FATF، انگیزه‌های سیاسی و بازی‌های رسانه‌ای

 به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، با روی کار آمدن بایدن در آمریکا و زنده شدن امید‌های جریان غربگرا در کشور، موافقان FATF برای همسو کردن افکار عمومی با سیاست‌های خود، به تازگی بازی رسانه‌ای جدیدی را به راه انداخته‌اند و با این ادعا که در صورت بازگشت آمریکا به برجام، برقراری روابط بانکی ایران نیازمند همکاری با FATF است، تلاش می‌کنند موضوع FATF را بار دیگر نبش قبر کنند. اما این ادعا تا چه اندازه با واقعیت‌ها سازگار است و هدف جریان غربگرا از این اقدام در ماه‌های منتهی به انتخابات چیست؟

در ابتدا باید توجه داشت که آنچه برای برقرار شدن روابط بانکی ایران با کشور‌های دیگر اهمیت دارد، برداشته شدنِ تحریم‌های آمریکاست نه حضور نمادین آمریکا در برجام. یعنی حتی اگر آمریکا به برجام بازگردد، تا زمانی که ساختار تحریم‌ها پابرچا باشد، اثری بر مبادلات مالی و بانکی ایران نخواهد داشت.

بر خلاف تبلیغات گسترده ستاد انتخاباتی بایدن در ایران (!) بازگشت آمریکا به برجام به منزله برداشته شدن تحریم‌های آمریکا نیست. تحلیل مواضع دموکرات‌ها در کنگره و دولت آمریکا نشان می‌دهد ساختار تحریم‌ها از جمله قوانین کاتسا، سیسادا که مربوط به کنگره آمریکا هستند به قوت خود باقی خواهد ماند. البته هیچ بعید نیست که دولت آمریکا برای دلخوشی جریان غربگرا در ایران و ایجاد خوراک رسانه‌ای برای آن‌ها برخی معافیت‌های بشردوستانه را ایجاد کرده و به برخی تحریم‌های نمادین (مثل تحریم آقای ظریف) پایان دهد، اما طبعاً نمی‌توان از دولتی که راهبرد اصلی‌اش در قبال ایران راهبرد تحریم است و از این ابزار جهت تغییر رفتار ایران در موضوعات مورد اختلاف استفاده می‌کند، انتظار داشت ساختار تحریم‌ها را کنار گذارد. این موضوع در اظهارات مقامات جدید دولت آمریکا نیز به صراحت بیان شده است و آنان بازگشت به برجام را راهی برای باز شدن باب مذاکرات درباره مسائل موشکی و منطقه‌ای ایران تلقی می‌کنند. از این رو بسیار ساده‌لوحانه خواهد بود که خیال کنیم بازگشت آمریکا به برجام به معنای برداشته شدن تحریم‌های آمریکاست.

اما موضوع دیگری که حامیان FATF نمی‌خواهند درک کنند این است که تلاش آمریکا و اروپا برای فشار به ایران جهت همکاری با FATF در واقع برای ایجاد زیرساخت‌های لازم جهت مؤثر کردن تحریم‌هاست نه برای برداشتن تحریم‌ها. مروری بر اظهارات مقامات وزارت خزانه‌داری آمریکا ـ چه در دولت جمهوری‌خواهان و چه در دولت دموکرات‌ها ـ این موضوع را به خوبی روشن می‌کند که استاندارد‌های FATF به منظور جلوگیری از دور زدن تحریم‌ها توسعه داده شده‌اند! بنابراین تعامل با FATF نه تنها روابط بانکی ایران را تسهیل نمی‌کند بلکه باعث افشا شدن شبکه دور زدن تحریم‌های مالی شده و بیش از پیش ساختار تحریم‌های آمریکا را تقویت خواهد کرد.

اکنون پرسش اساسی این است که چرا جریان غربگرا با تحریف واقعیت‌های موجود، باز هم به دنبال طرح دوباره همکاری با FATF در فضای سیاسی کشور است؟

نخست باید دانست که دولت طرح و راهبردی جدی جز برجام برای حل مشکلات کشور نداشت و پس از شکست برجام، عملاً در موضع انفعال قرار گرفت. در این میان جریان‌های سیاسی غربگرا در کشور که آنان نیز در همسویی کامل با دولت و مذاکرات منتهی به برجام، همه حیثیت خود را پای برجام ریخته بودند، به خوبی می‌دانند که ادامه حیات سیاسی‌شان به برجام گره خورده است. از این رو با تمام توان در پی آنند که حتی لاشه آن را هم سرِ پا نگه دارند. طرف‌های غربی نیز به خوبی این موضوع را درک کرده‌اند و از این فرصت برای امتیازگیری بیشتر از ایران استفاده می‌کنند. اما اکنون که این حنا نزد افکار عمومی رنگ خود را باخته است، این جریان سیاسی تلاش می‌کند تمام مشکلات کشور را به لیست سیاه FATF پیوند بزند تا شاید بتواند در انتخابات پیش رو دستاویزی داشته باشد. جریان‌های سیاسی حامی FATF به خوبی می‌دانند که با ترکیب آرای مجمع تشخیص مصلحت نظام و موج بی‌اعتمادی به غرب، هیچ امیدی به تصویب این لوایح در مجمع وجود ندارد؛ از این رو بهترین دستاویز برای جریان غربگرا برای سرپوش گذاشتن بر ناکارآمدی مدیریتی خود در عرصه اقتصاد این است که همه مشکلات را به پای FATF بنویسند تا از یک سو توجیهی برای ناکارآمدی خود پیدا کنند و از سوی دیگر با جهت‌دهی به افکار عمومی، انگشت اتهام را به سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام که جریان رقیب، وزن بیشتری در آن دارد، متوجه کنند.

با همه این اوصاف امید است مردم از بازی‌های رسانه‌ای جریان غربگرا در بزک کردن برجام درس گرفته و این بار فریب این جوسازی‌ها را نخورند.