«شب تئاتر»، شنبه ۱۹ بهمن، در ویژه برنامهای به مناسبت جشنواره تئاتر فجر، به موضوع «رادیو تئاتر» پرداخت.
به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، منوچهر اکبرلو در بخش اول برنامه، میزبان نادر برهانی مرند، دبیر جشنواره بین المللی تئاترفجر بود.
کوچکترین دخالتی در آراء داوران نداشته ایم!
برهانی مرند در پاسخ به این سوال که آیا دولت به عنوان متولی در انتخابها دخالت میکند؟ گفت: من کم داوری نکرده ام و تجربه داوری خودم را عرض میکنم. شاید واقعا پیش نیامده که متولی و برگزار کننده کوچکترین دخالتی کند یا حداقل من شاهدش نبوده ام. در این دو دورهای هم که بنده دبیر بوده ام خوشبختانه کوچکترین دخالتی در آرا داوران نداشته ایم. جشنواره تئاتر فجر با اینکه برگزار کننده اش دولت است، اما همه چیزش هنرمندان هستند. اتفاقات امسال میتواند به این قضیه شهادت دهد که خودِهنرمندان هستند که اتفاقات جشنواره تئاتر فجر را رقم میزنند و اگر بخواهند میتوانند باشند یا نباشند؛ و این برای بنده قابل افتخار است که در چنین شرایطی دبیری را پذیرفته ام.
وی در مورد تاثیر سلیقه داوران در انتخابها گفت: اساسا داوری امری نسبی است و ترکیب و نوع سلیقه داوران در چینش و انتخابها نقش دارد.
هنرمندان ما میپسندند در جشنواره، رقابتی شرکت کنند
برهانی مرند با اشاره به اینکه بر اساس آسیب شناسی سال گذشته اکثر هنرمندان بر غیر رقابتی کردن جشنواره تاکید داشتند گفت: متاسفانه امسال با واقعیت تلخی مواجه شدم. ما یک بخش رقابتی و یک بخش غیر رقابتی داشتیم. حدود ۲۵۰ نفر در بخش رقابتی ثبت نام و تنها ۵۰ نفر در بخش غیر رقابتی ثبت نام کردند. اجازه بدهید این را بگویم، بسیاری از همان دوستانی که آسیب شناسی میکردند و بر ضم رقابت تاکید میکردند، امسال وقتی برای مهمان شدن از آن دوستان دعوت میکردم، عموما فرمودند: یا رقابت یا نمیآییم. این واقعیت تئاتر ماست. گویی هنرمندان ما میپسندند در جشنواره رقابتی شرکت کنند.
شخصا ایده آل من این است که امر داوری را، مانند خیلی جشنوارههای دنیا، به منتقدین بسپاریم، نه اینکه هنرمندان صلاحیتش را ندارند بلکه این درستتر است.
برهانی مرند در پاسخ به این سوال که در انتخابها چقدر دخیل بوده است گفت: در بخش هیئتهای انتخاب بنده کوچکترین نقشی نداشتم، فقط عمدهترین مسئلهای که بر آن تاکید داشتم بحث کیفیت بود.
وی در انتها خبر از رونمایی کتاب اطلاعات جامع تمام دورههای تئاتر فجر داد.
اکبرلو در بخش دوم برنامه با موضوع «رادیو تئاتر»، میزبان امین رهبر، مدیر بخش رادیو تئاتر جشنواره تئاتر فجر و فریدون محرابی، داور بخش رادیو تئاتر بود.
رهبر در مورد تغییرات این بخش نسبت به سال گذشته گفت: سال گذشته بخش نمایشهای رادیویی بود که صرفا روی صحنه اجرای رادیویی انجام میشد و امسال بخش رادیو تئاتر است که دست هنرمندان را برای استفاده از قابلیتهای صحنه، تا آنجا که به رادیویی بودن آن آسیب نزند، باز میگذارد.
باید به رادیو تئاتر فرصت بدهیم
محرابی تعریفی از رادیو تئاتر ارائه داد: در رادیو تعریفی داریم که میگوییم عناصر بصری را به شنیداری تبدیل کنیم، پس عنصر تخیل بسیار مهم است. رادیو تئاتر کشف بسیار مسحور کنندهای است برای اینکه بتوانیم از تمام ابزاری که در مدیوم تئاتر هست استفاده کنیم و نهایتا بتوانیم فضاهای شنیداری را در صحنه به صورت جذاب برای مخاطب خلق کنیم. یک تلفیق جذاب از هر آنچه که قرار است در ذهن شکل بگیرد و بخشی از آن قرار است دیده شود. رادیو تئاتر میتواند یک رسانه مستقل باشد که در حال کشف و شهود است.
وی ادامه داد: در درام رادیویی دو مقوله داریم که آنرا با سایر رسانهها متفاوت میکند. یک پرسپکتیو، دو مالکیت میکروفون که با آن میتوان جنبههای شنیداری جذاب برای مخاطب به وجود آورد. این ویژگی رادیو تئاتر است. ما باید به رادیو تئاتر فرصت بدهیم و سالنهایی طراحی شود تا بتوانیم جلوههای صوتی جذاب در آن بشنویم. فراموش نکنیم که آن چیزی که الان در حال اتفاق افتادن است، الزاما ظرفیتی نیست که رادیو تئاتر دارد. باید روی رادیو تئاتر تحقیق شود و تجربه شود تا از دل آن یک پدیده شکل بگیرد.
رهبر گفت: این بخش با حمایت و مشارکت تمام عیاررادیو نمایش در جشنواره است. کارهای جشنواره همزمان در رادیو پخش میشوند.
حمیدرضا سلحشور، کارگردان رادیو تئاتر و مهدی طهماسبی، کارگردان رادیو تئاتر مهمانان بخش سوم برنامه بودند.
سلحشور گفت: ما در دنیایی هستیم که دائما با رسانههای نو ظهور مواجه هستیم. رادیو تئاتر کودکی است که تازه به دنیا آمده و باید رشد کند. برای آن پایه بسیار خوبی گذاشته شده است و اگر این پایه در قالب و چهارچوب خاصی قرار بگیرد قطعا موفق خواهد شد. اگر جاذبههای بصری مثل لباس و دکور اضافه شود، ولی تعرف رادیو تئاتر از بین نرود به نظر تاثیر مثبت خواهد داشت.
عنصر اجرایی، کلیدیترین عنصر رادیو تئاتر
طهماسبی کلیدیترین عنصر رادیو تئاتر را ایده اجرایی دانست و افزود: ما با حفظ اصالتهای رادیو مجبوریم به سراغ تئاتر برویم و از ویژگیهای آن استفاده کنیم. بعد از ایده اجرایی، مهمترین مسئله انتخاب متن درست است.
«شب تئاتر» از مجموعه «شبهای هنر» محصول گروه ادب و هنر شبکه چهار سیما است که شنبهها ساعت ۲۳ به صورت زنده روی آنتن میرود. تهیه کنندگی این برنامه را امین اشرفی بر عهده دارد و سردبیری و اجرای آن را منوچهر اکبرلو عهده دار است.