تعطیلی مدارس؛ نسخه‌ای قدیمی برای کاهلی سازمان محیط زیست / چه کسی مسئول خسارت به دانش‌آموزان است؟

گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو_سیده زهرا حسینی؛ نزدیک به ٢٠ سال است که در پاییز و زمستان در اثر بروز وارونگی دما، آلودگی هوا گریبان کشور ویژه پایتخت را می‌گیرد و مسئولین تلاش می‌کنند تا گروه‌های حساس همچون سالمندان و کودکان را با ارائه راه‌حل‌های موقت نجات دهند؛ تعطیلی مدارس صرفا مسکنی ساده و نسخه‌ای قدیمی است که در طول این سال‌ها پیچیده شده، اما راهکار اساسی برای برون رفت از آن هنوز ارائه نشده است.

 

تعطیلی مدارس پیشتر به دلیل بارش سنگین برف پیشنهاد و اجرا می‌شد، اما چند سالی است که به دلیل آلودگی هوا مدارس تعطیل می‌شود و هر سال بجای کشف راهکاری برای کاهش تعداد روز‌های تعطیلی به این دلیل، تعداد تعطیلی‌ها افزایش می‌یابد که به نظام آموزشی آسیب وارد می‌کند و میزان این تعطیلی‌ها در مقایسه با تعطیلات در سایر کشور‌ها نیز میزانی جدی و قابل توجه است.


تداوم آلودگی هوا هر سال در این باره زمانی از سال نشان می‌دهد که باید برای رفع مشکل آلودگی هوا و جلوگیری از تعطیلی مدارس راهکاری ویژه ارائه شود چراکه تعطیلات نه تنها به بخش تولید و اقتصاد آسیب می‌رساند، بلکه حوزه آموزش نیز به دلیل بی‌ثباتی در سیستم آموزشی باعث نامفهوم ماندن علوم ارائه شده به دانش آموزان می‌شود.


به گفته سید حمایت میرزاده سخنگوی کمیسیون آموزش مجلس حجم کتب درسی در ایران بصورتی است که باید در ۳۷ هفته تدریس شود، اما ٢۵درصد زمان آموزشی کشور به دلیل تعطیلات رسمی از دست می‌رود. علاوه بر تعطیلات رسمی، مدارس به دلایلی متعددی مانند آلودگی، برودت هوا و ... نیز تعطیل می‌شوند که می‌توان ادعا کرد این تعطیلات باعث می‌شود ۵٠درصد زمان آموزشی کشور از بین برود و دانش‌آموزان از رفتن به مدرسه باز بمانند.


تعطیلات بیش از حد در ایران باعث شده بسیاری از سرفصل‌های آموزشی بدون تدریس باقی بمانند و این موضوع بر کیفیت آموزشی اثرات نامطلوبی دارد و باید پرسید که معلمان چطور می‌توانند در این مدت زمان محدود علاوه بر مطالب کتب درسی، به پرورش و تربیت دانش‌آموزان بپردازد آن هم در شرایط فعلی که با مشکل کمبود معلم مواجه و تعداد دانش‌آموزان حاضر در کلاس اغلب تا ۴٠نفر هم خواهد رسید و اگر در روند آموزشی دانش‌آموزان وقفه‌ای ایجاد شود، بسیاری از مطالب آموزشی فراموش می‌شود و معلمان ناچارند برای یادآوری این مطالب برای این تعداد دانش‌آموز، زمان زیادی را صرف کنند.


قطعا یکی از مهم‌ترین دلایلی که منجر به کاهش کیفیت آموزش در مدارس شده است همین تعطیلی بیش از اندازه مدارس و عدم راهکاری درست و منطقی برای آلودگی هوا و وارونگی دما در کشور است چراکه هرچه تعطیلی مدارس افزایش یابد فرآیند تعلیم دانش‌آموزان فشرده‌تر خواهد شد و معلمان از آن جهت که مجبورند تمامی مطالب سرفصل تعیین شده را تدریس کنند، مطالب را در مدت زمان کمتری به دانش‌آموزان تدریس می‌کنند و در این حالت عمق یادگیری دانش‌آموزان زیر سوال می‌رود.


پیشتر برای جلوگیری از افزایش تعداد روزهای تعطیلی مدارس به دلیل آلودگی هوا پیشنهاد شد که مدارس از شهریور ماه آغاز شود و از تعداد روز‌های آموزشی در زمستان بکاهند، اما گویا مسئولین ترجیح می‌دهند تا کم کاری دیگر سازمان‌ها را با تعطیلی مدارس و ضربه به نظام آموزشی جبران کنند، اما قطعا آموزش و پرورش محل خوبی برای جبران کوتاهی دیگر ارگان‌ها همچون شهرداری و سازمان محیط زیست نیست و مسئول اصلی مشکل آلودگی هوا این دو سازمان هستند، اما بیشترین ضربه را نهاد آموزشی کشور می‌کشد.

 

آلودگی هوا یکی از بزرگترین خطرات زیست محیطی برای سلامت عمومی مردم اروپاست و گویا دولت‌های اروپایی نیز در مقابله با این بحران شکست خورده‌اند.


هر سال هوای سمی به مرگ زودرس ۴۰۰هزار نفر در اروپا منجر می‌شود که بیش از ۴۰هزار مورد آن در انگلیس اتفاق می‌افتد. همچنین دولت انگلیس از سال ۲۰۱۰ قوانین وضع شده توسط اتحادیه اروپا در مورد کیفیت هوا را نقض کرده است و اکنون به پرداخت چندین میلیون پوند جریمه محکوم است.


دادگاه اروپایی حسابرسان درخواست کرده تا قوانین مربوط به کیفیت هوا در اروپا در راستای استاندارد‌های سازمان بهداشت جهانی قرار گیرد.


اما واضح است که بر خلاف ایران، در اروپا به جای متهم کردن یکدیگر و استفاده ابزاری مقطعی، به‌دنبال چاره گشتند و با وضع قوانین و برنامه‌های کوتاه‌مدت  وبلندمدت به مردم نوید رهایی دادند و در مقابل، مردم نیز به جای مقاومت، با اعتماد و همراهی با سیستم مدیریت ترافیک، موجبات تسریع و موفقیت در اقدامات را فراهم می‌کنند.


شهردار رم پایتخت ایتالیا به‌خاطر حفظ هوای پاکیزه و جلوگیری از اثرات تخریبی آلودگی هوا بر ابنیه و آثار تاریخی استفاده از خودرو‌های دیزلی را از سال ۲۰۳۰ به‌طور کامل در این کشور ممنوع اعلام کرده است. بلژیک استفاده از خودرو‌های گازوئیلی و نروژ استفاده از خودرو‌های گازوئیلی و بنزینی را ازسال ۲۰۲۵ ممنوع اعلام کرده‌اند.


در اسپانیا از سال ۲۰۲۰ ورود خوردرو‌های دیزلی به پارکینگ‌های مرکز شهر و از سال ۲۰۲۵ ورود به پایتخت ممنوع اعلام شده است و براساس یک توافق، از سال ۲۰۳۰ تمام خودرو‌های هلند باید فاقد هرگونه آلودگی باشند.


در مناطق شهری دانمارک سرعت خودرو‌ها نباید بیش از ۴۰ کیلومتر در ساعت باشد و حدود ۵۰۰ کیلومتر جاده و مسیر دوچرخه‌سواری احداث شده است.


در بریتانیا ضمن افزایش مالیات خودرو‌های آلاینده هوا، فروش خودرو‌های دیزلی و بنزینی از سال ۲۰۴۰ ممنوع می‌شود و شهردار آتن امیدوار است بتواند از سال ۲۰۲۵ ممنوعیت استفاده از وسایل نقلیه دیزلی را به اجرا بگذارد.


وزیر حمل‌ونقل ایرلند اعلام کرده است قصد دارد تا سال ۲۰۵۰ ترافیک بدون کربن داشته باشد. فرانسه هم قصد دارد تا سال ۲۰۴۰ فروش خودرو‌های بنزینی و دیزلی را ممنوع کند.


در سوئد تمامی خودرو‌ها به غیر از مالیات ثابت، به ازای تولید هر گرم دی‌اکسید‌کربن و بیش از ۱۱۷ گرم در کیلومتر باید ۲۰ کرون مالیات بپردازند و مالیات خودرو‌های دیزلی ۲.۳۳ برابر بیش از خودرو‌های بنزینی است.