مواسات بدون روتوش!

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو- علی ریاحی پور*بعد از سخنرانی رهبر معظم انقلاب و مطرح کردن گفتمان مواسات شاهد شکل گیری حرکات و لبیک گفتن‌های گوناگون نسبت به این گزاره دینی بودیم. اما مخرج مشترک اکثر اقدامات صورت گرفته ذیل این مبحث، خلاصه شد در یک چیز؛ دادن بسته‌های غذایی که شامل مرغ و برنج و.. می‌باشد؛ و این یعنی تقلیل دادن یک مفهوم بزرگ که صد‌ها مصداق بر آن مترتب است به یک حرکت حداقلی و رفع تکلیفی که از قضا در گذشته هم صورت می‌گرفته و البته دردی را هم دوا نخواهد کرد.
وقتی رهبر انقلاب در شرایط درگیری با کرونا این دستور را می‌دهند؛ این یعنی به دنبال هدف و مقصودی هستند که حتما با دیروز متفاوت است و باید اتفاق جدیدی بیفتد و مخاطب اصلی این مواسات را افراد درگیر با کرونا مفروض گرفته اند و نه صرفا افراد فقیر و مساکینی که تا قبل از آن هم به آنان کمک‌های غذایی اعطا می‌شده است.
رهبر انقلاب درکتاب طرح کلی اندیشه اسلامی ذیل "مما رزقناهم یُنفقون" دو نکته را بیان می‌دارند.
یک) «مارزقناهم» اعم از مال است. هر چه از خدا گرفته اند: پول، عمر، فرزند، آبرو، توان جسمی، فکر، زبان و بیان و خلاصه هر امکاناتی.
دو) انفاق هم هر خرج کردنی نیست. "آن خرج کردنی که خلآ را پرکند، انفاق است. "
حال سوال این است که به راستی بسته‌های غذایی چه خلأیی را جبران می‌کنند؟ آیا اولویتی فرا‌تر از آن متصور نیست؟ بسته‌هایی که حداکثر با آن افراد بتوانند یک هفته را سپری کنند دردی را دوا خواهد کرد؟
سخنگوی دولت گفت: سه و نیم میلیون از مشاغل رسمی بطور مستقیم در معرض آسیب اند و ۴میلیون شاغل غیر رسمی در معرض توقف یا کاهش فعالیت یا کاهش دستمزد و اخراج اند!
وزیر کار گفت: تا حالا ۶۰۰هزار نفر در سامانه بیمه بیکاری ثبت نام کرده اند!
این دو قسم نه عمدتا شرایط شرعی فقیر محتاج نان شب را دارند و نه عرفا شآن گرفتن انبان غذا. ما با افراد متعددی مواجه ایم که به هیچ وجه نیازی به این بسته‌های غذایی ندارند، اما مشکلات فراوانی گریبان آنان را گرفته است. آیا اینان مصداق مواسات کردن با مؤمنین قرار نمی‌گیرند؟
اما چاره چیست؟! مواردی به ذهن نگارنده می‌رسد. بخوانید:
۱- کاسب‌هایی وجود دارند که بخاطر اجاره‌ای بودن مغازه و بعضا وامدار بودن به اقساط و از دست دادن ماه اصلی فروش، ضرر جدی کرده اند و بعضا بیکار نیز شده اند. بسیاری از این مشاغل غیر رسمی اند و به علت مالیات و.. جایی ثبت رسمی نشده اند. کارگاه‌های تولیدی فراوانی وجود دارد که به سمت تعدیل نیرو و فروش ابزار آلات خود رفته اند. می‌شود با هماهنگی اداره کار و برخی اصناف و معتمدین بازار آنان را شناسایی و کمک‌هایی را به آنان اهدا کرد.
۲- از آبرومان خرج کنیم. بسیاری از ما پول نداریم، اما آبرو داریم. در بین فامیل، محل کار، همسایگان و حتی فضای مجازی برخی مشکلات را مطرح کنیم شاید به خاطر ما فرجی حاصل شود و واسطه خیر شویم. مثلا با صاحبان مغازه و خانه‌ها و طلبکار‌ها صحبت کنیم که هوای مستاجرشان را داشته باشند. خرج کردن آبرو توسط معتمدین برای تخفیف یا بخشش اجاره آن کسبه یا تٲمین اجاره ماه تعطیل از برخی منابع. تهیه مساعده با کارت هدیه در خور برای بیکار شدگان توسط مومنان و پرداخت از طریق اداره کار و مانند آن برای حفظ شٲن نیز می‌تواند پر کردن خلٲیی باشد.
۳- هم عهد شوید. مثلا یک قرارفامیلی بگذارید تا هزینه مهمانی و عیدی و هیات خانگی و. را خرج مواسات و برادری کنید. مثلا به طور فامیلی، دو ماه یکبار نذر گوسفند برای فقرا داشته باشیم. یا مثلا خانوادگی عهد ببندیم که یک وعده مرغ کمتر مصرف کنیم و به نیازمند برسانیم. یا مثلا خرج یک مهمانی را بجایش یک وعده تنور یکی از محله‌های محروم را بخریم. بخصوص دم دمای غروب ماه رمضان.
۴- لیستی از طرح‌های غیر مالی تهیه کنیم. مثلا برای سالمندان کوچه خرید انجام دهیم. یا بچه‌های پرورشگاه و بهزیستی را با بازی و سرگرمی و چند تا شکلات و بادکنک شاد کنیم. کودکانِ کار را دریابیم. در این روز‌های عزیز اهدای خون را نباید فراموش کرد. دیگران را هم به این سنت حسنه دعوت کنیم. خصوصا در بعضی از شهر‌ها که مراکز پزشکی کمبود خون اعلام کرده و لزوم این عمل انسانی دوچندان می‌شود؛ و یا می‌توان برای دانش آموزانی که به واسطه تعطیلی مدارس در خانه نشسته اند و حتما مشکلات درسی پیدا خواهند کرد؛ خدمات آموزشی ارائه شود. کاری که بچه‌های دانشگاه فرهنگیان اهواز آن را کلید زده اند.
۵- کمک‌های متنوع داشته باشیم. کمک فقط سبد کالا نیست؛ مثلا به بقالی و نانوایی محله یا شهر برویم و لیست بدهکاران را هر اندازه میتوانیم پاک کنیم (نمونه این کار در مشهد و چند شهر دیگر اجرایی شد). یا اگر هنر فنی داریم، یخچال و کولر و شیر آب دستشویی نیازمندان را درست کنیم (بچه‌های جهادی اهواز طرح «خنکای مهربانی» را ایجاد کرده و تعداد زیادی از کولر‌های برخی از مناطق محروم این شهر را تعمیر کرده اند). برای خانه نشینان مشتری پیدا کنیم، برای بیماران، دکتر هماهنگ کنیم. کسانی که به واسطه ابتلا به بیماری کرونا دچار تنگنا‌های مالی شده اند و از کار و زندگی عقب افتاده اند را شناسایی کرده و به آنان خدمات مالی و ارزاقی ارائه دهیم.
۶- در هر صنف و حرفه‌ای که هستیم رزمایش مواسات را ایجاد کنیم. پزشکیم، بنا هستیم، مکانیک هستیم، اهنگر و خیاط هستیم و .. تخفیف بدهیم، یک روز نذر اهل بیت رایگان کار کنیم، و ...
هر جا و هر کاره‌ای که هستیم، مردم دار باشیم و دوستی و دلسوزی خود را اظهار کنیم. گاهی فقط درد و دل گوش دهیم. گاهی امید بدهیم. گاهی برای رفع مشکلشان دعا کنیم و ... همدردی و همدلی معجزه گر است. دیگران را هم دعوت کنید. انقلابی و غیر انقلابی مهم نیست. همه را شریک کنید و در این گره گشایی مردمی بیندیشید.
با رفقا، همکاران، اهل فامیل و یا همسایگان و هم محله ای‌ها هم مسجدی و هم هیاتی‌ها حلقه درست کنید و برای رزمایش فکر کنید و ایده دهید. شروع پربرکتی است. ممکن است فکر شما را دیگری بتواند اجرا کند یا بالعکس. امید داریم به واسطه این حرکات و این قلوب الهی به هم پیوند داده شده امت خداجوی و اهل انفاق و فداکار ایران عزیز؛ بتوانیم موجبات شادی قلب حضرت صاحب الازمان (عج) را فراهم آوریم.