FATF؛ جهالت یا خیانت؟

شاید شنیده اید که می‌گویند برای رفع مشکلات بانکی تنها راه، امضای FATF است و باید گفت این یک دروغ بزرگ از روی جهل نسبت به آن یا از روی خیانت است.

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، نیما نرگسیان؛ در این چند روز حرف‌های زیادی در مورد گروه ویژه‌ی اقدام مالی یا همان FATF منتشر شده است. البته سخنان خیلی واضح نبوده و صرفا یک سری مخالف و یک سری موافق داشته است. موافقان این قضیه شاید خیلی از متن آن اطلاع نداشته و با اظهاراتی همچون در لیست سیاه بودن ایران و کره‌ی شمالی، حل مشکلات مالی و بانکی و مبارزه با پولشویی سعی بر تصویب کردن آن دارند.

البته این وضعیت در سمت مخالفین نیز چندان بهتر نیست. منتقدین نیز با استدلال‌هایی همچون عدم اعتماد به آمریکا، وابستگی کشور به خارج و استناد به حرف رهبری مبنی بر لزوم تصویب قوانین داخلی در این حوزه، به مخالفت پرداخته‌اند. از این رو بر آمدیم تا به ۷ نکته‌ی لازم در مورد محتوای این معاهده و ربط آن به ایران سخن بگوییم تا با منطق خود رد و یا تایید کنید:

باید توجه کنیم که در این معاهده ۳۹ کشور که به کشور‌های قضات مشهور هستند وظیفه‌ی بررسی عملکرد‌ها و تصویب قوانین زیر مجموعه‌ی آن و در کل جزئیات آن را دارند. در حال حاضر ۱۹۴ کشور در سطح جهان در کشور‌های خود این معاهده را به امضا رسانده اند. در حقیقت ۳۹ کشور جهان باید برای سیاست‌های اقتصادی و روابط اقتصادی بقیه‌ی کشور‌ها تعیین تکلیف کنند.

طبق معاهده‌ی cft (مبارزه مالی با تروریسم) که بخشی از FATF است بنگاه‌های اقتصادی هر کشور حق ندارند با نهاد‌ها و افرادی که از نظر ۳۹ کشور قضات تروریست نامیده می‌شوند معامله کنند. با توجه به وضعیت خاص کشور ما، ایران دچار نوعی خود تحریمی میشود. بطور مثال آمریکا به عنوان کشور پر نفوذ و به قول بعضی از آقایان کدخدا، نهاد سپاه را با نفوذ خود، در ایران تروریست اعلام میکند.

طبق معاهده‌ی مذکور، باید توجه کرد که تمام فعالیت‌های اقتصادی در هر قسمت و ارگانی باید زیر نظر کشور‌های قضات باشد یعنی شفافیت کامل اقتصادی برای کشور‌های خارجی. این شفافیت برای کشوری مثل ایران که تحت تحریم‌های همه جانبه خارجی است میتواند سبب بسته شدن شاهراه‌های دور زدن تحریم شود.

دقت شود که در این معاهده ۴۰ توصیه آورده شده که کشور‌ها موظف هستند آن‌ها را انجام دهند. اما این کافی نیست. ۱۱ شاخصه است که حتی در صورت اجرای ۴۰ توصیه کشور‌های قضات می‌توانند از کشور اجرا کننده ناراضی بوده و او را در لیست سیاه (کشور‌های غیر همکار که باید علیه آن‌ها اقدامات انجام شود) و یا کشور‌های غیر همکار و پر ریسک قرار داده (یا خارج نکنند) و بقیه‌ی کشور‌ها موظف باشند با کشور مذکور ارتباط نداشته باشند. در این صورت این احتمال می‌رود که حتی با اجرای تمام توصیه‌ها باز هم به دلایل سیاسی، ایران در لیست سیاه بماند یا اگر لطف کنند به کشور‌های غیر همکار و پر ریسک ترفیع درجه پیدا کند.

طبق توصیه‌ی ۳۷ این معاهده اگر FATF (بخوانید کشور‌های قضات) تشخیص دهند یک شخص متهم به جرم است (نه مجرم به آن). کشوری که آن شخص در آن زندگی می‌کند موظفست تمام و کمال و بی، چون و چرا حتی اگر خلاف قوانین قضایی و کیفری خود باشد با FATF همکاری کامل قضایی کند و حتی در اختیار آن کشور قرار دهد.

شاید شنیده اید که می‌گویند برای رفع مشکلات بانکی تنها راه، امضای FATF است. باید بگوییم این یک دروغ بزرگ از روی جهل نسبت به آن یا از روی خیانت است. بزرگترین مشکل بانکی کشور و ارتباط با کشور‌های دیگر تحریم‌های مالی آمریکا و جریمه‌های مالی است. شاید به همین منظور است که آقای ظریف در صحن علنی مجلس گفت ما نمی‌توانیم بگوییم مشکلات بانکی با پیوستن به FATF حل می‌شود، اما این را می‌توانیم با اطمینان بگوییم که با پیوستن ایران به FATF دیگر آمریکا بهانه‌ای نخواهد داشت. علت حضور کشور‌هایی همچون روسیه و چین که با آمریکا سر جنگ دارند این است که می‌توانند به راحتی با مکانیسم مطرح شده از FATF خارج شوند.

البته باید دقت کنیم ۴۰ توصیه‌ی مذکور و محتویات دیگر آن مثل AML (مبارزه با پول شویی) CFT (مبارزه با تامین مالی تروریسم) CFP (مبارزه با تامین مالی اشاعه‌ی اسلحه کشتار جمعی) بسیار بیشتر از انچه در اینجا گفته شد، می‌باشد و این متن صرفا برای تبیین برخی حقایق و دادن دیدی کلی به مردم شریف و غیور کشور عزیزمان می‌باشد.