گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، مرکز پژوهش‌های مجلس در هفته‌ی گذشته به صراحت آمارهای اعلامی دولت مبنی بر کاهش بیکاری در پاییز ۹۹ را تکذیب و علت این موضوع را افزایش جمعیت غیرفعال عنوان کرد. بررسی بازار کار پاییز ۹۹ در مرکز پژوهش‌های مجلس بیانگر این است که هر چند نرخ بیکاری کاهش ۱.۲ درصدی نسبت به پاییز ۹۸ داشته است,، اما از آنجایی که کاهش این نرخ با افزایش جمعیت غیرفعال همراه بوده، بازار کار بهبود چندانی نداشته است. حمید حاج اسماعیلی؛ کارشناس بازار کار و کارگری وضعیت بازار کار در سال گذشته را مورد تحلیل و بررسی قرار داده است که در ادامه مشاهده می‌کنید.
حمید حاج اسماعیلی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو درباره موضوع کاهش نرخ بیکاری در پاییز سال گذشته براساس آمارهای منتشر شده‌ی دولتی گفت: از اواخر سال ٩٨ که ویروس کرونا در جهان شیوع پیدا کرد، ورود این ویروس به ایران به تعطیلی کسب و کار‌ها و افزایش رکود در اقتصاد منجر شد، قطعا نه تنها بیکاران کشور کاهش نیافته اند، بلکه آمار بیکاران کشور هم افزایش یافته است، بنابراین آمار‌هایی از این دست اشکال دارد و چندان قابل اعتنا نیست.
وی ادامه داد: شرایط اقتصادی کشور تردید‌ها را درباره خبر‌های کاهش بیکاری به شدت افزایش می‌دهد، لذا آمارهای مرکز آمار در این موارد درست نیست، ضمن اینکه از گذشته ما شاهد واقعیت‌هایی در جامعه بوده ایم که اصولا با آمارهای اعلامی از سوی مراکز دولتی مغایرت بسیاری داشته است. از این جهت می‌توان گفت، تا مادامی که جمعیت فعال به صورت واقعی تعریف نشود، آن هم براساس مکانیزم‌های واقعی که آمارهای واقعی را منعکس کند، نمی‌توان به آمارهای غیر واقعی از کاهش بیکاری در سال ٩٩ اعتماد کرد.
کارشناس بازار کار اضافه کرد: بار‌ها دیده شده که بسیاری از کارشناسان به آمارهای منتشر شده توسطِ مرکز آمار انتقاد دارند، چون نرخ بیکاری کاهش نیافته بلکه آنچه در کشور اتفاق افتاده ناشی از کاهش جمعیت فعال است که خود به خود نرخ بیکاری را پایین می‌آورد.
بیشتر بخوانید:
بغزیان: منابع کشور بجای تولید و اشتغال صرفِ توزیع رانت شد
عوامل کاهش جمعیت جویای کار چیست؟
حاج اسماعیلی در این زمینه خاطر نشان کرد: به هر حال به دلیل نبود شغل و فشار‌های مختلفی که بر تولید کننده وارد می‌شود، که بر اثر تحریم ها، بروکراسی دست و پاگیر اداری و بی‌ثباتی مدیریت و قوانین و کرونا هم مزید بر علت شده، آمارهای منتشر شده مبنی بر کاهش نرخ بیکاری در سال ٩٩ به هیچ وجه قابل اعتنا نیست.
کارشناس بازار کار به یک نکته مثبت درباره تحریم‌ها نیز درخصوص تولید کشور اشاره کرد و گفت: البته باید اذعان کرد علی‌رغم مشکلات عدیده‌ای که با تشدید تحریم‌ها و شیوع کرونا بر بازار کار ایران حاکم شده، فرصت‌های خوبی هم در اقتصاد و بازار کار ایجاد شده که نمونه‌های آن را با سادگی می‌توان مثال زد، مثل موضوع عدم واردات در بخش لوازم خانگی که بعد از آغاز تحریم‌های شدید در دولت قبلی آمریکا، یک فرصت استثنایی را برای کشور ایجاد کرده تا تولید کنندگان لوازم خانگی بتوانند کیفیت و استاندارد تولیدات خود را ارتقاء دهند و علاوه بر تامین نیاز‌های داخلی، لوازم خانگی تولید ایران را به بازار کشور‌های مختلف هم صادر کنند.
وی در این باره تصریح کرد: نه تنها در بخش لوازم خانگی، بلکه در صنعت پوشاک هم برای کشور یک شرایط استثنایی ایجاد شده، به این دلیل که پیش‌از تحریم‌ها واردات لباس از ترکیه و چین به ایران، صنعت تولید پوشاک داخلی را با مشکلات جدی مواجه کرده بود، بنابراین می‌توان گفت تحریم ها، یک فرصت استثنایی را برای تولیدات نساجی و پوشاک داخلی در کشور ایجاد کرده است.
فعال بازار کار درباره بخش کشاورزی هم گفت: در بخش کشاورزی هم به دلیل افزایش بارندگی‌های دو سه سال گذشته وضعیت تولیدات کشاورزی کشور رشد قابل توجهی داشته، البته نواقص زیادی دیگری در بازار کار ما وجود دارد که باید برطرف شود. همچنین عدم ورود قطعات و برخی از لوازم صنعتی فرصت‌هایی هم برای بخش صنعت ایجاد کرده، اما بخش صنعت نیازمند تامین زیر ساخت‌های لازم است تا تکنولوژی‌های لازم در بخش صنعت در دسترس تولید کنندگان قرار بگیرد.
حاج اسماعیلی در پایان گفت: به هر حال کرونا و تحریم‌ها برای کشور علاوه بر تهدید، فرصت‌های خوبی را ایجاد کرده، اما علی رغم این موضوع شرایط در سال گذشته برای کشور شرایط خوبی نبود که بتوان گفت بیکاری کاهش یافته است.