بودجۀ وابستگی
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، مبین لطفی‌زاده؛ به تازگی دولت بودجه۱۴۰۰ را البته با حواشی منحصر به فردش، تقدیم مجلس کرد. کارشناسان ایرادات زیادی را به آن وارد می‌دانند اما مهم‌ترین آن‌ها انبساطی بودن، به معنای افزایش ۴۶ درصدی هزینه‌های دولت، و هم‌چنین افزایش ۲۵۰ درصدی درآمدهای نفتی است. این در حالی است که به گفتۀ نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه، در شش ماهۀ نخست امسال تنها ۶ درصد از درآمدهای نفتی تعیین شده در بودجه ۱۳۹۹ محقق شده‌است. این حجم از افزایش درآمدهای نفتی در بودجه سال آینده منطقی نیست مگر آن‌که آن را تمنایی برای #مذاکره به هر قیمت تلقی کنیم.
همان‌طور که اشاره شد، این حجم از فروش نفت عملاً محقق نمی‌شود. در نتیجه دولت گرفتار خرجی می‌شود که از محل‌های تعیین شده[در بودجه] قادر به تأمین آن نخواهد بود. منطقاً در این شرایط به فکر تأمین کسری بودجه می‌افتد. اما از چه راه‌هایی؟ آیا مانند سال‌های اخیر دست در جیب مردم می‌برد و به افزایش نرخ ارز، افزایش سه برابری قیمت اقلامی مثل بنزین و واگذاری شرکت‌های دولتی روی می‌آورد و یا با فروش اوراق قرضه، دولت بعد را مقروض خواهد کرد؟ (مبلغی معادل ارزش اوراق به علاوه سود آن، پس از مدتی باید از سوی دولت بعدی به خریداران پرداخت شود.) چه فاجعۀ دیگری مشابه آن‌چه در آبان۹۸ رخ داد، در انتظار این کشور است؟
با شرایط فعلی گفته می‌شود پایدارترین منبع درآمد برای دولت، #مالیات است که تاکنون اراده و اقدامی از سوی دولت فعلی در راستای اصلاح و یا ارتقای نظام مالیاتی دیده نشده است؛ کما اینکه در سال ۹۹ نیز مالیات کالاهای لوکس و ماشین‌های لوکس محقق نشد. سهم مالیات در بودجه ۱۴۰۰ هم به حداقل رسیده‌است.
با این اوصاف می‌توان گفت که دولت تصمیم دارد بن‌بست اقتصادی بسازد و با بیان اینکه «چاره‌ای به جز فروش نفت درنظرگرفته‌شده وجود ندارد»، کشور را به سمت مذاکره‌ای دیگر سوق دهد.
در این شرایط مجلس می‌تواند نقشی کلیدی داشته باشد. رد کلیات لایحه بودجه و بعد تصویب چند دوازدهم یا تصویب همین لایحه با تغییرات جزئی و حداکثر ده درصدی، یا تعیین بودجۀ دوسقفی از کارهای معمولی است که مجلس‌ها در چنین موقعیتی انجام می‌دهند. برخی نیز معتقدند تنها اقدام اساسی مجلس، انجام اصلاحات موردی و صفر کردن سهم درآمدهای نفتی و پرکردن آن با مالیات است.
باید دید نهایتاً مجلس یازدهم چه تصمیمی خواهد گرفت؛ تصمیمی که با نگاه خوش‌بینانه، یک سال معیشت مردم را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
مبین لطفی‌زاده - مهندسی کامپیوتر و مسئول واحد سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه امیرکبیر
انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.