زاوه: سازمان حمایت در مصوبه مجلس جای شورای رقابت را گرفته / انحصار خودرو تشدید می‌شود

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو حذف شورای رقابت از قیمت گذاری خودرو که توسط مجلس شورای اسلامی دنبال می‌شود و عرضه خودرودر بورس کالا سوال برانگیز شده که مقصد چنین مصوبه ونتیجه چنین تغییری که کار به دست شورای حمایت داده شده چیست؟ تولید کننده و متقاضی خودرو از این شیوه جدید قیمت گذاری و عرضه خودرو چه نفعی می‌برند و وضعیت صنعت، عرضه و تقاضای خودرو با گذشته چه تفاوت‌هایی می‌کند؟ فربد زاوه؛ کارشناس و تحلیلگر صنعت خودرو دراین باره چند موضوع را تحلیل کرده است.


فربد زاوه در واکنش به خبر حذف شورای رقابت از قیمت گذاری خودرو براساس مصوبه مورد نظر مجلس شورای اسلامی گفت: به هیچ وجه پروسه‌ی تعیین قیمت خودرو شورای رقابت، محمل قانونی نداشت درواقع شورای رقابت نه تنها نتوانست موانع انحصار را در صنعت خودرو حذف کند، بلکه موانع بیشتری بر سر راه این موضوع مهم قرار داد ودر پانزده سال گذشته مشکلات و چالش‌های زیادی به صنعت خودرو و به تولید کننده ومصرف کننده وارد کرد.

وی در این باره افزود: موضوع حذف شورای رقابت به عنوان مرجع قیمت گذاری موضوع خوبی است، اما اینکه خودرو از طریق بورس کالا عرضه و به فروش برسد هم محل چالش است چرا که جزییات آن تا کنون به درستی مشخص و شفاف نشده است.

زاوه درباره قیمت گذاری در بورس کالا خاطر نشان کرد: در واقع قیمت پایه خودرو در بورس کالا مشخص می‌شود یعنی سازمان حمایت به جای شورای رقابت تعیین قیمت می‌کند! لذا ماهیتا تفاوت خاصی صورت نگرفته است. اگر قیمت در بورس کالا آزاد شود یعنی اختیار قیمت گذاری به شرکت‌ها داده شود در نهایت سازمان حمایت هم مثل شورای رقابت از چرخه قیمت گذاری باید حذف شد لذا اهمیتی ندارد که سازمان حمایت در نهایت چه عددی را مشخص کند، چرا که در نهایت عددی که به دست مشتری می‌رسد باید عدد عرضه و تقاضا باشد، اما اینکه شورای رقابت به طور قانونی از پروسه قیمت گذاری حذف شده، روند امیدوار کننده‌ای است.

وی عملکرد شورای رقابت را اینگونه توضیح داد: شورای رقابت عامل اصلی بسیاری از ناهنجاری‌های صنعتی و اقتصادی کشور است، تصمیمات مخربی که به نام حمایت از مردم اتخاذ می‌شد، اما آسیب‌های جدی به زندگی روزمره مردم وارد کرد از مواردی است که شورای رقابت مسبب اصلی آن است.

فربد زاوه دراین باره توضیح داد: بهتر بود شورای رقابت از اول برای قیمت گذاری به این حوزه ورود نمی‌کرد، ورود شورای رقابت به این عرصه به هیچ وجه درست نبود و هیچ دلیلی بر این موضوع وجود نداشت. به هر حال آنچه توسط شورای رقابت به اسم مصرف کننده تمام شد حتی در حد یک گام برای مصرف کننده منفعت نداشت بلکه تصمیمات شورای رقابت تورم را در سطح اقتصاد افزایش داد بنابراین شورای رقابت و قیمت گذاری‌های دستوری هیچ دستاورد مثبتی برای صنعت خودرو، تولید کننده و مصرف کننده و سایر مردم کشور نداشت، حتی شورای رقابت ریشه بسیاری از ناهنجاری‌های تورمی و مالی کشور است که با تصمیم گیری‌های عجیب و غریب خود خسارت‌های کلانی را به اقتصاد و معیشت مردم وارد کرده است.

وی در خصوص پروسه بعد از حذف شورای رقابت از قیمت گذاری خودرو توضیح داد: با حذف شورای رقابت از قیمت گذاری خودرو، خودرو در بورس کالا قیمت گذاری می‌شود لذا در این شرایط عرضه وتقاضا باید قیمت را تعیین کند بنابراین اگر روال به درستی پیش برود می‌توان انتظار کاهش قیمت یعنی کاهش پایه قیمت‌ها را تا ۱۵ درصد داشت البته به شرط عدم قیمت گذاری توسط سازمان حمایت و آزاد سازی قیمت ها، شاهد تعدیل قیمت خودرو در بورس کالا خواهیم بود.

زاوه در خصوص اینکه آیا خودرو در بورس کالای کشور‌های دیگر نیز به فروش رفته است گفت: در دنیا هیچ موردی نمی‌شناسم که خودرو در بورس کالا قیمت گذاری شده باشد یا بهتر است اینگونه بگوییم در دنیا هیچ کشوری به شیوه‌های ما خودرو را قیمت گذاری نکرده است! در خصوص بورس کالا اصولا کالا‌هایی در بورس عرضه می‌شوند که بین دو تاجر رد و بدل می‌شود و معامله سر می‌گیرد. معمولا کالا‌هایی در بورس کالا عرضه می‌شوند که چند تولید کننده و چند مصرف کننده مشخص داشته باشند تا قیمت کالا در بورس کشف شود مثل فروش فلزات، مواد پتروشیمی و...، اما وارد کردن شرکت خودروسازی یا لوازم خانگی در بورس کالا عملیاتی عجیب است، لذا به دلیل پیچیده بودن ساختار‌های خرید و فروش و شبکه توزیع و شبکه نمایندگان فروش خودرو در بورس کالا مسائل را از قبل پیچیده‌تر کند، یعنی نقش شبکه نمایندگان و چگونگی خدمات دهی را زیر سوال ببرد به این دلیل که بخش زیادی از هزینه‌ها در شهر‌های بزرگی، چون تهران از خرید و فروش خودرو‌ها برای فروشندگان حاصل می‌شود وقتی این موارد از پروسه معمول خود حذف شود یا پورسانت کمی به آن‌ها داده شود بحث خدمات بعد از فروش به چالش بعدی تبدیل می‌شود و بحث در دسترس بودن چالش دیگری می‌شود که به چالش‌های قبلی خدمات پس از فروش افزوده می‌شود.

کارشناس صنعت خودرو در پاسخ به این سوال که پروسه قیمت گذاری در بورس کالا چگونه است گفت: هنوز پروسه قیمت گذاری در بورس کالا به صورت دقیق و شفاف بیان نشده، اما این پروسه اگر طولانی مدت باشد چالش‌های زیادی به کشور وارد می‌کند همانگونه که تورم زایی تصمیمات شورای رقابت از همان روز اول بر کشور تحمیل نشد بلکه اثرات خود را دو سه سال بعد با میزان زیان انباشت شده شرکت‌ها نشان داد. به هر حال این روش می‌تواند همانند قیمت گذاری شورای رقابت انگیزه را برای معامله از فعالین اقتصادی بگیرد چرا که مجبور می‌شوند مابه التفاوتی به دولت بپردازند، در این صورت انحصارهمانند آنچه شورای رقابت عامل آن بود نه تنها انحصار را در بازار و صنعت خودرو از بین نمی‌برد بلکه انحصار تشدید می‌شود.