روندی نزولی کشت گیاهان روغنی ریشه اصلی بحران روغن است

عبدالله کاویانی راد، عضو هسته تخصصی محیط زیست، بسیج دانشجویی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز در گفتگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، با اشاره به بحران روغن در کشور گفت: با توجه به موضع مسئولان درباره واردات روغن به نظر می‌رسد این مفهوم حاصل می‌شود که اگر اختلالی در واردات روغن ایجاد نشود، هیچ مشکلی در بازار به وجود نیامده و مردم می‌توانند به‌راحتی و بدون مشکل کالا‌های روغنی مورد نیازشان را تأمین کنند. اما چیزی که دوباره مورد بی توجهی قرار گرفته، موضوع تولید است. سطح زیر کشت گیاهان روغنی در ایران روندی نزولی را طی کرده که ریشه اصلی بحران روغن است. با توجه به وضعیت نامطلوب کشت اغلب گیاهان روغنی و نیاز فراوان کشور به محصولات روغنی، باید کشاورزی کشور به سمتی هدایت گردد که در تولید این محصولات خودکفا شویم.

کاویانی راد مطرح کرد: چربی‌ها و روغن‌های خوراکی به دو گروه گیاهی و حیوانی تقسیم شده که چربی‌های گیاهی شامل روغن محصولاتی همانند کلزا، آفتاب‌گردان، زیتون، کنجد، سویا، گلرنگ و پالم و ... بوده و چربی‌های حیوانی شامل کره حیوانی، دنبه و روغن ماهی است از روغن‌های خوراکی برای پخت‌وپز و سالاد استفاده می‌شود.

 

این فعال دانشجویی افزود: با توجه به رشد جمعیت جهان، تولید و مصرف روغن‌های خوراکی نیز روندی افزایشی را طی می‌کند. بررسی آمار مصرف روغن در کشور نشان‌دهنده مصرف بالای این محصول بوده که تاثیر بسزایی در افزایش واردات روغن و دانه‌های روغنی طی سال‌های اخیر داشته است. درحال حاضر بیش از ۹۰ درصد میزان روغن مورد نیاز کشور وابسته به واردات است.

عضوهسته تخصصی محیط زیست، بسیج دانشجویی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز تصریح کرد: مصرف جهانی روغن‌های گیاهی از سال ۲۰۱۳-۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹-۲۰۲۰ نشان می‌دهد که سهم مصرف انواع روغن‌های پالم، سویا، آفتاب‌گردان به میزان زیاد و روغن هسته خرما و زیتون به میزان کمتر رشد داشته‌اند. با نهایت تعجب از این‌که روغن پالم بیشترین سهم را در مصرف جهانی روغن داشته، اما این گیاه ارزشمند به ندرت در کشتزار‌های ایران یافت می‌شود. به علاوه این گیاه تا حدودی با اقلیم ایران نیز سازگار بوده و برهمین اساس بعضی از تولیدکنندگان در ایران اقدام به کشت آن نموده، اما به دلیل فقدان اطلاعات علمی و فنی، تولید تجاری و گسترده آن امکان‌پذیر نشده است.

وی ادامه داد: رکن اساسی تولید دانه‌های روغنی حمایت دولت به صورت ارائه تسهیلات و خرید تضمینی محصولات کشاورزان با قیمت‌های منطقی و نیز ورود فناوری‌های نوین اعم از بذور اصلاح شده به بخش کشاورزی و مشاوره مستمر به کشاورزان سراسر کشور است. همانا که صرف اعتبار در حمایت از این بخش، عمده‌ای از نیاز‌های صنعت کشاورزی ودامپروری را رفع کرده و از هزینه‌های کمرشکن واردات کاسته و در نتیجه علاوه بر خودکفایی، در بهبود معیشت مردم، افزایش اشتغال و کاهش نقدینگی کشور اثرات قابل توجهی خواهد داشت.