برنامه تلویزیونی جهانآرا با حضور نماینده مردم تهران در مجلس و فعال سیاسی و اجتماعی با موضوع بررسی روند خصوصیسازی در ایران از شبکه افق سیما پخش شد.
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، برنامه تلویزیونی جهان آرا شنبه شب (ششم آذرماه) با حضور روح الله ایزدخواه نماینده مردم تهران در مجلس و صادق شهبازی فعال سیاسی و اجتماعی با موضوع بررسی روند خصوصیسازی در ایران از شبکه افق سیما پخش شد.
در فرآیند خصوصیسازی به داراییهایمان ضربه بزرگی زدیم
ایزدخواه در ابتدای این برنامه در پاسخ به آن دسته از افرادی که نسبت به روند خصوصی سازی در سالهای اخیر انتقاد دارند، اظهار داشت: خصوصی سازی از دوران مرحوم هاشمی شروع شد و در قالب سیاستهای وارداتی که به عنوان تعدیل و تثبیت اتفاق افتاد و برخی از کارخانهها شروع به واگذاری شد.
وی افزود: آنچه در اجرا در این ۱۵ یا ۱۶ سال اخیر اتفاق افتاده، تقریباً ۱۸۰ درجه با آنچه در سیاستهای کلی تدوین شد و قرار بود که اتفاق بیفتد مغایرت دارد. ما الان با یک پدیده نه صرفا اقتصادی بلکه سیاسی و اجتماعی روبرو شده ایم که هم در اقتصاد سیاسی از طریق خصوصی سازی اتفاقات ناگواری رخ داد و هم در حوزه اجتماعی.
ایزدخواه با بیان اینکه چیزی که در خصوصی سازیهای مشکل دار میبینیم عدم اهلیت خریدار است، گفت: خریدار هیچ رابطهای با آن صنعتی که واگذار میکنیم نداشت و مثلاً در هپکو خریدار که یک بدهکار بزرگ بانکی هم بوده، یک سال قبل یک شرکت صوری را ثبت میکند که موضوعش بحث ماشینسازی و معدن هست و هیچ رابطه دیگری با اینجا نداشته است.
وی افزود: در فرآیند خصوصیسازی ما به داشتهها و داراییهای بزرگمان ضربه بزرگی زدیم. هپکو بزرگترین ماشین ساز خاورمیانه بود که تا پیش از واگذاری، بیش از ۲ هزار دستگاه در سال ماشین آلات سنگین راهسازی تولید میکرد و الان خوابیده است.
ایزدخواه با بیان اینکه هفتتپه یکی از بهترین مناطق کشاورزی برای ایران و چه بسا خاورمیانه است، اظهار داشت: خصوصیسازی در اجرا شکست خورده است، ولی این به معنای این نیست که با سیاستهای کلی خصوصیسازی مخالفت داشته باشیم، اما در اجرا آقایان تکنوکراتها مسیر اجرا را به انحراف بردند و حتی در دولت آقای احمدینژاد هم همین شیوه دنبال شد.
این نماینده مجلس با بیان اینکه یک فرایند افراط را در دهه ۶۰ شاهد هستیم که نگاه دولتی کردن همه چیز هست، گفت: در اهداف سیاستهای اصل ۴۴ اساساً بحث فروش اموال دولت و تامین مالی دولت نیست.
وی با تاکید بر این که روح حاکم بر خصوصی سازی مردمی سازی بوده، اما اختصاصی سازی شده است، اظهار داشت: پروژه چندهزار میلیاردی را به چند صد میلیارد اسمی و به چند ده میلیارد عملی واگذار کردیم و تخفیفهای عجیب و تا ۹۰ درصد تخفیف داده ایم و معلوم نیست اقساط داده شده یا نشده است و قبل از این که اقساط تمام شود، به نام فرد سند زده ایم.
شهبازی: در ابتدای دهه هشتاد نقد خصوصیسازی کفر به حساب میآمد
در ادامه برنامه صادق شهبازی با بیان اینکه خصوصیسازی نتیجه یک افراط بود که در دهه ۶۰ به سمت دولتی کردن همه چیز رفتیم، تصریح کرد: پیش از این که خودمان تصمیم بگیریم خارجیها ما را در مورد این افراط به تصمیم رساندند و آن نسخه تحت عنوان اجماع واشنگتن برای آمریکای لاتین و سپس به تعدیل ساختاری تبدیل شد و بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول و خزانهداری آمریکا آن را طراحی کردند و متاسفانه کشور ما در دهه هفتاد به آن سمت رفت.
وی افزود: در هر سه دوره خصوصیسازی چه در ابتدای دهه ۷۰ و چه در انتهای دهه هفتاد و ابتدای دهه هشتاد و چه از سال ۱۳۸۵ به بعد تا به امروز نظام تصمیم گیری کشور ما خواست این نسخه را اصلاح کند، ولی چون آن طبقه حاکمه اقتصادی کشور ما تحت تاثیر فضای نئولیبرال بود، عملا آن چیزی که در کشور ما جلو رفت مطابق ایده اصل ۴۴ نبود.
شهبازی با بیان اینکه در ابتدای دهه هشتاد نقد خصوصیسازی کفر به حساب میآمد، تصریح کرد: قرار نبود خصوصی سازی به چیزی تبدیل شود که ما دست در جیب خصوصی سازی کنیم و آن را خرج روزمره بکنیم و صرف کسری بودجه دولت شود.
این فعال سیاسی و اجتماعی افزود: نگاه رهبر انقلاب در ابلاغیه سیاستهای کلی اصل ۴۴ این بود که اولاً باید عدالت اجتماعی باشد و تعاونی را گسترش دهیم و این خصوصی سازی خرج مناطق محروم شود و کارایی افزایش یابد.
وی با بیان اینکه بدنه تصمیم گیری و سیاستگذاری کشور ما این نگاه را نداشتند، تصریح کرد: آلمان شرقی بعد از برداشتن دیوار برلین، اصل را بر کارایی گرفت و نظارت کردند و در خصوصی سازی گفتند که اگر کارگر اخراج کنید و سوداگری کنید، کارخانه را پس میگیریم و برخورد هم میکنیم. خروجی این رویکرد این است که آلمان پس از اتحاد، امروز بزرگترین اقتصاد اروپا است.
شهبازی ادامه داد: دو سال بعد در سال ۱۹۹۱ فروپاشی شوروی بود و آنها رویکردشان این بود که خزانه را پر کنند و به همین دلیل تبدیل به بحرانی شد که ظرف کمتر از ۹ سال کل اقتصاد شوروی دچار بحران شد و خروجی اش این شد که آقای یلتسین در تلویزیون گریه کرد و حکومت را به پوتین واگذار کرد.
این فعال سیاسی و اجتماعی با تاکید بر اینکه خصوصیسازی میتوانست برای تحریمهای ما فرصت ایجاد کند، اظهار داشت: ما حتی نتوانستیم این فرصت را تبدیل به فرصت کنیم و به تهدید تبدیل شد و تبدیل به شرایطی شد که باید مقاومتسازی میکردیم.
وی با تاکید بر اینکه، این که خصوصی سازی کارایی ایجاد میکند افسانه است، گفت: اگر به تجربههای دنیا نگاه کنیم در دنیا اصل را بر کارآمدی میگیرند و یکسری نهادهای خصوصی ناکارآمد را دولتی کردند و این اتفاق در کشورهای مختلفی، چون انگلیس و یونان و سوئد رخ داده است.
شهبازی در عین حال با بیان این که خصوصی سازی در جاهایی از دنیا آن نهاد را به گل نشانده است، اظهار داشت: افسانه است که خصوصی سازی کارایی ایجاد میکند و باید به سمت مردمی کردن اقتصاد برویم و بیش از اینکه مالکیت را واگذار میکنیم باید مدیریت را واگذار کنیم.
ایزدخواه: باید ترمز دستی خصوصیسازی کشیده شود
در بخش بعدی این برنامه روح الله ایزدخواه در پاسخ به سوالی در خصوص اقدامات مجلس برای روند فعلی خصوصیسازی در کشور اظهار داشت: باید ترمز دستی خصوصیسازی کشیده شود و یک بازنگری جدی هم در قانون اجرای سیاستهای اصل ۴۴ و هم آیین نامههای اجرایی هم در دولت و هم نحوه اجرا صورت گیرد.
وی افزود: رهبری یک مسیری را به درستی تشخیص دادند که آن مردمی سازی اقتصاد بود، ولی آقایان میدان دار عرصه مدیریت اقتصادی، آن را به سمت سیاستهای وارداتی بانک جهانی بردند. مرحوم هاشمی آن موقع در خطبههای نماز جمعه رسماً اعلام کرد که سیاست ما اقتصاد مختلط است که همان اقتصاد کینزی و نئوکینزی بود.
این نماینده مجلس با بیان اینکه این مدلهای اقتصادی را حتی غربیها هم در عمل پیاده نکرده و نمیکنند، ولی با این حال نسخههایی هست که برای کشورهای جهان سوم مینویسند و به خورد ما هم دادند، تصریح کرد: قطعاً پشت این اتفاق یک عقبه اقتصاد سیاسی خوابیده و آن این است که یک تبعیض طبقاتی هدفمند و ساختارمند در کشور شکل بگیرد و یک طبقه مرفه جدید که به دولت وصل است، شکل بگیرد و اینها سردمدار اقتصاد کشور بشوند و در این فرایند قطعاً کارآفرینان و کارگران هلاک میشوند.
وی با تاکید بر اینکه بنگاههای دولتی به اسم خصوصیسازی غارت شدند، تصریح کرد: این بحث قانوندانان قانونشکن که در مبارزه با فساد و تبعیض جدی هست، قطعاً در خصوصیسازی هم رخ داده و برای مثال امیر منصور آریا که ۱۰ سال پیش اعدام شد، ۱۰ حقوقدان کارکشته مشاورش بودند که نفری ده میلیون تومان حقوق میگرفتند تا به او راه در روهای قانونی را بگویند. یعنی ماهانه ۱۰۰ میلیون تومان خرج میکرده تا به او بگویند چگونه در تله نظارت نیفتد.
ایزدخواه با بیان اینکه باید یک تغییر اساسی در قوانین مربوطه به صورت ضربتی رخ دهد، اظهار داشت: یک طرح به هیئت رئیسه مجلس تقدیم شده و در آن گفته ایم از این به بعد باید برای هر خریدار و بنگاهی، اهلیتسنجی انجام شود و باید ۷۰ درصد قیمت معامله توسط خریدار نقد پرداخت شود، نه اینکه با وام دولت ملک دولت را تملک کنند و به نام بزنند و قسطهایش را هم ندهند.
وی با اشاره به واگذاری نیشکر هفت تپه اظهار داشت: از محل حساب ارزی شرکت که از ارز ۴۲۰۰ تومانی هم هست،۲۰۰ میلیارد تومان آزاد کردند تا حقوق کارگران را بدهد، ولی ظاهراً ۵۶ میلیارد تومان از همان محل را به اقساط عقب مانده اش داده است؛ یعنی از این جیب دولت به آنچه دولت واریز کرده و اسمش را هم تسویه حساب خریدار گذاشته است.
این نماینده مجلس افزود: در این طرح گفته ایم که اگر به قیمت پایینتر واگذار شد، مسئولیتش با شخص وزیر اقتصاد است و خریدار باید حداقل سابقه ۱۰ ساله در آن صنعت مربوطه داشته باشد و خریدار فاقد بدهی به نظام بانکی باشد و حداقل نیمی از واگذاریها از روش واگذاری مدیریت انجام شودنه نحوه واگذاری مالکیت.
ایزدخواه با بیان اینکه هفت تپه سال ۹۴ که واگذار شده، این ۲۴۰۰۰ هکتار زمین حدود ۱۲۰۰ میلیارد ارزش داشته، گفت: امروز هر هکتار حداقل ۳۰۰ میلیارد ارزش دارد و این را به ۲۹۸ میلیارد واگذار کردهاند و این در حالی است که ۱۰ میلیارد آن را به طور نقدی داده و قرار است که باقی مبلغ را هم به صورت قسطی بدهد.
این نماینده مجلس با بیان اینکه در این طرح گفته ایم که بعد از واگذاری تا سه سال حق فروش املاک و داراییها را ندارد، اظهار داشت: در هپکو ۱۱۰ هکتار زمین داشتیم که درونش ویلاسازی و شهرسازی شده و طرف این زمینها را برای گسترش شهر فروخته است.
وی با تاکید بر اینکه نئولیبرالیزم و نئوکلاسیک علیرغم این که اسمشان بازار آزاد است به مردم میگوید شما مشارکت کنید و ۳۰ درصد از سهام را از طریق اوراق مشارکت به شما میدهیم، گفت: این در حالی است که ۷۰ درصد بقیه و بهره وری و سود دست خودشان است.
ایزدخواه تاکید کرد: خصوصیسازی به این معنا که اجرا شد، مطلقا غلط و خائنانه و یک دزدی سازمان یافته و غارت هدفمند بود و ما باید به نص سیاستهای کلی برگردیم و به سمت مردمیسازی با روشهایی که هم در دنیا تجربه شده و هم در کشور تجربه کردهایم برویم.
سیاستهای خصوصیسازی باید با نگاه اقتصاد مقاومتی بازخوانی شود
در بخش بعدی این برنامه شهبازی در پاسخ به پرسشی در خصوص رای هیات داوری در مورد خلع ید از مالک فعلی شرکت نیشکر هفت تپه و تجمع اخیر در مقابل وزارت دادگستری اظهار داشت: نهادهای حاکمیتی و نظارتی وظیفه خودشان را در مورد ماجرای واگذاریها و خصوصی سازی انجام ندادند. مجلس که باید آن قانون بیدر و پیکر را اصلاح میکرد، نکرد و قوه قضاییه که باید ورود جدیتری میکرد و بعضی ورودهایی که کرده کافی نیست، مجمع تشخیص مصلحت نظام هم گزارش سالیانه خود را در مورد خصوصیسازی نداده است.
وی با اشاره به لزوم انجام وظایف سازمان خصوصیسازی اظهار داشت: سازمان خصوصیسازی سال قبل یک آیین نامهای را برای اهلیت درست کرده اند و سوال اینکه چرا خصوصی سازی بر اساس آن آییننامه صورت نگرفته است.
این فعال سیاسی و اجتماعی با بیان اینکه بچههای دانشجو و طلبه بار این ماجرا را به دوش کشیدند و هزینه هم دادند و با آنها برخورد شد، اظهار داشت: در پالایشگاه کرمانشاه بسیجیهای آنجا اخراج شدند و در هفت تپه با کارگران آنجا برخوردهای عجیب و غریبی صورت گرفت و در هپکو هم بدین شکل بود.
شهبازی افزود: این شیوه خصوصیسازی که در کشور ما اجرا شد، ذیل همان برنامهای هست که تحریم اجرا شد و ذیل همان نگاهی هست که به یک نحوی آن طبقه مستضعف حامی جمهوری اسلامی را به معترض تبدیل کنند و این برخوردهای عجیب و غریب و بی سلیقهگیها و برخوردهای تند و سفت و سخت با فعالان دانشجویی و کارگری جای سوال است.
وی با تاکید بر اینکه سیاستهای خصوصیسازی باید با نگاه اقتصاد مقاومتی دوباره بازخوانی شود، تصریح کرد: گام اول این هست که ترمز خصوصی سازیهای فعلی و خرج کردن خصوصی سازی در روزمره دولت و خزانه به این شیوه کشیده شود. گام دوم این است که باید مجلس آن سیاستها را قانونگذاری و جدی کند و قوه قضاییه برخورد جدی کند و مجمع تشخیص هم وارد شود و سازمان خصوصیسازی هم آیین نامههایش را جدی بگیرد و به سمت مردمی کردن و مشارکت دادن مردم در اداره آنجا برویم.
ایزدخواه: وزارت خارجه دیپلماسی اقتصادی نمیفهمد
در بخش پایانی این برنامه روح الله ایزدخواه با اشاره به اینکه بعد از خصوصی سازی دولت هیچ کاره نیست و تازه باید نقش خود را بازنگری کند و نقش جدید ایفا کند، اظهار داشت: دوستان نولیبرال و تکنوکرات میگویند خصوصیسازی یعنی رها کردن و بازار آزاد خودش خودش را اداره میکند و این در حالی است که دست نامرئی بازار دروغی بزرگ است.
وی ضمن تاکید بر اینکه دولت باید سیاست گذاری صنعتی و کشاورزی و معدنی داشته باشد که ندارد، اظهار داشت: ما معدنمان را غارت میکنیم و دولت تماشا میکند. سنگ معدنی را در بافق به اسم سنگ آهن درجه ۳ صادر میکند و انتظار جایزه صادراتی هم دارد و بعد از مدتها ما فهمیدیم که آن ۶۰ درصد باقیمانده مهم است که تیتان دارد و صنایع فلز گرانبها در درون آن است.
ایزدخواه با بیان اینکه معدن خاک سرخ در جزیره هرمز یکی از بهترین خاک سرخهای دنیا با بیش از ۹۰ درصد خلوص دارد و مردم هم سهامدار شدهاند و به خاک سیاه نشسته اند و بدهکار شدهاند، اظهار داشت: نباید دولت در فرآیند واگذاری کامل کنار بنشیند و تماشا کند و باید یک نقش جدید ایفا کند.
این نماینده مجلس با بیان اینکه ۱۲۰۰ میلیارد دلار فقط تجارت کشورهای همسایه ما با همدیگر است و ما فقط دو درصد در آن سهم داریم، اظهار داشت: اسمش را هم دیپلماسی موفق میگذاریم و میخواهیم با دنیا کار کنیم در حالی که به جای آن سه کشور میتوانیم با همین ۱۵ یا ۱۶ کشور اطراف خودمان هم کار کنیم.
نماینده تهران در مجلس با بیان اینکه ۶۰ یا ۷۰ درصد بازارچههای ما خوابیده و فشل هستند و این به خاطر وزارت خارجه است که اصلاً و ابداً دیپلماسی اقتصادی نمیفهمد، اظهار داشت: این در حالی است که تعاونی مرزنشینان هم داریم و میتوانیم این بازارچهها را دست اینها بدهیم و قوانین دولت را هم دیکته کنیم و ناظر دولتی هم بالای سرشان باشد و دولت هم از اجرا خلع ید شود.