیص بودجه نیز گفت: در شرایطی که ما در آن هستیم نباید انتظار داشت به بودجه صد در صدی نزدیک شویم.
بودجه فرهنگی در سلف دانشگاه
زهرا روان راز، رئیس گروه برنامه و بودجه دانشگاه بجنورد نیز در پاسخ سئوالی مبنی بر درصد تخصیص بودجه فرهنگی بیان کرد: تغذیه دانشجو برای ما بسیار مهمتر از برنامههای فرهنگی است. اگر شرایط کشور درست باشد بودجه فرهنگی را در فرهنگ مصرف میکنیم، اما در این شرایط بودجه را به بخش دیگر میدهیم. به همین نسبت بودجه پژوهشی را نیز تغییر میدهیم. شرایط نرمال نیست و اولویت اول ما تغذیه است.
روان راز در بخش دیگری از گفتگو در واکنش به بدهی و عدم پرداخت حقوق کارکنان دانشگاه اظهار کرد: شما خودتان را از کشور جدا میدانید؟ شرایط کشور عادی نیست و ما در جنگ هستیم. همه دانشگاههای هم سطح در شرایط ما هستند. به خاطر بدهیها ما بیشتر از همه عذاب میکشیم.
رئیس گروه برنامه و بودجه دانشگاه بجنورد خاطرنشان کرد: بودجه عمرانی از بودجههای هزینه جداست و اگر ریالی از اعتبارات عمرانی در هزینهها خرج شود تخلف است.
تخصیص ۹۰ درصدی بودجه دانشگاه بجنورد
وی افزود: سال گذشته حدود ۹۰ درصد بودجه تخصیص پیدا کرد. هرچند در بخشی مانند پژوهشی نتوانستیم تخصیصی بگذاریم و یا هزینه شرکتهای خدماتی را نیز نپرداختیم، چون دولت به ما پول نداد.
دو نکته در پاسخهای مسئولان را میتوان برجستهتر دانست. نخستین نکته مقایسه دانشگاه بجنورد با دانشگاههای هم سطح است. این موضوع سخنی صحیح بوده لذا نباید دانشگاه بجنورد با دانشگاههایی که دهه هاست قدمت دارند مقایسه شود، اما مسئولان مربوط نیز باید برای رفاه دانشجویان در این شرایط تمام توان خود را خرج کنند.
نکته دیگر این گفتگو نبود هیچ عدد و رقمی بود. اساس شفافیت تبیین تمام اعداد و ارقام است؛ اما مسئولان دانشگاه بودجه مصوب را به قانون بودجه سال جاری ارجاع دادند و درخصوص میزان تخصیص کل بودجه و بخشهای مختلف پاسخی از جنس رقم ارائه ندادند. این موضوع میتواند علتی برای قانع نشدن دانشجویان به شمار آید.