مزد بدون زحمت؛ برزخ دو ماهه کارگران روغن نباتی شیراز / پیگیری مطالبات کارگران از سوی دانشجویان عدالت‌خواه

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، مهدیه حسینی نسب، شیوع ویروس کرونا و تحریم‌های اقتصادی مشکلاتی در واردات اقلام مورد نیاز برخی صنایع و کارخانه‌ها به وجود آورد و لطمه‌ای به کسب و کار‌ها وارد کرد. اما متاسفانه برخی از مدیران صنایع از این فرصت سوء استفاده کرده و تولیدات کارخانه‌ خود را کاهش و به این بهانه در پرداخت حقوق کارگران کوتاهی و تعدادی از نیروهای مشغول به کار را اخراج می کنند.

 

 

---

• روغن نباتی شیراز؛ کارخانه‌ای که با سیلی صورت خود را سرخ نگه داشت / وعده مسئولان برای پرداخت معوقات در هفته آتی
• کارگران روغن نباتی شیراز در اعتراض به عدم دریافت حقوق خود تجمع کردند

متاسفانه کارگران کارخانه روغن نباتی نرگس شیراز هم از این وضعیت بی نصیب نبودند. این  کارخانه در سال ۱۳۳۳ با عنوان کارخانه «پنبه پاک کنی» در حومه شهر شیراز احداث شد. کارخانه روغن نباتی شیراز که یکی از قدیمی‌ترین واحد‌های تولیدی کشور در تولید روغن است، با مشکلاتی در تولید مواجه شد. کارخانه‌ای که سالانه حدود ۱۲۰ هزار تن انواع روغن را تولید می‌کرد، در سال گذشته با توجه به مشکلاتی که برایش بوجود آمد، تعداد زیادی از کارگران خود را اخراج کرد. مشکلات به وجود آمده در این کارخانه و اعتراض کارگران باعث شد تا دادستان عمومی و انقلاب استان فارس به موضوع ورود کند.

البته روند نادرست خصوصی سازی و ضعف مدیریت کارخانه‌های بزرگ مانند کارخانه روغن نباتی شیراز باعث شد تا دانشجویان مطالبه گر و عدالت جواه مجمع دانشجویی آرمان دانشگاه شیراز نیز نسبت به این رویه ساکت نمانند و پیگیر مشکلات کارگران این کارخانه قدیمی شوند.

 

بر همین اساس، مستند «شر خصوصی سازی در شیراز» از سوی گروه رسانه‌ای کاشف وابسته به مجمع دانشجویی «آرمان» دانشگاه شیراز تولید شد. این مستند درصدد کشف دلیل ناخوشی حال یکی کارخانه‌های مهم و قدیمی شهر شیراز است. در این مستند نشان داده می‌شود اعتراضات کارگران کارخانه روغن نباتی شیراز تنها معطوف به عدم پرداخت حقوق و حق بیمه نیست و نوک پیکان اعتراضات به روند نادرست خصوصی سازی در این کارخانه، عدم پرداخت سود سهام سهامداران و عملکرد زیان آور مسئولین این کارخانه را نشانه رفته است.

این کارخانه در دهه ۶۰ در زمان جنگ تحمیلی با مدیریت دولت و تلاش کارگران توانست ۴۵۰ تن روغن در روز تولید کند و در جمع سود ده‌ترین کارخانه آن زمان قرار داشت. ولی زمانی که کارخانه بهترین زمان خود را سپری می‌کرد، در سال ۷۲ به بخش خصوصی واگذار شد.

براساس گفته دانشجویان، خصوصی سازی این کارخانه بدون رعایت قانون صورت گرفت. در این مستند که دانشجویان تهیه کردند، گفته شده که صدا و سیما با پخش گزارشی، امیدی در دل کارگران برای بهتر شدن وضعیت کارخانه روشن کرده، ولی در نهایت اتفاقی رخ نداده است. هر چند دادستان عمومی و انقلاب با دعوت از مالک و هیات مدیره کارخانه مشکلات این کارخانه را مطرح و خواهان رفع آن شده است.

 

در این جلسه، میر سلیمی، مدیر عامل کارخانه قول داد تا مشکلات کارخانه تا پایان سال ۹۸ برطرف شود و این کارخانه در سال آینده (۹۹) به عنوان فعال‌ترین کارخانه تولید روغن کشور باشد، اما با گذشت زمان تعهدات مدیر کارخانه محقق نشد؛ تا جایی که کارگران خرداد ۹۹ دست به اعتراض زدند.

به گفته احمد علی روشن، مسئول کنونی کانون بازنشستگان و سهامداران روغن نباتی شیراز؛ اسفند سال ۵۴ به منظور گسترش واحد‌های تولیدی و مشارکت کارگران در امر تولید، قانونی به تصویب هیئت وزیران رسید که برمبنای آن، ۴۹ درصد از سهام کارخانه جات به کارگران واگذار شود و از سود سالیانه، پول این سهام کسر شود.

گفته می‌شود این کارخانه از اول انقلاب تحت مالکیت بنیاد مستضعفان بوده و در سال ۱۳۶۲ سازمان صنایع ملی این کارخانه را از بنیاد مستضعفان خریداری می‌کند؛ البته کارخانه ده سال قبل از واگذاری ۱۰ میلیارد تومان قیمت گذاری شده بود و در زمان واگذاری به مبلغی خیلی پایین‌تر خریداری شد.

در این کارخانه قبل از واگذاری حدود ۱۲۰۰ نفر مشغول به کار بودند که پس از خصوصی سازی به ۱۷۵ نفر کاهش یافت.

 

طبق نامه وزارت امور اقتصادی و دارایی در ۲۹ خرداد سال ۱۳۷۰ به غیر از ۳۳ درصد از سهام واگذار شده به کارگران و کارمندان واحد‌های تولیدی، مابقی سهام به قیمت روز بایستی به عموم اشخاص عرضه می‌شد، یعنی کارگران می‌توانستند افزایش سرمایه بدهند، اما این اتفاق رخ نداد.

 

یکی از کارگران کارخانه روغن نباتی شیراز می‌گوید: در شرایط فعلی، عواملی مانند شیوع کرونا و عدم واردات مواد اولیه باعث شده که تولید این مجموعه با مشکلات متعددی مواجه شود. حدود دو ماه هیچ تولیدی و فعالیتی در کارخانه  نشده؛ ولی حقوق کارگران در این ماه‌ها پرداخت می‌شود. شنیده‌ها حاکی از این است که ورود دادگستری به مشکلات کارخانه باعث شد تا مالک کارخانه حقوق کارگران را سر موعد مقرر واریز کند.

 

 وی ادامه می‌دهد: بی شک جلسات گسترده جهت برطرف کردن مشکلات روغن نباتی در سال‌های گذشته باعث شده که مسئولان هم از وضعیت کارخانه روغن نباتی خسته شوند. شنیده ها حاکیست افزایش قیمت زمین کارخانه روغن نباتی شیراز می تواند یکی از دلایلی باشد که کارفرما را از تولید سرد کرده است. قیمت هر متر زمین کارخانه روغن نباتی به حدود ۱۷ میلیون تومان رسیده است و این در حالیست که کارخانه مساحتی بالغ بر ۱۲ هکتار دارد.

این کارگر با بیان اینکه بدهی کارخانه به سازمان تامین اجتماعی باعث شده تا بیمه کارگران از اوایل مهرماه مجددا قطع شود، می‌افزاید: گمان میکنیم مالکان کارخانه با بازنشست کردن سالیانه حدود ۱۰ نفر و عدم جایگزینی نیرو، به دنبال تعطیلی این مجموعه هستند.

 

 

اما رئیس کانون شورا‌های اسلامی کار استان فارس در مورد وضعت کارخانه روغن نباتی شیراز می‌گوید: در حال حاضر به دلیل وارد نشدن مواد اولیه و روغن خام، کارگران کارخانه روغن نباتی شیراز روز‌ها را بدون فعالیت می گذرانند. کارخانه‌ها هم شرایط خوب و مناسبی ندارند و این در حالی است که در شهری مانند شیراز، تعداد افراد بیکار به مراتب زیاد است. مسئولان باید برای ایجاد اشتغال تمام تلاش‌شان را به کار بگیرند تا شاهد تعطیلی دو ماهه فعالیت کارخانه روغن نباتی نباشیم.

 

او معتقد است به رغم برگزاری جلسات متعدد برای فعالیت و رونق مجموعه روغن نباتی، اما شاهد بی تفاوتی مسئولان روغن نباتی نسبت به فعالیت کارخانه روغن نباتی هستیم.

عضو شورای عالی کار می‌افزاید: در حال حاضر کارگران کارخانه روغن نباتی دو ماه است که بلا تکلیفند و هر سری که از وضعیت این افراد صحبت می‌کنیم ،مسئولان کارخانه اذعان دارند که کارگران حقوقشان را دریافت می‌کنند.