منطقه پرواز ممنوع، بازسازی رویای ایرانی

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- محمد صادق شهبازی؛* چند وقت پیش به دعوت بخشی از سپاه در جمع نوجوانان متوسطه اول یک منطقه تهران جلسه داشتیم، جالب بود بچه‌ها با اینکه نسبتا از خانواده‌های مذهبی و از لحاظ علمی آدم‌های متوسط به بالا بودند و بحث نیز نوجوانانه و از فیلم و انیمیشن و همراه با قصه و مثال و خلاصه چیز‌ها و ارائه نوجوان پسند بود، اصلا با بحث همراه نبودند. بحث را متوقف کردم و از تک تکشان پرسیدم تصویرتان از آینده تان چیست؟ جالب است تصویر اکثرشان یک زن خوب و یک شغل دولتی بود.

ما تصویری از آینده نداریم و نوجوان ما رویاپردازی درستی از آینده ندارد. هالیوود برای او رویایی از حفظ وضع موجود، امکان ناپذیری تغییر آن و سبک زندگی غربی میسازد. او را در هوس رویای امریکایی می‌اندازد، رویایی که برباد رفته است. هنر و ادبیات غربی از رمان‌های اچ جی ولز و ژول ورن تا سینما و انیمیشن‌های هالیودد از اینده تصویر می سازند و از علم و فناوری تا نظامیگری، اقتصاد، فرهنگ و... را شکل میدهد و انگیزه ماجراجویی برای نوجوان ایجاد میکند، اما امکان تغییر وضع موجود دنیا را منتفی نشان میدهد.

اما ما هیچ رویایی از آینده نمی سازیم. سینما و صداوسیمای کودک و نوجوان ما، مخاطب را با زندگی روزمره سرگرم و حتی تحمیق می کند.

منطقه پرواز ممنوع، اما بازسازی رویای ایرانی است. رویایی که همراه با سختی است، اما رو به اینده دارد. سختی‌های مسیر پیشرفت را نشان می دهد و امکان فائق امدن بر ان را به نمایش می گذارد. از همه مهمتر قهرمانش دانش آموز است. دانش اموزی که از عدالتخواهی و گرفتن حق نوجوان کارگر افغانی تا دفاع از پیشرفت کشور و مقابله با جاسوسی و... را دارد؛ اما یک ادم عادی است از نیامدن پدر مدافع حرمش شاکی است. مدافع حرمش نیز ادمی بریده از مردم نیست میان مردم است بچه‌های مستضعف را تربیت میکند و...

منطقه پرواز ممنوع تداوم کاری است که امیرحسین فردی در کیهان بچه‌ها در دهه شصت و هفتاد می کرد و از اینده ایران برای کودک دهه شصتی رویاپردازی می کرد، رویا‌های هسته‌ای و موشکی و سازندگی و پزشکی که همه محقق شد.

منطقه پرواز ممنوع، سینمای کودک و نوجوان را از زندگی روزمره تا سطح پیشرفت و استقلال و عدالتخواهی و ساختن اینده بالا میبرد. نه تنها از ایران اینده می گوید که مبارزه برای ساختن ان و درگیری با استکبار جهانی و داخلی را نمایش می دهد شعاری هم نیست و از دل زندگی روزمره و تجربه واقعی نوجوان شکل گرفته و نیاز‌ها و شیطنت‌ها و شادی و ناراحتی‌های کودکانه را هم میبینیم، اما او ا. تا افق‌های دور دست بالا میبرد.

منطقه پرواز ممنوع فیلمی گام دومی است که سینمای کودک و نوجوان را وارد گام دوم انقلاب کرده است. ما قبلا جنگ خلیج فارس و سکو را در انیمیشن و زایو را در داستان داشتیم. اما این تصاویر اینده در علم و فناوری و نطامیگری متوقف بود و نتوانسته بود رنگ جدی از عدالت و مبارزه و... به نمایش بگذارد، شروعی که منطقه پرواز ممنوع توانسته است به خوبی رقم بزند.