به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، چند روزی است که تب و تاب قیمت مرغ در بازار فروکش کرده و مسئولان هم مرتب از کاهش قیمت خبر میدهند، بررسی خبرنگار فارس حاکی است هنوز برخی از مغازهها در برابر کاهش قیمت مقاومت دارند و صفهای خرید مرغ نیز کامل برچیده نشده است، قطعه فروشی در مغازهها هم که ممنوع اعلام شده بود همچنان ادامه دارد.
قیمت مرغ در چند هفته گذشته تا کیلویی ۴۵ هزار تومان افزایش یافت که انتقادات بسیاری را در پی داشت هفته گذشته «قرارگاه مرغ» دولت، نرخ مرغ دولتی را حدود ۲۲ درصد افزایش داد و قیمت بازار را نیز با عرضه بیشتر در این قیمت تثبیت کرد، اما هنوز برخی مناطق تهران قیمتها بالاست.
گزارش میدانی خبرنگار ما حاکی است در منطقه ۱۹ تهران به جای مرغ کامل، ویترین مغازهها پر از قطعات مرغ با قیمتهای گران تا ۶۸ هزار تومان است و آنها در برابر تقاضای مشتریان میگویند: «مرغ نداریم». مغازه داران به جای مرغ قطعات آنرا با قیمت نزدیک به سه برابر میفروشند. مراکز توزیع به نرخ دولتی هم کم است و کفاف تقاضا را نمیکند و صفهای طولانی همچنان برای خرید مرغ بسته میشود.
صفهای طولانی بر خرید مرغ دو سیگنال از کاهش عرضه یا نابسامانی توزیع خبر میدهد علاوه بر آن عاملی برای انتشار ویروس سرکش کرونای انگلیسی هم است. روز گذشته وزیر بهداشت صفهای مرغ را یکی از دلایل افزایش تعداد مبتلایان و فوتیها دانسته بود.
وزیر بهداشت روز گذشته در نامهای به معاونان درمان، بهداشت و غذا و دارو وزارت بهداشت و روسای دانشگاههای علوم پزشکی سراسر کشور ضمن اشاره به اینکه آنچه همکارانم در روزهای اخیر میبینند ناشی از بیتوجهیهای قبل از سفرها بهخصوص بازارهای شلوغ، صفهای طولانی و درهم فشرده مرغ و ... است، هفت بند راهبرد اجرایی را جهت کاهش فشار سنگین به بخشهای بستری و احتمال کمبود تخت بیمارستانی بخصوص مراقبتهای ویژه ابلاغ کرد.
گزارش خبرنگار ما حاکی است که بسیاری از مغازه داران هنوز به نرخ مصوب دولتی که ۲۴۹۰۰ تومان اعلام شده پایبند نیستند و گرانتر میفروشند و یا به فروش قطعات مرغ که ممنوع شده ادامه میدهند.
فروشنده یک مغازه مرغ فروشی که در حال قطعه کردن مرغها است و در ویترین چندین مرغ کامل دارد به خریداران میگوید که مرغ ندارد.
وی به خبرنگار ما گفت که این قطعات سفارش رستورانها است و به آنها تحویل خواهد داد، قیمت قطعات مرغ در این مغازه مختلف و تا ۶۸ هزار تومان بسته به نوع قطعه وجود داشت.
یک فروشنده مرغ در منطقه ۱۹ تهران مرغ را کیلویی ۲۸ هزار تومان میفروشد و در پاسخ به اینکه چرا قیمت بالاست میگوید: مرغ دولتی برای توزیع بین مردم به ما نمیدهند. تعداد مراکزی که نرخ دولتی توزیع میکنند بسیار کم است اگر میخواهید مرغ به قیمت ۲۴۹۰۰ تومان بگیرید باید به یکی از این مراکز مراجعه کنید.
وی میگوید: یک مرکز توزیع دولتی در محل است که همیشه صف است، اما در محلههای دیگر شنیده ام صف نیست، اما باید ماشین سوار شوید.
در مسیر به یک مرغ فروشی دیگر هم سر میزنم، تبلیغات گسترده قطعات مرغ فیله کمر سینه و ران و ... از بدو ورود روی شیشهها نقش بسته است و وارد مغازه که میشوی ویترین پر است از این قطعات و تابلو هم قیمتهای قطعات بدون اینکه قیمت مرغ کامل نوشته شود. قیمت قطعات مرغ تا ۶۸ هزار تومان فیله وجود دارد.
مسیر خود را برای پیدا کردن مرغ دولتی در محلات منطقه ۱۹ ادامه میدهم پس از مدتی پیاده روی یکی از مراکز از چند صد متری که مردم صف بسته اند کامل مشخص است، نزدیکتر که میشوم صف نسبت به قبل کوتاهتر شده، اما همچنان وجود دارد و هر کدام از آنها دو عدد مرغ کیلویی ۲۴۹۰۰ تومان میگیرند. صفی که حداقل ۲۰ نفر از مرد و زن و پیر و جوان در آن وجود داشت.
یک مرد میانسال به خبرنگار ما گفت: میگویند عرضه در سطح شهر بیشتر شده و قیمتها نسبت به قبل کمتر شده است، اما چون در این محله تنها یک مرکز توزیع دولتی هست برای اینکه مرغ به نرخ ۲۴۵۰۰ تومان بگیریم باید منتظر بمانیم که بیاورد که معمولا روزانه نیست و باید برای خرید حداقل یک ساعت در صف بایستیم. اگر میهمان بیاید مجبوریم از مغازههایی که قطعه میفروشند بخریم که قیمتهای بالایی دارد.
وی اضافه کرد: شاید وسطهای شهر که بیشتر جولان خبرنگاران است و نظارت و بازرسی بیشتر باشد نرخ دولتی مرغ را رعایت کنند، اما در حاشیهها کمتر رعایت میشود. دولت باید مراکز توزیع دولتی را بیشتر کند و بر قطعه فروشان هم نظارت کند.
این خریدار مرغ گفت: دولت در ابتدای کار خودش ۲۲ درصد قیمت را افزایش داد یعنی نرخ مصوب را از ۲۰۴۰۰ تومان به ۲۴۹۰۰ تومان افزایش داد ما به این نرخ افزایش یافته هم راضی هستیم، اما باز هم این قیمت تثبیت نشده است.
یک خریدار دیگر گفت: در موج اول گرانی مرغ هم که قیمتها مدتی کاهش یافت پس از زمان کوتاهی دوباره قیمتها افزایش یافت الان هم نگران هستیم که قیمتها دوباره گران شود، مرغ و تخم مرغ غذای مردم شده دسترسی به گوشت گران راحت نیست و قشر کم درآمد و متوسط توان خرید ندارند.
وی افزود: نوسانهای شدید قیمت بیش از خود گرانی برای اقتصاد خانوارها آسیب زا است زمانی که قیمتها بهتر میشود رفتار خرید خانواده هم متعاقب آن عوض میشود اگر قیمت بلافاصله افزایش یابد تا خانواده رفتار خرید خود را اصلاح کند کار از کار گذشته است.
مرور قیمتهای بازار نشان میدهد که قیمت مرغ به ویژه در مناطق حاشیه و جاهایی که اثری از بازرسی نیست همچنان به شرایط پایدار نرسیده است و دولت با عرضه بیشتر مرغ و افزایش تعداد مراکز توزیع دولتی و نظارت بر قطعه فروشیها قیمت مرغ را در همان نرخ دولتی تثبیت کند.
از سوی دیگر دولت باید از موج اول گرانی درس بگیرد که چه موانعی سبب شد تا ارزانی پایدار ایجاد نشود و آن موانع را برطرف کند. در موج اول گرانی که در ۶ ماه گذشته اتفاق افتاد قیمت مرغ ابتدا به کیلویی ۴۵ هزار تومان افزایش یافت و بعد با دخالت وزارت جهاد اگرچه کاهش یافت، اما پایدار نبود و پس از آن موج دوم گرانی اخیر ایجاد شد.
چند عامل در گرانیهای اخیر مرغ و ناپایداری قیمت موثر بود؛ مشکل تامین نهاده خوراک مرغداران به دلیل کندی اختصاص ارز، گران بودن قیمت جهانی و محدود بودن کشورهای صادر کننده به دلیل شرایط کرونا، اشکالات سامانه توزیع نهاده بین مرغداران و از همه مهمتر نفوذ رانت و فساد به شبکه توزیع نهاده که بیشترین سهم واردات را در سال گذشته داشت، اشکال در سامانه توزیع محصول مرغ توسط وزارت صمت و در کل اشکال در ساختار مدیریت دو وزارتخانه صمت و جهاد کشاورزی و مدیریت جزیرهای از آن جمله بود.
تا این اشکالات برطرف نشود تثبیت قیمت در بازار مرغ و دیگر محصولات کشاورزی بسیار سخت است و هر لحظه امکان بازگشت گرانی وجود خواهد داشت، گام بزرگی مجلس برای حذف مدیریت جزیرهای برای برگرداندن وظایف مدیریت بازرگانی کشاورزی به وزارت جهاد برداشته است، اما برداشتن گامهای دیگر برای اصلاح بقیه اشکالات هم ضرورت دارد.