یادداشت|
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، محسن احدی، کارشناس مسائل بین‌الملل طی یادداشتی نوشت: سفر رئیس جمهوری اسلامی ایران به ژاپن به معنی شکست راهبرد آمریکا در منزوی کردن کشورمان است.
ژاپن از دورانی که شینزو آبه در آن به قدرت رسید، تلاش می‌کند که حضور فعال‌تری در سطح مناسبات بین‌المللی داشته و سیاست‌های انزواگرایانه قبلی را کنار گذارد. از همین رو است که توکیور در بسیاری از کنفرانس‌های بین‌المللی و معاهدات جهانی نقشی فعال‌تر ایفا می‌کند.
غرب آسیا به دو دلیل برای توکیو از اهمیت برخوردار است. صادرات انرژی از مبدا خلیج فارس و همچنین بازار کالا‌های ژاپنی، دلایل مهمی هستند که آبه و دولت ژاپن را نسبت به ثبات و امنیت خاورمیانه حساس می‌کند.
ایران نیز به‌عنوان کشوری که اولا دارای منابع انرژی بوده و همیشه یکی از محل‌های تامین نیاز‌های سوخت ژاپن بوده است، بازار مصرف مناسب و همچنین دروازه ورود به غرب آسیا، آسیای میانه و قفقاز بسیار برای ژاپن مهم بوده است.
ژاپن به خوبی می‌داند که ایران به‌عنوان تنها کشوری در خاورمیانه پر از آشوب است که نه تنها از ثبات برخوردار است که امنیت این منطقه در گرو تلاش‌های تهران است. از همین رو است که توکیو به درستی افزایش تنش آمریکا با ایران را موجب بر هم خوردن ثبات منطقه می‌داند که به سرعت تاثیر نامناسبی بر اقتصاد این کشور وارد می‌آورد.
ژاپنی‌ها به دلیل سطح همکاری‌های اقتصادی و امنیتی با ایران از همان ابتدای حصول توافق هسته‌ای از آن استقبال کرده و بعد از آنکه آمریکا به طور یک‌جانبه از آن خارج شد، از جمله کشور‌هایی شدند که نسبت به موضوع برجام حساس بوده و برای حفظ این توافق تلاش کردند.
آبه نیز همانند امانوئل مکرون برای کاهش سطح تنش، یک راهکار رائه دارد که البته هنوز جزئیات آن رسانه‌ای نشده است؛ ولی با استناد به صحبت‌های برخی از مسئولان ایرانی، بسیار شبیه طرح رئیس جمهور فرانسه است.
وی در سفر به ایران تلاش کرد تا جزئیات طرح و برنامه خود را برای کاهش سطح تنش در منطقه را ارائه کرده و برای حفظ برجام مذاکره کند.
در نهایت و بعد از گمانه زنی‌های متعدد رسانه‌های داخلی و خارجی درباره سفر رئیس جمهور ایران به ژاپن، درنهایت محمود واعظی رئیس دفتر رئیس جمهور در حاشیه جلسه هیئت دولت (۲۰ آذر) در پاسخ به خبرنگاران درباره سفر روحانی به ژاپن گفت که این سفر به دعوت شینزو آبه صورت می‌پذیرد و در راستای مناسبات دوجانبه است.
آمریکا تلاش بسیاری در نزیک به ۱۸ ماه خروج از برجام انجام داد تا ایران را در سطح جهان منزوی نشان دهد؛ ولی چنین سفری دقیقا عکس خواست واشنگتن بوده و نشان می‌دهد که تهران به لحاظ سیاسی دست بالا را در مناسبات بین‌الملل دارد.
از همان زمان که سفر آبه به تهران و در مقابل سفر روحانی به ژاپن مطرح شد، بسیاری بر این باور بودند که نخست وزیر ژاپن حامل پیامی از سوی واشنگتن است. این سخن آنجا مهم می‌شود که دونالد ترامپ در موضوعات سیاسی و بین‌الملل هیچ دستاوردی نداشته و راهبردش در پرونده ایران به طور کامل جواب عکس داده، از همین رو به دنبال یک دستاورد است تا به افکار عمومی ارائه کند.
البته این به این معنی نیست که حتما واشنگتن امتیازی به ایران بدهد؛ ولی ترامپ سعی می‌کند برای کسب یک دستاورد سیاسی، کمی از سطح تنش‌ها بکاهد و به متحدانش برای کاهش تنش میدان بدهد. قبول این گزاره که واشنگتن از طریق توکیو پیغامی به تهران می‌دهد، چندان نمی‌تواند درست باشد؛ ولی به دلیل روابط خوب ژاپن و آمریکا، حتما هماهنگی‌هایی میان مقام‌های دو کشور صورت می‌پذیرد.
در کنار موضوع کاهش سطح تنش‌ها، مسائلی، چون بحث پول‌های بلوکه شده ایران در ژاپن و همچنین تصمیم توکیو برای ارسال نیروی نظامی به خلیج فارس از مواردی است که میان رهبران دو کشور مورد بحث قرار خواهد گرفت.
وقتی سفری در این سطح و آن هم در این مقطع زمانی انجام می‌پذیرد، به این معنی است که گفتگو‌های اولیه به نتایج قابل اتکایی رسیده و قرار است رهبران دو کشور مذاکرات جدی داشته باشند.
اگر تهران و توکیو بتوانند سازوکار‌هایی برای تسویه طلب ایران پیدا کنند و ژاپن هم بتواند موافقت آمریکا را برای انجام این تبادل مالی جلب کند، می‌توان گفت: پیروزی بزرگی برای ایران حاصل خواهد شد.
شایعاتی هنوز پیرامون این سفر وجود دارد که پاسخ داده نشده است؛ ولی به نظر بنده اهمیت سیاسی این سفر به این دلیل که نشان می‌دهد، راهبرد آِمریکا برای منزوی کردن ایران شکست خورده، مهم است.
ارسال نظرات