در حالی که رئیس جمهور، اخذ مالیات را به دلیل شرایط اقتصادی جامعه منتفی میداند، بسیاری از کارشناسان اقتصادی معتقدند، درآمد بدست آمده از طریق اخذ مالیات از فعالیتهای سوداگرانه نظیر مالیات بر خانههای خالی میتواند، به عنوان تامین مالی طرحهای حمایت معیشتی به کار گرفته شود.
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو - کیومرث جهانگیری؛ استیصال از رنگ رخسارش هویدا بود و از تصمیم سهمیهبندی و گرانی بنزین گلهمند میکرد. ترس از گرانشدن اجناس داشت. میگفت: قبل از سهمیه بندی بنزین، به زور مسافرکشی از پس هزینههای زندگیاش بر میآمد. ذهنش پر از پرسشهای بیپاسخ شده بود. مدام از مسافران میپرسید، دولت برای کمک به کمدرآمدها چرا به سراغ دلالهایی که خون مردم را در شیشه میکنند، نرفته است؟ مدام به پرسش مسافرکش فکر میکردم، به راستی چرا هزینه تامین کمکهای معیشتی به دهکهای پایین درآمدی از مالیات تامین نشد.
پس از تصمیم ناگهانی قوه مجریه مبنی بر افزایش قیمت بنزین، دکتر حسن روحانی، رئیس جمهوری، در بیان علل افزایش قیمت در قالب طرح حمایت معیشتی و اعتراضات گسترده صورت گرفته در کشور، عنوان کرد: «اساس و هدف دولت در طرح حمایت معیشتی، کمک به خانوارهای متوسط و کم درآمد است که در شرایط تحریم اقتصادی، به لحاظ معیشتی تحت فشار هستند.»
دکتر روحانی در ارتباط با اینکه تنها راه دولت برای اجرای طرح حمایت معیشتی، افزایش قیمت بنزین عنوان کرد و اظهارداشت: «برای این کار ۳ راه بیشتر نداریم، یا باید مالیات مردم را افزایش دهیم و از محل درآمد حاصل از آن پرداختها را انجام دهیم، یا باید نفت بیشتری صادر کنیم و از محل آن این هزینهها را تامین کنیم و یا باید از یارانهها بکاهیم و از محل آن به خود مردم نیازمند برگردانیم.»
رئیس جمهور در ادامه، ضمن بیان این نکته که امکان صادرات نفت در شرایط فعلی وجود ندارد، گفت: «میزان اخذ مالیات را بخاطر شرایط اقتصادی جامعه نمیتوانیم زیاد افزایش دهیم و دریافت مالیات از مردم باید متعادل باشد.»
هزینه طرح حمایت معیشتی از سوداگران گرفته شود رئیس جمهور در حالی امکان دریافت مالیات از مردم را به دلیل شرایط ایجاد شده منتفی تلقی میکند که بسیاری از کارشناسان اقتصادی، دریافت مالیات از اقشار پردرآمد و فعالیتهای سوداگرانه را به عنوان راهکار اصلی حمایت معیشتی از مردم مطرح میکند.
در همین راستا یکی از شیوۀهای اخذ مالیات، مالیات بر خانههای خالی عنوان میشود. بازار مسکن به دلیل نبود ابزارهای تنظیمی، نظیر مالیات بر خانههای خالی به حیاط خلوت بسیاری از سوداگران تبدیل شده است. این درحالیست که مجلس شورای اسلامی، تیرماه سال ۹۴ نسبت به تصویب قانون مالیات بر خانههای خالی اقدام نموده و این قانون پس از گذشت ۴.۵ سال، همچنان توسط د. لت اجرایی نمیشود. در همین راستا محمد عنایتی نجفآبادی، کارشناس عمران، در ارتباط با دلایل اجرایی نشدن مالیات بر خانههای خالی عنوان کرد: «وزارت راه و شهرسازی مدتهاست اجرای قانون مالیات بر خانههای خالی را معطل راه اندازی سامانه ملی املاک و اسکان کرده است؛ درحالیکه هیچ اقدام عملیاتی برای آغاز به کار سامانه ترتیب نمیدهد.»
این کارشناس عمران، با اشاره به اینکه وزارت راه و شهرسازی در پیشنهاد جدید خود، خواستار لغو فرصت ۶ ماهه راه اندازی سامانه ملی املاک و اسکان شده است، عنوان کرد: «با گذشت بیش از ۴.۵ سال از فرصت وزارت راه و شهرسازی برای تکمیل این سامانه، پیشنهادی برای تغییر قانون مذکور توسط این وزارت خانه به دفتر هیئت دولت فرستاده شده است که بررسی این پیشنهاد نشان میدهد بر خلاف آنچه تلاش دولت برای تسریع راه اندازی این سامانه عنوان شده است، این پیشنهاد خواستار حذف الزام زمانی ۶ ماهه برای تکمیل سامانه ملی املاک و اسکان کشورشده است.»
مردم نگران اخذ مالیات بر خانههای خالی نباشند عنایتی نجفآبادی، با بیان اینکه هدف مالیاتبرخانههای خالی جلوگیری از سوداگری در بازار مسکن است عنوان کرد: «مالیات بر خانههای خالی جزء مالیاتهای تنظیمی تلقی میشود و مخاطب آن سوداگرانی هستند که با احتکار ملک، موجب جهشهای نجومی در قیمت مسکن میشوند، بنابراین مردم نبایند نگرانی از این بابت به خود راه دهند.»
این کارشناس عمران، در پایان ضمن اشاره به اینکه درآمد ناشی از مالیات بر خانههای خالی، درآمد قابل توجهی برای دولت به حساب میآید، اظهار داشت: «برخلاف سخنان مطرح شده، در بهترین شرایط برای گرفتن مالیات از فعالیتهای غیر مولد اقتصادی، نظیر احتکار واحدهای مسکونی هستیم و از این طریق میتوان بخش قابل توجهی از حمایتهای معیشتی تامین مالی کرد.»