بهزیستی یکنهاد دولتی است که عمده وظایف آن رسیدگی به زندگی و سامان بخشیدن به وضعیت معیشت معلولین عزیز، کودکان کار و نیازمندان تحت سرپرستی سازمان بهزیستی است. مسئولیت سازمان بهزیستی تعریفشده است.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو، بهزیستی یکنهاد دولتی است که عمده وظایف آن رسیدگی به زندگی و سامان بخشیدن به وضعیت معیشت معلولین عزیز، کودکان کار و نیازمندان تحت سرپرستی سازمان بهزیستی است. مسئولیت سازمان بهزیستی تعریفشده است، اما ازآنجاکه حیطه فعالیت آنان در طول زمان فعالیت بسیار گسترشیافته، به همین سبب نیروهای مردمی و کمکهای خیریه مردم بسیار یاریرسان آنان در انجام کارها و وظایف بهگونهای شایسته خواهد بود.
قشر آسیبپذیر جامعه ازجمله معلولین، بیسرپرستان، بد سرپرستان و کودکان کار تحت حمایت بهزیستی قرار میگیرند. این نهاد دولتی باوجود وظایف سنگین اجتماعی توانسته است بهخوبی از عهده وظایف خود برآمده و قشر آسیبپذیر را یاری نماید. درواقع بهزیستی پس از انقلاب شکوهمند اسلامی از به هم پیوستن ۱۶نهاد متفاوت تشکیل شد که اصلیترین نهادهای آن نهادیهای خیریه و کمکهای مردمی بوده است.
بهزیستی در برابر معلولین چه خدماتی ارائه میدهد؟
۱-اقدامات پیشگیرانه
سازمان بهزیستی در چند دهه اخیر طی یک برنامهریزی جدید برای جلوگیری از متولد شدن کودکان معلول شروع به انجام آزمایشهای غربالگری و ترسیم شاخه ژنتیک نمود. بهعنوانمثال علم پزشکی و آزمایشهای غربالگری بهتنهایی نمیتوانند تمامی معلولیتها را بهدرستی تشخیص دهند به همین علت کشیدن شاخه ژنتیک و وراثت نیز برای مردم و تأسیس موسسهای بر همین منوال راهی دقیق و علمی است برای یک اقدام پیشگیرانه که زیر نظر بهزیستی انجام میشود.
۲-شناسایی معلولین
سازمان بهزیستی با کمک مددکاران و کادر کارکنانی که آموزشوپرورش آنها را بر عهده دارد طبق قوانینی معلولین را شناسایی میکند و چتر حمایتی خود را بر سر آنان قرار میدهد. شناسایی زودهنگام معلولین کمک میکند تا مددکاران و سرپرستان بهزیستی برای پرورش تواناییهای معلولین زمان لازم را داشته باشند.
۳-هزینه تحصیل
سازمان بهزیستی پسازآنکه معلولین را تحت حمایت خود قرارداد آنان را در حد توانایی معلولین، آموزش میدهد تا در آینده برای جامعه مفید واقع شوند و یک شخصیت مستقل باشند.
بهعنوانمثال فاطمه حمامی، نقاش معلول ایرانی که با کشیدن تصویر رونالدو معروف شد، به سبب زحمتهای بیبدیل معلم بهزیستی و پیگیریهای خانواده فاطمه حمامی از دوران کودکی بوده است.
۴-تأسیس مؤسسات توانبخشی
یکی از عمده مسئولیتهای بهزیستی در مقابل معلولین، تأسیس مؤسسات توانبخشی برای معلولین عزیز است. معلولین درواقع اگر در یک بازه زمانی مناسب و با دقت و حساسیت در ارتباط با این مؤسسات توانبخشی قرار گیرند، به پویایی و شناخت تواناییهای آنان کمک بسزایی خواهد شد و همین امر سبب ایجاد پلی میشود تا معلولین عزیز بتوانند با جامعه و افراد عادی ارتباط برقرار نمایند.
شناخت تواناییها و علایق معلولین را باید به عهده متخصصان و کسانی سپرد که در دانشگاه در این شاخه تحصیل و تحقیق نمودهاند. درواقع آموزشوپرورش در ۳دهه اخیر با واردکردن این رشته در دانشگاه به کمک سازمان بهزیستی آمده است تا بتواند با چینش یک کادر مجرب، معلولین عزیز را به بهترین نحو حمایت کند.
۵-پرداخت کمکهزینه زندگی
بهزیستی در قبال معلولین وظیفههای کلانی دارد، اما یکی از بر حقترین آنها تأمین هزینه معیشت زندگی معلولین است. بهزیستی ماهیانه به معلولینی که شناساییشدهاند و تحت پوشش بهزیستی قرارگرفتهاند کمکهزینه زندگی پرداخت میکند. اگرچه این کمکهزینه ۱۰۰هزارتومانی نمیتواند کفاف مخارج زندگی معلولین را دهد و تنها همان عنوان کمکهزینه، اما برای یک هفته کافی است.
بهعنوانمثال در دورهای که قیمت پوشک افزایش و یا کمیاب گشته بود آن کمکهزینه برای یک معلول قطع نخایی تنها برای یک هفته مکفی بوده است. کمکهزینه خرید پوشک، سوند، گاز استریل، پماد و تمامی وسایل بهداشتی موردنیاز معلولین را در نظر بگیرید که باید برای معلولی که درآمد ماهانه ندارد کافی باشد.
برای رفع این مشکل بهتر است که تمامی تمرکز بهزیستی بر روی توانبخشی و اقدامات پیشگیرانه باشد تا در این مواقع با کاهش تعداد معلولین بتواند رسیدگی بهتری انجام دهد. یک معلول قطع نخاعی را در نظر بگیرید که به علت بیماری چند ماهی است در بستر بوده، این بیمار دچار زخم بستر میشود و همین زخم بستر کیفیت زندگی او را پایین میآورد. اگر مددکاران عزیز بتوانند درزمانی درست تواناییهای این معلولین را شناسایی نمایند درنتیجه بستر ارتباط اجتماعی برای آنان فراهمشده و بر کیفیت زندگی آنان میافزاید.
۶-حقوق قانونی معلولین
طبق قانون حقوق بشر بهزیستی هر کشور باید معلولین را بیمه خدمات درمانی و خانوادههای تحت سرپرست معلولین را نیز تحت پوشش بیمههای کمکی قرار دهد. با این امر معلولینی که سرپرست خانوار هستند برای معیشت زندگی و در دوران بیماری کمتر دچار مشکل خواهند شد و علاوه بر کیفیت، کمیت زندگی آنان نیز افزایش مییابد.
سازمان بهزیستی خدمات گسترده و البته درخور ستایشی را برای معلولین عزیز انجام میدهد، اما ازآنجاکه یک سازمان همهکاره برای اجتماع منظور گشته است نتوانسته تمامی بنیه خود را برای خدمت به معلولین عزیز تجمیع نماید. سازمان بهزیستی اکنون ۳۸ ساله است و هر بار میبینیم که خدمات گستردهتری را برای معلولین و تمامی نیازمندان ارائه میدهد. یاری نهادهای دیگر و مردم سبب میشود تا معلولین تحت سرپرست بهزیستی بتوانند باکیفیت بهتری به زندگی خود ادامه دهند.
جامعهای شاد، پویا سبب افزایش امید به زندگی در میان مردم خواهد شد. رشد اقتصادی، کارایی بهتر و البته رضایت و امنیت خاطر را به همراه خواهد داشت. تمامی این اوامر زمانی تحقق مییابد که هر نهاد و بهخصوص ما مردم عادی معلولین عزیز را کنار نگذاریم. تعامل میان ما دو قشر متفاوت سبب میشود تا معلولین گوشهگیر، افسرده، ناامید و رنجور نباشند. درصدد پویایی و رشد تواناییهای خود برآیند و این امر میتواند هم بر کیفیت و هم بر کمیت زندگی آنان افزون کند.
شرکت توانیتو که یک شرکت استارتاپی در حوزه کسبوکارهای اینترنتی است، اولین گام را در جهت توسعه تعامل و تفکیک وظایف میان این دو قشر برداشته است. این شرکت همکاری خود را با وحید رجب لو و گروه آن آغاز نمود. وحید رجب لو، طراح سایت و مدیر قسمت فناوری و ارتباطات شرکت توانیتو است که یک معلول مادرزاد بوده، اما توانسته طراحی سایت و دیگر امور الکترونیکی را تنها با انگشتان خود انجام دهد.
۷- معرفی معلولین به نهادهای استخدامی
سازمان بهزیستی کشور میتواند معلولین واجد شرایط شناساییشده توسط خود را به نهادها و ارگانهای دولتی معرفی نماید تا بهعنوان نیروی کار از آنان استفاده نمایند. در بخش استخدامی اپراتورهای تلفن همراه تنها نیاز است که معلول عزیز بتواند درخور برقراری ارتباط مناسب با دیگران صحبت کند، این معلولین از این امتیاز برخوردار هستند که در لیست گزینش قرار نگرفته و استخدام میشوند.