افزایش شیوع بیماریهای ناشی از کمبود ویتامین D سلامت ایرانیها را به خطر انداخته است.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، گزارشهای وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی حاکی از آن است که ۳۰ تا ۵۰ درصد جمعیت کشور با کمبود ویتامین D مواجه هستند و بیشترین میزان شیوع این کمبود در سالمندان، زنان در سنین باروری و کودکان مشاهده میشود.
ویتامین D، یک ویتامین محلول در چربی است و چرخش مقادیر کافی این متابولیت در گردش خون جهت حفظ سلامت استخوانها و بهبود عملکرد سیستم ایمنی، غدههای جنسی و عضلات در همه سنین و نژادها ضروری است.
نتایج تحقیقات کشوری نشان میدهد کمبود ویتامین D باعث بروز بیماریهای مانند «ام اس» میشود و بر اساس مشاهدات در مناطقی که آفتاب بیشتری دارند این بیماری کمتر دیده شده و کمبود آن میزان ترشح انسولین از پانکراس را کاهش میدهد و در نتیجه احتمال ابتلا به دیابت نوع اول بالا میرود.
عباس بهروزی متخصص داخلی روز یکشنبه در این زمینه به خبرنگار ایرنا گفت: افزایش شیوع بیماریهای ناشی از کمبود ویتامین D مانند همه دنیا سلامت ایرانیها را هم تهدید میکند و شیوع این ویتامین در زنان بیشتر مشاهده میشود.
وی افزود: کمبود این ویتامین باعث بروز بیماریهای مفصلی و استخوانی مانند آرتروروماتویید و پوکی استخوان تا انواع بیماریهای عفونی و سیستم ایمنی، همچنین سرطانها و بیماریهای مزمن مرتبط با عروق میشود و گرچه نقش ویتامین D در سلامت استخوانها و پیشگیری از نرمی و پوکی استخوان به اثبات رسیده، اما مصرف این ویتامین به تنهایی اثر مشخصی بر کاهش شکستگیها را نشان نداده و باید این ویتامین به همراه کلسیم استفاده شود تا بتواند تاثیر مناسبی بر پیشگیری از شکستگیهای استخوانی بگذارد.
بهروزی ادامه داد: کمبود ویتامین D میتواند با اثرگذاری بر افزایش فشار خون یا تغییر مقاومت به انسولین و یا بزرگ شدن قلب بر بیماریها پر فشاری خون، دیابت و قلبی و عروقی تاثیر بگذارد.
این پزشک افزود: در اغلب موارد میزان ویتامین D که از طریق منابع غذایی در اختیار بدن قرار میگیرد کافی نیست، از طرفی منابع غذایی غنی شده نیز محدود بوده و قادر به تامین مقدار مورد نیاز کودکان و بالغان نیست و در حقیقت تولید ویتامین D در مجاورت تابش اشعه ماورای بنفش خورشید در پوست انسان، عمدهترین منبع تامین کننده آن برای بدن است.
بهروزی گفت: کاهش سنتز در پوست، افزایش متابولیسم، تغذیه با شیر مادر، نارسایی کبد، بیماریهای مزمن کلیه، اختلالات ارثی، سل و پرکاری تیرویید و ... از دلایل مهم کمبود ویتامین هستند و بهترین منبع این ویتامین نور مستقیم آفتاب است و در اثر تابش اشعه خورشید به پوست ویتامین D در پوست تولید میشود.
وی افزود: نور آفتاب از پشت شیشه این خاصیت را ندارد، روغن کبد ماهی که بصورت دارو مصرف میشود نیز منبع غنی ویتامین D بوده و جگر، تخم مرغ، کره و شیر و ماهیهای چرب مثل ماهی آزاد، قزل آلا، ساردین هم منابع خوبی از این ویتامین هستند.
زهرا عبدالهی مدیر کل فتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز روز یکشنبه در این زمینه گفت: برای پیشگیری از کمبود ویتامین D، دستورالعمل مکمل یاری در کودکان زیر ۲ بازنگری شد و براساس دستورالعمل جدید، همه کودکان باید از سه تا پنج ماه پس از تولد، قطره حاوی IU ۴۰۰ ویتامین D و IU ۱۵۰۰ ویتامین A را به میزان ۲۵ قطره در روز مصرف کنند.
وی افزود: همچنین کمیته ملی مشورتی پیشگیری و کنترل کمبود ویتامین D توصیه میکند به عنوان مکمل یاری هر دو ماه یک مکمل ۵۰ هزار واحدی ویتامین D برای کودکان ۲ تا ۱۲ سال تهیه شود و برنامه مکمل یاری ویتامین D به میزان یک عدد مکمل ۵۰ هزار واحدی یک بار در ماه در دبیرستانهای دخترانه و پسرانه کشور از سال ۱۳۹۴ به مورد اجرا گذاشته شده و جوانان، میانسالان و سالمندان نیز برای پیشگیری از کمبود ویتامین D، باید ماهانه یک عدد مکمل ۵۰ هزار واحدی ویتامین D مصرف کنند.
عبداللهی تصریح کرد: اکنون برنامه مکمل یاری ویتامین D، از طریق شبکههای بهداشتی درمانی کشور اجرا میشود و افراد با مراجعه به پایشگاههای سلامت در شهر و خانههای بهداشت در روستا با تشکیل پرونده الکترونیک سلامت، مکمل ویتامین D را براساس دستور العملهای موجود، به طور رایگان دریافت میکنند. زنان باردار نیز باید از آغاز دوران بارداری تا هنگام زایمان روزانه یک عدد مکمل هزار واحدی ویتامین D مصرف کنند.
وی گفت: غنی سازی شیر و روغنهای مایع خوراکی با ویتامین D نیز یکی دیگر از راهکارهایی است که به اجرا گذاشته شده و میتواند بخشی از ویتامین مورد نیاز را تامین کند.