محققان چک در حال کار روی یک پروژه تحقیقاتی جالب هستند که در آن هوش مصنوعی و روباتیک را با تئاتر ادغام میکنند.
به گزارش خبرنگار فناوری خبرگزاری دانشجو، محققان دانشگاه چارلز در جمهوری چک سعی دارند در قالب پروژهای ، صدمین سالگرد اکران نمایش «کارخانه روباتسازی روسوم» را جشن بگیرند.
کارخانه روباتسازی روسوم نمایشنامهای از کارل چاپک، نویسنده چک، در چهار پرده است. این نمایشنامه که در ۱۹۲۰ به رشته تحریر درآمد به سرعت شهرتی دست یافت، به شکلی که تنها ظرف سه سال پس از انتشارش به زبان اصلی به ۳۳ سه زبان دیگر ترجمه شد. در این کتاب است که برای اولین بار واژه روبات به کار رفت. جالب است بدانید که کلمه روبات از روباتا گرفته شده که در زبان چک به معنی بیگاری است.
محققان چارلز میگویند: در این نمایشنامه بود که برای نخستین بار کلمه روبات توسط کارل چاپک و برادرش جوزف اختراع شد و این ایده هم به ذهن ما رسید که مردی ۱۰۰ سال پیش یک تئاتر درباره روباتها نوشت؛ چه میشود اگر امروز روباتها یک نمایشنامه تئاتر در مورد انسانها بنویسند؟
آنها پیش از شروع کار روی این پروژه، ادبیات نمایشنامه کارخانه روباتسازی روسوم را بررسی کردند و به بررسی پتانسیل تکنیکهای هوش مصنوعی برای خلق شعر، موسیقی، نقاشی یا سایر اشکال هنری پرداختند. البته هماکنون نیز تعداد بسیاری مقاله در زمینه خلق هنر توسط ماشین وجود دارد که از جمله آنها میتوان به تکنیکهای رایانشی در زمینه نوشتن دیالوگ یا ایدههای داستانسرایی برای نمایشهای تئاتر اشاره کرد، ولی با این حال، تاکنون نمایشنامهای توسط ماشین نوشته نشده است، زیرا این کار بسیار پیچیده است.
محققان تصمیم دارند که خلق نمایشنامه ماشینی را در چند قسمت مجزا انجام دهند. برنامه آنها استفاده از رویکردی با نام «تولید ترتیبی» است که مستلزم تقسیم یک متن بزرگ به چندین قسمت قابل برنامهریزی برای تولید است. در حالی که تیمهای پژوهشی دیگر در گذشته از این رویکرد برای تولید دیالوگ، فیلمنامه یا متون دیگر استفاده میکردند، تعداد کمی از آنها سعی کردهاند که برای تولید نمایشنامه کامل از آن بهره ببرند.
آنها توضیح میدهند: صدمین سالگرد اکران نمایش کارخانه روباتسازی روسوم، هدف اصلی ما شد و قصد داریم که تا ژانویه ۲۰۲۱ یک نمایشنامه کامل برای پیشنمایش آماده کنیم. ما همانند یک گروه تئاتر حرفهای، باید فیلمنامه را تا ماه سپتامبر آمده کنیم تا زمان کافی برای تمرین و کارهای متفرقه داشته باشیم.
آنها از یک مدل زبان از پیش آماده شده به نام GPT-۲ برای آزمایش در این پروژه استفاده کردند. GPT-۲ یک مدل منبعباز است که توسط کنسرسیوم OpenAI ساخته شده و در متون آنلاین انگلیسی بسیاری آموزش دیده است. این مدل یک زبان زاینده است، به این معنا که زمانی که آموزش میبیند، میتواند متون ناتمام را با استفاده از زبان مشابه و مضامین مرتبط تکمیل کند. مثلا اگر بند اول یک مقاله خبری به این مدل داده شود، میتواند چند پاراگراف در مورد همان موضوع و با توجه به متن موجود به آن اضافه کند. در واقع این مدل مبتنی بر یادگیری ماشینی است.
محققان میگویند: یک صحنه با چند سطر از فیلنامه درام را در اختیار GPT-۲ قرار دادیم و این مدل خطوط بیشتری را با همان سبک و با همان موضوع اصلی نوشت. به این ترتیب دیگر مجبور نبودیم که چیزی را به آن آموزش دهیم.
آنها میافزایند: پروژه ما در روزهای آغازین خود است، اما در همین مرحله مدل زبان GPT-۲ ما را واقعا شگفتزده کرده است. ما فقط چند سطر از یک فیلمنامه را در اختیار آن قرار دادیم و خود مدل ژانر، ساختار، موضوع و شخصیتها را خلق کرد.
آنها شرح میدهند که در این فرآیند، چون در چند مرحله انجام میشود، باید مطمئن شوند که فیلمنامه تولید شده انسجام کافی داشته باشد و بخشهایی از آن تکراری یا متناقض نشوند و شخصیتهای تصادفی جدیدی این وسط خلق نشوند. آنها پیشبینی میکنند که حتی ممکن است در این فیلمنامه به دلیل منقطع بودن کار، شاهد آن باشیم که شخصیتی صحنه را ترک میکند، اما در ادامه آن شخصیت هنوز وجود دارد.
به گفته محققان، اولین نمایش این پروژه قرار است در ژانویه ۲۰۲۱ به نمایش درآید و میخواهند ببینند که نمایش چطور پیش میرود و چقدر از آن استقبال میشود.