اندکی شفاف‌تر با دارو و درمان کرونا در وضعیت فعلی کشور / رونق کاسبی دلالان، جان مردم را می‌گیرد

گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو_ زهرا زمانی فر؛ دنیا از ابتدای شیوع بیماری در تلاش است تا به دارو و واکسن کرونای نوپدید دست یابد. اما دست‌ِ آخر به مؤثر‌ترین آن نیز اکتفا می‌کند. دارو‌هایی که به صورت متعدد بر روی حیوانات آزمایش می‌شوند، اما آزمایش بالینی آن بر روی انسان‌ها با تعللی جدی روبرو می‌شود. در حال حاضر، دارو‌هایی ازجمله رمدسیویر (Remdesivir) در داخل کشور تولید و حدود ۱۰ هزار دوز به وزارت بهداشت و درمان تحویل داده شده است. معاون درمان وزارت بهداشت نیز اعلام کرد کورتون (کورتیکواستروئید‌ها) یکی از موثرترین دارو‌ها برای بیماران بستری با علائم حاد کرونا است که در کشور به صورت فراوان و با هزینه کم در اختیار بیماران قرار می‌گیرد. اما با شیوع کرونا اظهار نظر‌های بسیاری از جانب مسئولان، نهاد‌ها و مراکز مختلف نیز صورت می‌گیرد که همین امر موجب افزایش تبلیغات در فضای مجازی و حقیقی می‌شود تا مردم به دنبال دارویی خاص‌تر برای بیماران خود باشند. اتفاقی که نتیجه آن هزینه‌های چند برابری دارو‌های غیرمجاز و تاریخ مصرف گذشته است، که به صورت فراوان در ناصر خسرو و بازار سیاه دارو عرضه می‌شود. اما در نهایت بی تأثیر بودن آن‌ها عمدتاً بی اعتمادی مردم نسبت به دارو‌های تولید داخل و شرکت‌های دانش بنیان را به دنبال دارد. همچنین نایاب بودن دارو‌ها باعث می‌شود زمزمه بازار گرم دلالان و برخی عطاری‌های متخلف نیز به گوش برسد که رونق کاسبی آن ها، گاهی به قیمت جان بیماران تمام می‌شود. مسئله‌ای که نیازمند پیگیری جدی از جانب سازمان غذا و دارو، وزارت بهداشت و مسئولان مربوطه است تا فاجعه بزرگتری را به دنبال نداشته باشد.

 

" هنوزداروی قطعی و رسمی در کشور، برای درمان بیماری کرونا وجود ندارد. " جمله‌ای که از ابتدای شیوع کرونا تا امروز بار‌ها تأکید و تکرار می‌شود. بررسی شفاف‌تر مسئله درمان، شیوه نامه‌ها و ضوابط سازمان غذا و دارو نشان می‌دهد، دارو‌های تولیدی و معرفی شده موجود در بازار، صرفا کمک کننده در درمان کرونا هستند و تاثیر قطعی بر روی بیماران ندارد. از ابتدای شیوع کرونا نیز دارو‌های بسیاری معرفی شدند که در نهایت تعداد اندکی از آن‌ها کمک کننده، خاصیت درمان و بهبود شرایط فعلی را داشتند.


شانه ساز رئیس سازمان غذا و دارو می‌گوید: دو داروی اکتمرا (توسیلیزومب) و رمدسیویر مؤثر در درمان هستند و امروز در چند مرحله، در بیمارستان‌های دانشگاهی که پذیرش بیماران کرونایی را انجام می‌دهند، توزیع می‌شوند. اما نکته قابل تأمل این است که رمدسیویر بر اساس یک پروتکل خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد و برای بیماران که علائم حاد کرونا را دارند، تجویز می‌شود. دارویی به اصطلاح بیمارستانی است و هیچ بیماری نمی‌توند آن را به صورت خود درمان و بدون مشورت پزشک مصرف کند. دارویی که مدت بستری را تا ۳ و نیم روز کاهش می‌دهد، ولی تأثیری در میزان مرگ و میر ندارد.


با توجه به اینکه این رمدسیویر در کشور تولید می‌شود و به گفته مسئولان به اندازه کافی در اختیار بیماران و بیمارستان‌ها قرار می‌گیرد، اما هنوز بیمارانی هستند که از کمبود دارو گلایه می‌کنند و شنیده‌ها حاکی از این است که تعدادی از پزشکان در بیمارستان‌ها، دستور تهیه این دارو را از بازار آزاد به بیماران می‌دهند که این امر نیازمند پیگیری جدی سازمان غذا و دارو و مراکز مربوطه است.


اما داروی اکتمرا یا توسیلیزومب که کارایی آن در بهبود نسبی بیماران کرونا تایید شده نیز به گفته مدیرکل نظارت بر دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو، در ایران تولید و تا دو هفته آینده در بیمارستان‌ها توزیع می‌شود. نکته بسیار مهم، اما این است که اکتمرا نیز مانند رمدسیویر برای بیماران بستری کرونا استفاده می‌شود و توزیع داروخانه‌ای نخواهد داشت بلکه این دارو نیز برای بیماران حاد و بدحال کرونا در اختیار بیمارستان‌ها قرار می‌گیرد.

همچنین نوع تزریق زیرپوستی داروی اکتمرا که برای درمان روماتیسم کاربرد دارد، اکنون یکی از شرکت‌های دارویی ایران آن را تولید می‌کند، اما نوع تزریق وریدی آن برای بیماران کرونا کاربرد دارد که هنوز مجوز سازمان غذا و دارو برای ورود این دارو به بازار صادر نشده است، البته نمونه آزمایشگاهی این دارو تولید شده و حتی هفته پیش این دارو با نام توسیلیزومب وارد فهرست دارویی کشور شد.

معاون درمان وزارت بهداشت بیان می‌کند: کورتون (کورتیکواستروئید‌ها) نیز به عنوان مؤثرترین دارو در درمان بیماران بستری شده با علائم حاد کرونا بکار می‌ورد. دارویی که میزان مرگ ومیر را کاهش می‌دهد، اما این مسئله نیز به شرایط و علائم بیماران بستگی دارد. دنیا و کمیته علمی وزارت بهداشت این دارو را پذیرفته و بسیار ارزان در اختیار بیماران قرار می‌دهد. اما باید توجه داشت که کورتون در پیشگیری کرونا هیچ تاثیری ندارد.

طبق تحقیقات صورت گرفته، دارو ضد انعقاد یا رقیق کننده خون نیز می‌تواند باعث کاهش ۵۰ درصدی خطر مرگ در بیماران کرونایی با علائم شدید شود که این دارو با هزینه کم در ایران در دسترس است. همچنین استفاده از دارو اینترفرون و ضد ویروس در شرایط خاص تجویز، در داخل کشور تولید می‌شود و در دسترس همگان قرار می‌گیرد.

جان بابایی درخصوص درمان بیماران سرپایی نیز افزود: در بیماران سرپایی نیز استفاده از داروی کلروکین، ضد التهاب، برم هگزین، دیفن هیدرامین با تجویز و توصیه پزشک معالج نیز توصیه می‌شود. در حال حاضر همه این دارو‌ها به اندازه کافی در کشور موجود و به گفته مسئولان شواهد لازم برای مؤثر بودن آن‌ها در خدمات سرپایی نیز وجود دارد.

 

با رسیدن فصل سرما پیش‌بینی می‌شود مراجعه افراد به مراکز درمانی با علائم آنفولانزا نیز افزایش یابد. تزریق واکسن آنفلوانزا برای گروه‌های پرخطر از جمله خانم‌های باردار، افراد مسن بالای ۶۰ سال و افرادی که به دلیل ذاتی یا به دلیل درمان‌هایی که بر روی آن‌ها انجام می‌شود مانند شیمی درمانی و ... که دچار نقص ایمنی می‌شوند، ضروری است. این واکسن با دستور پزشک برای افراد در معرض خطر تجویز می‌شود و در برخی داروخانه‌های مورد تأیید وزارت بهداشت در دسترس بیماران قرار خواهد گرفت. برای دسترسی و تزریق این واکسن افراد باید با ارائه کارت ملی به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه کنند.

 

کیانوش جهانپور، موضوع دریافت کارت ملی برای تهیه واکسن آنفلوانزا را تأیید کرد و گفت: با توجه به قیمت پایین واکسن آنفلوانزا در کشور، امکان قاچاق آن به کشور‌های همسایه عراق و پاکستان وجود دارد.


وی افزود: واکسن آنفلوانزا با ارز دولتی وارد می‌شود، از همین رو قیمت مصوب دارد و اینگونه نیست که با نرخ آزاد عرضه شود.
سخنگوی سازمان غذا و دارو، با اشاره به آغاز توزیع واکسن آنفلوانزا از اواخر شهریور در داروخانه‌ها، گفت: واکسن آنفلوانزا برای مادران باردار رایگان خواهد بود که توزیع آن از طریق شبکه بهداشت صورت می‌گیرد.

دنیایی با جمعیت ۷ میلیارد و ۸۰۰ میلیون نفر که کل ظرفیت تولید واکسن آنفولانزا در آن ۲۵۰ میلیون بوده است و این تعداد به ۳۵۰ میلیون نیز افزایش می‌یابد، اما بعد از این تعداد افزایش واکسن حدود ۵ تا ۱۰ درصد خواهد بود.

حسینعلی شهریاری، رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس نیز، درباره کم و کیف توزیع واکسن آنفلوآنزا در کشور گفت: واکسن آنفلوآنزا در اوایل مهرماه در دسترس قرار می‌گیرد. تاکنون ایران ۸ تا ۱۰ میلیون دوز واکسن درخواست داشته، اما اینکه چه تعداد واکسن وارد کشور می‌شود نیازمند گذر زمان است. طی روز‌های آینده اولین مرحله شامل یک میلیون دوز واکسن وارد کشور می‌شود.

 

 

کرونا کسب و کار‌ها را به رکود می‌کشاند، اما بازار سیاه دارو را رونقِ اساسی می‌بخشد. دارو‌هایی به اسم درمان کرونا شهرت می‌یابند، اما در ناصرخسرو تهران با قیمت‌هایی میلیونی و بیش از ۵۰ میلیون تومان خرید و فروش می‌شوند. بازار سیاه دارو، محلی که داروی خودسرانه تجویز می‌شود و رونق کاسبی دلالان، گاهی به قیمت جان بیماران تمام می‌شود. مسئله‌ی دیگری که با افزایش واکسن آنفولانزا نیازمند پیگیری جدی از جانب مسئولان و مراکز مربوطه است تا فاجعه بزرگتری را به دنبال نداشته باشد.
حریرچی معاون وزیر بهداشت در این باره اظهار داشت: دارو و درمان بیماری کرونا به علت نوپدید بودن، نگرانی‌ها و وحشت‌هایی را ایجاد می‌کند که علاوه بر این مسائل، زمینه‌ای را برای سودجویی افراد فراهم می‌سازد. این اتفاق به اشکال مختلفی صورت می‌گیرد، اما در ایران تولید دارو همچنان زیر نظر سازمان غذا و دارو است و سعی می‌کنیم جنبه تجاری آن حداقلی باشد. به همین دلیل با آگاهی مردم، امکان سودجویی متخلفان به حداقل می‌رسد و اگر وجود داشته باشد بیشتر کار دلالان است تا اینکه عملکرد تولید کنندگان دارو و مراکزعلمی باشد.

 

زنگ خطر واقعی، اما جایی به صدا درآمد، که معاون اجتماعی پلیس فتا از دارو و درمان کرونا در فضای مجازی خبر داد که فروش دارو برای بیماران به صورت مجازی بود. عملی نامتعارف که با وجود اظهارات و تاکید مسئولان باز هم شکایات از جانب مردم به صورت فراوان است و همچنان این مسئله ادامه دارد.

اما پشتیبان بسیاری از دارو‌های تولیدی در کشور، شرکت‌های بزرگ دارویی و شرکت‌های بزرگ اقتصادی هستند و نکته اساسی این است که همه‌ی بیماران به دلیل کرونا فوت نمی‌کنند و بخشی از آن‌ها نیز به دلیل بیماری‌های متابولیکی از جمله قند خون، بیماری قلبی و عوارض، اختلالات دارو‌هایی نیز از دنیا می‌روند. دارو‌های تقلبی و تاریخ مصرف گذشته که بسیاری از تبلیغات در فضای حقیقی و مجازی در این جهت و به شکل‌های مختلف صورت می‌گیرد. همچنین برخی مقالات انتشار یافته در دنیا، دارو‌های گوناگون را معرفی می‌کنند که بعد از مدتی مشاهده می‌شود تقلبی بوده و پشت آن استدلال‌های چندان قوی وجود ندارد. ممکن است این موارد تا مدتی ذهن مردم را مشغول کند که دارو‌ها اثر بخشی بالایی دارند و مردم اشتیاق تهیه آن را از بازار سیاه دارو به هر قیمتی داشته باشند، اما این موضوع دچار تناقض می‌شود و تبعاتی دارد که مردم در این باره باید آگاهانه عمل کنند.

 

اما در نهایت اگر همه مشکلات دارو و درمان را در کشور پشت سر بگذاریم و تا زمان تولید واکسن کرونا، با کم و کاستی‌ها سازش کنیم. با توجه به اقدامات از سوی مراکز بهداشت و درمان کشور، شنیده‌ها حاکی از آن است که هنوز هم مسئولان با تکیه بر علم دیگر کشور ها، به دنبال آسان‌ترین و کم هزینه‌ترین راه ممکن هستند تا به دارو و واکسن ویروس منحوس دست یابند. اما سوال مهم تری در میان است که با هزینه‌های گزاف دارو آیا کشور قادر به تهیه واکسن وارداتی با ارز دولتی به میزان کافی خواهد بود؟
شرکت‌های دانش بنیان و دارویی به چه میزان حمایت می‌شوند؟
وضعیت بیمه‌ای واکسن و درمان کرونا چگونه است؟
و در نهایت مردم با هزینه‌ها می‌کنند؟

سوال‌هایی که به فریادی از جانب مردم تبدیل می‌شود که با گذشت مدت طولانی از شیوع کرونا همچنان به دنبال یافتن پاسخ آن هستند؟!