گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، امسال سال تولید، پشتیبانی ها، مانع زداییها نامیده شد، سالی که چونان سالهای گذشته با تاکید بر موضوع مهمی در اقتصاد یعنی تولید آغاز شد. هر چند بحث تولید سالهای گذشته مورد تاکید رهبر انقلاب بوده، اما امسال از دولت و تمام ارکان نظام خواستار حمایت و پشتیبانی جدی و رفع موانع پیش روی تولید شدند تا مقوله تولید حتی در صورت ماندن تحریمها عاملی برای نجات اقتصاد کشور باشد. محمد رضا یزدی زاده؛ اقتصاددان و عضو سابق شورای راهبردی مالیاتی کشور پیرامون ابزارها و الزامات تحقق شعار سال ۱۴۰۰ با ما سخن گفته است.
آیا با تاکید و نامگذاری شعارهای سال مبتنی بر تولید، مسوولین در این مسیر کارنامه قابل قبولی داشته اند؟
رهبر انقلاب هر سال شعاری را به عنوان شعار سال تعیین میکنند، این شعار شاید در نظر مردم شعار یا نامی برای اسم گذاری سال باشد، اما از نظر مسئولینی که تمایل به در رفتن از زیر کار و انجام مسوولیت ندارند حتما فقط یک شعار قلمداد نمیشود، بلکه یک هدف اقتصادی مهم برای سال پیش روست. مسلما هنگامی که رهبر معظم انقلاب هدفی را برای سال جاری یا سالهای بعد تعیین میکنند، مسئولین اجرایی کشور برای تحقق آن باید وارد عمل شوند که متاسفانه این مساله تا کنون به صورت صد درصدی محقق نشده است. تنها اتفاقی که در خصوص شعارهای سال رخ داده این است که متاسفانه مسوولین به درج شعار سال روی سر برگ نامههای حکومتی اکتفا کرده اند! قوای مقننه، قضاییه یا مجریه نوک پیکان تحقق شعار سال قرار دارد. آنچه از مسوولین انتظار میرود این است که استراتژی لازم برای تحقق این هدف را بلافاصله طراحی و ملزومات شعار سال را مشخص کنند تا هدف مورد نظر محقق شود.
مهمترین محورهای سخنان مقام معظم رهبری در تحویل سال و اول فروردین سال جدید از نظر شما چیست که درعرصه اقتصادی میتواند منجر به تحول شود؟
در سال جاری مقام معظم رهبری به نکته ظریفی که همان تعیین هدف اقتصادی کشور است اشاره کردند، نقطهای که محور تولید است. به هر حال ایشان به خوبی مشکل کشور را تشخیص دادند و امسال حتی از تعیین هدف و ملزومات آن نیز سخن گفتند و به مسوولین ملزومات تحقق شعار سال را گوشزد کردند، البته با فرض اینکه انشالله گوش شنوایی باشد، ایشان سه محور را برای تحقق هدف سال مورد تاکید قرار دادند. بحث هزینه تولید نیز از محورهای دیگری است که ایشان مطرح نمودند به این معنا که هزینه تولید باید کاهش بیابد، بحث واردات کالاهای مشابه و بحث تشویق سرمایهگذاران به سمت تولید را مورد توجه قرار دادند و ابزار کار را هم به خوبی مشخص نمودند.
بیشتر بخوانید:
مقام معظم رهبری در رابطه با واردات کالای مشابه به نکته اساسی اشاره فرمودند که واردات کالای مشابه چه به صورت رسمی چه به صورت قاچاق و کالاهایی که با ارز آزاد وارد میشود در بسیاری از مواقع به تولید ملی ضربه میزند. هنگامی که این کالاها با نرخ ترجیحی و ارز یارانهای وارد میشود، ضربه مهلکی بر تن تولید وارد میکند. ایشان یک بار بحث امنیت غذایی را مطرح فرمودند، در آخرین جلسهای که سران نظام خدمت ایشان رسیده بودند و بحث دانههای روغنی پیش کشیده شد به این نکته اشاره کردند که تا زمانی که سوبسید وحشتناکی به واردات محصولات میدهید، قطعا در تولید این محصولات نمیتوانیم موفق باشیم، بنابراین مسوولین بحث واردات را از دو جنبه باید مورد نظر قرار دهند.
موضوع کاهش هزینه تولید از چه جهاتی حائز اهمیت است؟
بزرگترین معضل هزینه تولید، نرخ بهره است. طبق مطالعات اقتصادی صورت گرفته، هزینه نرخ بهره، سهم نرخ بهره و قیمت تمام شده در صنایع مختلف بین ۳۰ تا ۵۰ درصد است، بنابراین با این وضعیت نمیتوان به جهش تولید امیدوار بود، لذا یکی از اقدامات اجرایی دولت باید کاهش نرخ بهره باشد. هرچند که عدهای همچنان تلاش میکنند سرشان زیر برف باشد و مدعی هستند که نرخ بهره بالا سیاست پولی انقباضی است، در صورتی که به خوبی میدانند چنین موضوعی صحت ندارد، به این دلیل که عدم نظارتهای دقیق و سیستم موجود در سیستم بانکی کشور نرخ بهره بالا عملا سیاست انبساطی است و موجب جذب سپردهها شده است، بنابراین بانکها امکان اعطای وامهای بیشتر و خلق پول بیشتری را دارند و عملا سیاست انبساطی اتفاق میافتد که به همین دلیل تورم در کشور ایجاد میشود و از یک طرف قیمت تمام شده سمت عرضه را بالا میبرد و از دو طرف تولید را نابود میکند.
تشویق سرمایه گذاران برای ورود به عرصه کسب و کار و تولید نیازمند فراهم سازی چه زیر ساختهایی است؟
موضوع سومی که رهبر معظم انقلاب بدان اشاره فرمودند تشویق سرمایه گذاران به فعالیت تولیدی است، اما چگونه میتوان یک سرمایه گذار را به سمت فعالیت تولیدی سوق داد، قطعا تا زمانی که سرمایه گذار به دنبال سود خود باشد، تا زمانی که زمینههایی برای سرمایهگذاری در فعالیتهای غیر مولد و دلالی با سودهای تضمین شده بالا، بدون ریسک و حتی معاف از مالیات در کشور وجود دارد نمیتوان انتظار داشت که سرمایهگذار به سمت تولید حرکت کند بنابراین مسئولینی که قصد حرکت در مسیر تولید را داشته باشند، به این موضوع واقف هستند که آنچه در این رابطه باید انجام شود اجرای مالیات بر عایدی سرمایه است تا فعالیتها سود فعالیتهای غیر تولیدی به وسیله مالیات تهدید و کاهش بیابد، همچنین کنترل مدیریت و نظارت بازار ارز و طلا نیز یکی از موارد مهم است بنابراین تحقق هدف، هدفی که مقام معظم رهبری تعیین کردند نیازمند برداشتن شش قدم کلی است.
بیشتر بخوانید:
سلاح ورزی: بخشنامههای خلقالساعه مانع جدی بر سرِراه تولید
موحدی: باور به باقی ماندن تحریم رمز پشتیبانی از تولید داخل
حذف یارانهها و پرداخت به صورت نقدی که باعث واقعی شدن قیمتها و حمایت از تولید داخلی شود نیز حائز اهمیت است. بحث بعدی مدیریت و نظارت بر کالاهای مشابه داخلی، کاهش نرخ بهره، اجرای فوری مالیات بر عایدی سرمایه به عنوان ابزار هدایت سرمایهها به سمت فعالیتهای مولد و در نهایت مدیریت و نظارت بر بازار ارز و طلاست چرا که بدون این بند نمیتوان مالیات بر عایدی سرمایه را به درستی اجرا کرد، یعنی هیچ گونه ارز، سکه و طلای شمش بدون شناسنامه در کشور وجود نداشته باشد اگر نقل و انتقالی صورت میگیرد باید ثبت شود نه اینکه وسیله پولشویی و بورس بازی قرار بگیرد.
بیشتر بخوانید:
چه کسانی ۹ سال مانع جلوگیری از سوداگری در اقتصاد ایران شدهاند؟!
ارشدی: بازدارندگی مالیات بر عایدی سرمایه مهمتر از درآمدزایی
موضوع مالیات برعایدی سرمایه مهمترین اقدام مورد انتظار از مجلس است و مسلما مجلس باید دولت را به اجرای این کار وادار کند، به این دلیل که این مالیات نه تنها در جهت کاهش وابستگی دولت به درآمدهای نفتی و آنچه که رهبری در دیدار سران قوا به عنوان تامین مالی پایدار مطرح کردند نه تنها حرکت به آن سمت را مهیا میکند، بلکه بدون اجرای cgt خصوصا در بازار ارز و طلا نمیتوانیم باعث تشویق سرمایه گذاری در فعالیتهای تولیدی شویم.
رهبر انقلاب در مورد فرض قرار دادن ماندگاری تحریمها سخن گفتند دراین شرایط نوع برنامه ریزی چگونه باید باشد؟
مقام معظم رهبری در سخنرانی اول فروردین نکاتی را در ادامه پیام نوروزی مطرح فرمودند که بسیار بسیار حائز اهمیت است و هرچند که ایشان دائما این موضوع را تاکید میکنند و برنامه ریزان اقتصادی کشور، باید حتما مورد توجه قرار دهند در صورتی که شاهد غفلتهای مکرر دولت و مجلس از تحقق این نکات مهم هستیم. نکته مهم مورد توجه ایشان این بود که برای کشور باید برنامه ریزی داشت، آن هم برنامه ریزی بر اساس سناریوی ماندگاری تحریمها، مسلما اگر بر این اساس برنامه ریزی شود، اگر درآمدی و گشایشی ایجاد شد آن زمان میتوان برای فعالیتهای بیشتر برنامه ریزی کرد، اما پیوند زدن برنامههای اقتصادی کشور به تحریمها یک اشتباه بزرگ استراتژیک است که متاسفانه علی رغم تاکید ایشان مجلس به جای ارائه اصلاحات لازم و قوانین مناسب برای این موضوع در چارچوب بودجه وارد اصلاحات جزئی شد و این بازی کردن مجلس در زمین دولت بود، هر چند همچنان فرصت هست و امیدوارم که مجلس خیلی سریع نسبت به پیشنهاداتی از جمله پیشنهاداتی که در شش بند عرض شد وارد عمل شود تا اهداف اقتصادی کشور و دغدغههای مقام معظم رهبری را جامه عمل بپوشاند.
مبارزه با فساد تا چه حد در تحقق شعار سال موثر است؟
قطعا با کنترل و مدیریت بازار ارز و کاهش نرخ بهره، میتوانیم نرخ تورم را کاهش دهیم. موضوع مبارزه با فساد نیز باز هم از سوی رهبر معظم انقلاب مورد تاکید قرار گرفت چرا که فساد اقتصادی به عنوان مهمترین عامل توسعه نیافتگی کشور به شمار میرود که لازم است قوه قضاییه از سیستم واکنش گرایی به سمت سیستم کنشگرایی حرکت کند هر چند خوشبختانه وارد این مسیر شدیم، اما به نظر من قوه قضاییه هنوز از پنج درصد ظرفیت خود هم استفاده نکرده، لذا در زمینه مبارزه با فساد اقتصادی میتواند بسیار موثر باشد تا دستگاههای عمومی را مکلف به تصریح قوانین و مقررات و کاهش زمینه امکان اعمال سلیقه شخصی کند. در حقیقت مهمترین عامل فساد در کشور اعمال سلیقه شخصی است. موضوع دیگر کاهش نرخ بهره نیز باعث کاهش نرخ تورم میشود، حالا بعضیها ایراد میگیرند، میگویند مفهوم سیاست انقباضی، انبساطی را درک نمیکند، اما بنده آن دوستانی که چنین چیزی به ذهنشان میرسد را توصیه میکنم که یک بار دیگه آنچه در کشور اتفاق افتاده را خوب مورد بررسی قرار دهند که نرخ بهره بالا یعنی سپردههای بیشتر و سپردههای بیشتر در شرایط کنونی، یعنی امکان وام دهی بیشتر توسط بانکها و خلق پول، عملا یک سیاست انبساطی است، کارشناسان محترم اقتصاد همه مستحضر هستند که افزایش نرخ بهره برای اوراق قرضه دولتی یک سیاست انقباضی است نه بابت سود سپرده، که به هر شکلی برای کشور نتیجه انبساطی دارد. در حقیقت با افزایش هزینه تولید باعث افزایش تورم مضاعف در کشور شده اند.
همانطوری که حضور آیت ا... رئیسی در قوه قضاییه بر خلاف جو سازی های ناجوانمردانه ای که در انتخابات ریاست جمهوری در سال ۹۶ صورت گرفت و منفعت طلبان بزدل بی مایه خود فروخته ناتوان که امروز کارنامه شکست خورده شان در معرض دید عموم مردم قرار دارد به دروغ در بوق و کرنا کردند که اگر آیت ا...رئیسی ، رئیس جمهور شود در خیابان بین زن و مرد دیوار کشی می شود ، که امروز کارنامه آیت ا... رئیسی در قوه قضاییه با اقدامات تحولخواهانه و عدالتخواهانه و مبارزه با مفسدان ایشان، بسیار درخشان و مورد تایید همگان است.
و در عوض همگان شاهدند که دولت مورد حمایت ایشان در خیابان ها دیوار مردمی در صف گوشت و مرغ تشکیل داده است.!!!…
انشا… با حضور آیت ا… رئیسی یا دکتر محمدقالیباف در رآس دولتی جوان،حزب الهی و با روحیه کار و تلاش جهادی مطابق شاخص های اعلام شده توسط مقام معظم رهبری شاهد تحولاتی چشمگیر در حوزه های مختلف اقتصادی همچون اصلاح نظام بانکی( بنحوی که منابع مالی کشور بجای تخصیص به بخش های غیر مولد نظیر سکه و ارز و خروج آن از کشور برای خرید خانه و سرمایه گزاری، بصورت تشویقی در اختیار شرکت های دانش بنیان جهت پیشرفت حرکت علمی کشور قرار گرفته و… )اصلاح نظام مالیاتی(بنحوی که اقشار ثروتمند جامعه و دلالان و واسطه ها دارای کد شناسایی مالیاتی گردند و هرکسی که خارج از حیطه تعریف شده و دارای کد اقتصادی و مالیاتی اقدام به دلالی و واسطه گری نماید و یا با دلالان و واسطه گران به هرنحوی وارد معامله شود مجرم شناخته شده و توسط دستگاه قضایی به اشد مجازات محکوم گردد.)اصلاح نظام گمرکی(ایجاد نظام بازرسی ویژه مناطق مرزی کشور و گمرکات توسط نهاد ریاست جمهوری و قوه قضاییه بصورت مشترک بنحوی که بصورت موثر جلوی ورود کالای قاچاق به کشور گرفته شود.)و ایجاد اصلاحات ساختاری در سایر بخش های کشور ،اقتصادی و اداری با برنامه ای مدون و زمانبندی شده در گام دوم انقلاب و کشور باشیم.به نحوی که مردم بصورتی ملموس تغییرات و تحولات صورت گرفته در اقتصاد کشور را همچون قوه قضاییه مشاهده نمایند.