به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، چهاردهمین نشست عصرانه اندیشگاهی که به موضوع انتخابات ۱۴۰۰ و نقش اندیشکدهها در آن اختصاص یافت، مدیران و پژوهشگرانی از چندین اندیشکده و موسسه مطالعات راهبردی حضور یافتند و به بیان دیدگاههای خود در این حوزه پرداختند.
دکتر عطاری، مدیر بنیاد توسعه فردا در ابتدای سخنان خود با بیان اینکه در این نشست قصد دارد درباره مقبولیت گفتگو کند و به دوگانه مشروعیت و مقبولیت نمیپردازد، افزود: بنا بر این مقدمه، این پرسش مهم است که آیا پایین بودن میزان مشارکت مردم در انتخابات مجلس در سال ۹۸ به معنای عدماقبال مردم به حاکمیت است؟
وی در ادامه اظهار داشت: متوسط مشارکت در چهل سال اخیر ۶۳ درصد بوده است و میزان مشارکت مردم ایران حرکتی سینوسی داشته و دارای فراز و فرود بوده است. این فراز و فرودها دلایل متفاوت و متعددی داشته است، اما تحلیل میزان مشارکت مردم نشان از واکنش فعال مردم ایران در تاریخ چهار دهه دارد.
مدیر بنیاد توسعه فردا ادامه داد: تحلیل نتایج نظرسنجی-های انجام شده نمایانگر این مسئله است که در شرایطی که انتظار میرفته ایرانیان، نگاه متفاوتی داشته باشند، رفتار عمومی متفاوت از تصور پژوهشگران بوده است. به عنوان مثال در شرایط تحریمی شدید، نظرسنجیها از تمایل مردم به خودکفایی خبر میدهند و در شرایطی که گمان میرفت مذاکره، خواست عمومی مردم ایران باشد، همچنان بیاعتمادی به برخی از کشورها در میان ایرانیان آمار قابل توجهی داشته است.
دکتر عطاری در پایان به این موضوع پرداخت که فارغ از میزان مشارکت و بیشتر یا کمتر شدن آن، باید به این مسئله بپردازیم که اساساً چرا مشارکت مردم اهمیت دارد؟
دکتر اختری نیز در بخش دیگری از این نشست با اشاره به اینکه برخی رفتار مردم ایران در انتخابات را رفتاری دوگانه میدانند، تاکید کرد: باور بنده این است که مردم ایران زیرک هستند و در طول تاریخ با همین زیرکی و سیاست-ورزی پیش رفتهاند و رفتار دوگانه ندارند، بلکه متناسب با نوع پرسش، واکنش نشان میدهند.
وی همچنین به کمتوجهی مسئولین و اهالی سیاست به خواست عمومی اشاره کرد و توضیح داد: این امر در غالب مطالعات افکارسنجی خود را نشان میدهد. مطالعات خوبی در زمینه افکارسنجی انجام شده است، اما این مطالعات چندان پایه تصمیمگیری برای احزاب و دیگر افراد موثر و مسئولین قرار نمیگیرد.
دکتر اختری ادامه داد: از سال ۷۶ که انتخابات در ایران رقابتی شده است، همان اتفاقی در عرصه سیاست کشور رخ داده است که مردم اراده کردهاند و اگر نخبگان جامعه ما اراده میکردند هم نمیتوانستند رای مردم را تغییر دهند.
دکتر فراش که از سوی معاونت علمی مرکز افکارسنجی ایرانیان در این نشست حضور داشت نیز به تفصیل درباره انتخابات و نقش افکارسنجی پرداخت و بیان داشت که مطالعات افکارسنجی چه زوایایی را بررسی میکند و به چه سوالاتی پاسخ میدهد.
در سومین بخش از عصرانه چهاردهم، دکتر مجید فولادگر؛ مدیر پژوهشکده چشمانداز و آیندهپژوهی به ارائه بحث خود با بیان چند بخش مقدماتی پرداخت. وی به چارچوب مفهومی نظام مسائل ایران، وضعیت افکار عمومی ایرانیان و ویژگیهای عمومی دولت اشاره کرد و در ادامه مروری بر وضعیت اندیشکدهها داشت تا بتواند نقش و نسبت اندیشکدهها را با وضعیت کنونی کشور مشخص کند.
مدیر پژوهشکده چشمانداز و آیندهپژوهی با یادآوری این مطلب که رشد پرسرعت اندیشکدهها از میانه دهه ۹۰ آغاز شده و تا ده سال آینده ادامه دارد و در ادامه افت خواهد کرد، خاطرنشان کرد: در صورتی که اندیشکدهها نتوانند در این بازه زمانی تاثیرگذاری و کارآمدی داشته باشند از منظر حاکمیت، نخبگان و مردم از چرخه حکمرانی و تاثیرگذاری دور خواهند شد.
دکتر فولادگر در پایان پیشنهاداتی برای تقویت اندیشکدهها ارائه کرد که ایجاد مرجع رسمیت بخش به اندیشکدهها در نسبت با حاکمیت، درگیر کردن اندیشکدهها در عرصه حاکمیت و اجرا، تعریف ماموریتهای مشترک و ... از جمله این موارد بود.
گفتنی است این نشست، شنبه (۲۳ اسفندماه) با مشارکت حضوری و برخط بیش از ۱۵ اندیشکده و موسسه مطالعات راهبردی در مجموعه فرهنگی سرچشمه برگزار گردید.