بهرامی: نوسازی صنایع و فناوری اولویت پساتحریم‌ها در بخش صنعت/ مکان‌یابی نامناسب پروژه‌ها عامل مشکلات کمیابی آب

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، یکی ازمقامات وزارت خارجه آمریکا از لغو برخی تحریم‌ها اعم از نفتی، حمل ونقل، صنعت و خودروی ایران خبر داده است؛ مواردی که دولت آمریکا مایل به لغو آنهاست، هر چند خواست ما لغو کلیه تحریم‌هاست، اما دراین گفتگو بر لغوتحریم‌های صنعت کشور و اینکه در صورت لغو این دسته از تحریم‌ها چه مواردی باید مورد نظرمان باشد تا به واسطه آن انقلابی در رشد و توسعه صنعت کشور ایجاد شود را با عطا بهرامی؛ اقتصاد دان و استاد دانشگاه مطرح کردیم که جمع بندی آن در ادامه آمده است.


عطا بهرامی تحلیل خبر منتشر شده از یکی از مقامات وزارت خارجه آمریکا در خصوص رفع تحریم‌ها از برخی بخش‌ها مثل صنایع، خودرو، نفت و... گفت: خبر منتشر شده درباره لغو تحریم‌ها از سوی آمریکا از دو جهت یا در دو نکته حائز اهمیت است. اول اینکه آمریکایی‌ها به صراحت اعلام کرده اند که به تحریم‌های سه گانه اصلی دست نمی‌زنند، یعنی آن‌ها را به هیچ وجه لغو نمی‌کنند.

وی دراین باره خاطر نشان کرد: از این رو می‌توان گفت دولت آمریکا همچنان روی موضوع تعلیق برخی تحریم‌ها نه لغو کلیه تحریم‌ها تاکید دارد، پس باید مراقب این موارد باشیم که یک بار دیگر فریب آمریکایی‌ها را نخوریم و در دام دسیسه‌های آن‌ها به برجام بازنگردیم در حالی که چیزی عاید ما نشده باشد.

استاد اقتصاد در این باره تصریح نمود: آمریکایی‌ها از تعلیق تحریم‌ها و لغو برخی تحریم‌ها آنگونه که مد نظرشان است هم زمانبندی می‌کنند و هم اینکه موارد را به دلخواه خود انتخاب می‌کنند، بنابراین نمی‌توان به رفع تحریم‌ها در همه آنچه عنوان شده مثل مالی و نفتی و صنایع و... چندان امیدوار بود. بحث مهم بعدی این است که اگر می‌توانیم تحریم‌ها را از مسیر‌های دیگری بی اثر کنیم به هیچ وجه نباید مذاکره را فرسایشی و اقتصاد کشور را معطل آمریکا کنیم، اما بر فرض اینکه تحریم‌ها لغو شود آن هم در بحث صنعت کشور، به چند نکته مهم باید توجه کرد.

عطا بهرامی اولویت اول صنعت کشور را اینگونه عنوان کرد: در صورت لغو تحریم‌ها اولین کاری که با واردات و آزاد سازی منابع ارزی باید انجام شود؛ نوسازی صنایع کشوراست، به این دلیل که صنایع فعلی ما تقریبا متعلق به نسل دوم است، در حلی که صنایعی که در دنیا مورد استفاده قرار می‌گیرد از دسته فناوری نسل چهارم است.

استاد اقتصاد دراین باره توضیح داد: به این معنا که ما تقریبا نسبت به دنیا در برخورداری از صنایع روز، دو نسل عقب هستیم، مثلا قطار‌های ما با سرعت ۸۰ کیلومتر حرکت می‌کنند، در حالی که در کشور‌های توسعه یافته که نسل چهارم در صنایع به کار گرفته شده قطار‌ها بالای ۴۰۰ کیلومتر سرعت دارند.

عطا بهرامی با انتقاد از عملکرد دولت در حوزه حمل ونقل خاطر نشان کرد: وقتی که ایران تحریم هواپیمایی بود دولت می‌توانست ظرفیت‌های مالی خود را به سمت نوسازی ناوگان ریلی و حمل و نقل زمینی ببرد و توسعه واگن سازی را که در داخل کشور توانایی این موضوع وجود دارد را در دستور کار قرار دهد، اما متاسفانه از این موضوع غفلت کرد، از این جهت در صورت لغو تحریم‌های صنعتی و بازگشت دلار‌های کشور نوسازی صنایع اولویت مهمی برای ما به شمار می‌رود.

بهرامی درخصوص اهمیت جایابی برای صنایع کشور و مباحث هزینه بر بودن و کم هزینه بر بودن آن‌ها گفت: موضوع مهم دیگری که حتما باید لحاظ شود بحث تغییر جای صنایع در ایران است. متاسفانه به دلیل بی تدبیری صنایع کشور در مناطقی ساخته شده که از پایه و اساس اشتباه بوده است، با اینکه دولت می‌داند که در جاسازی صنایع کشور اشتباه بزرگی کرده است، اما حاضر است برای عدم جبران اشتباه خود هزینه بسیاری به مردم تحمیل کند، اما جای صنایع را تغییر ندهد.

استاد اقتصاد در این باره خاطر نشان کرد: مثلا دولت صنایع مختلفی مثل پتروشیمی، فولاد و صنایع آب بر سنگین را در کویر ایجاد کرده است در حالی که این صنایع را باید در مناطق غیر کویری با مزیت‌های مخصوص این صنایع برپا می‌کرد، جای تاسف دارد که دولت حاضر به جا به جایی کارخانه‌ها نیست که هزینه آنچنانی ندارد، اما حاضر است میلیارد‌ها تومان هزینه انتقال آب به این مناطق کند.

وی دراین باره تصریح کرد: متاسفانه به دلیل تداوم بی فکری‌ها در مناطق ذکر شده مردم بیش از پیش درگیر کم آبی و خشکسالی شده اند، کل قنانت‌ها و منابع آبی خشک شده اند و چندین استان درگیری این بی تدبیری‌ها شده اند. دراخرین پروژه هم ۱۲۰ هزار میلیارد برای انتقال آب از خلیج فارس هزینه شده، در حالی که به خاطر اینکه کارخانه را جا به جا نکنند فقط چند تریلیون خرج کرده اند، یعنی زیان مطلق.

کارشناس مسائل اقتصادی با تاکید بر جانمای درست صنایع بعد از لغو تحریم‌ها گفت: اگر تحریم‌ها لغو شود یک مساله مهم پیدا کردن جای مناسب برای ساخت کارخانه و صنایع است. مثلا چینی‌ها در نزدیکی‌های ایلام کارخانه کاشی سازی زده اند به این دلیل که هدف آن‌ها صادرات به عراق است، از این منظر کارخانه خود را کنار مرز ایران و عراق دایره کرده اند، شناسایی مکان احداث کارخانه موضوع مهمی است که باید به آن توجه داشته باشیم تا بهره وری بیشتری را نصیب صنایع کشور کنیم.

عطا بهرامی در پایان تاکید کرد: در نهایت باید روی مواردی، چون انتقال فناوری، بازسازی صنایع و مکان یابی مناسب صنایع در صورت لغو تحریم‌ها تاکید بیشتری داشته باشیم.