گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو؛ «هشتمین جمهور» عنوان بستۀ خبری-تحلیلی است که همزمان با انتخابات ریاست جمهوری و انتخاب هشتمین رئیس جمهور، به بازخوانی اخبار انتخابات و نامزدهای ریاست جمهوری میپردازد.
آخرین و تازهترین اخبار سیزدهمین انتخابات ریاست جهوری را در سیزدهمین شماره از «هشتمین جمهور» بخوانید.
آغاز ثبت نام انتخابات از ۸ صبح امروز
بر اساس جدول زمانبندی انتخابات ریاست جمهوری، ثبت نام انتخابات از امروز ۲۱ اردیبهشت آغاز شده و به مدت ۵ روز ادامه خواهد داشت. شورای نگهبان از ۲۶ تا۳۰ اردیبهشت صلاحیت داوطلبان را رسیدگی میکند و از روز ۳۱ اردیبهشت تا ۴ خرداد نیز شورای نگهبان فرصت دارد تا به شکایت داوطلبانِ رد صلاحیت شده رسیدگی کند. ۵ خرداد لیست داوطلبان تایید صلاحیت شده اعلام خواهد شد. از ۷ خرداد تبلیغات انتخاباتی آغاز خواهد شد و ۲۶ خرداد تبلیغات پایان مییابد و در ۲۸ خرداد انتخابات برگزار میشود.
شرایط نامزدها از زبان رئیس ستاد انتخابات کشور
جمال عرف، رئیس ستاد انتخابات کشور اظهار کرد: «در ماده ۳۵ قانون اعلام شده کسانی که میخواهند در این عرصه بیایند، اولا باید رجل سیاسی و مذهبی باشند، دوم اینکه ایرانیالاصل باشند و بعد مدیر و مدبر و سایر این موارد ذکر شده است. با توجه به اینکه موضوع ریاستجمهوری بهعنوان رئیس قوهی مجریه یک مسئولیت بسیار خطیر و بزرگی است، کسانی که میخواهند بیایند، این مسئولیت و بار را در ذهن داشته باشند فلذا قانونگذار معیار رجل سیاسی و مذهبی را تعیین کرده و میبایست حداقل مردم او را بشناسند و یکجا مدیر و مدبر بوده باشد.»
وی در پاسخ به این سوال که "امسال با مصوبه جدیدی که گذاشته شده شاهد ثبت نامهای فلهای نخواهیم بود؟ " گفت: «اطلاعرسانی خوبی از طریق شورای نگهبان انجام شده و ما هم در اطلاعیه ۱۴ ستاد انتخابات اشاره کردیم و امیدواریم افرادی که میآیند آن ویژگیها و شاخصها را داشته باشند.»
عرف در پاسخ به این سوال که "در ثبتنامها طبق مصوبه عمل خواهد شد؟ " اظهار داشت: «ان شاءالله.»
مخالفت روحانی با شورای نگهبان
در حالی که از امروز ثبت نام انتخابات ریاست جمهوری آغاز میشود، اختلاف نظر جدی برای چگونگی ثبت نام کاندیداهای ریاست جمهوری میان رئیس جمهور و شورای نگهبان به وجود آمده است. رئیسجمهور به وزارت کشور دستور داده است در برگزاری انتخابات بر اساس جمعبندی نظریه تفسیری معاونت حقوقی ریاستجمهوری و طبق قوانین موجود عمل کند. وزارت کشور نیز بر این اساس اطلاعیهای مطابق با قانون اساسی منتشر کردهاست.
وزارت کشور برای ثبت نام به دستور روحانی عمل میکند
وزارت کشور در پاسخ به دستور روحانی و در اطلاعیهای شرایط و مدارک لازم برای داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری برای ثبت نام را اعلام کرد. متن کامل این اطلاعیه بدین شرح است:
«به آگاهی ملت شریف ایران اسلامی میرساند، ثبت نام داوطلبان انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری از روز سه شنبه تاریخ ۲۱ اردیبهشت تا روز شنبه تاریخ ۲۵ اردیبهشتجمعاً به مدت ۵ روز از ساعت ۸:۰۰ صبح لغایت ۱۸:۰۰ (به مدت ۱۰ ساعت) در محل وزارت کشور واقع در میدان فاطمی، ابتدای خیابان شهید گمنام، تالار بزرگ وزارت کشور، انجام میپذیرد.
به استناد ماده ۳۵ قانون انتخابات ریاست جمهوری، داوطلبان هنگام ثبت نام باید دارای شرایط زیر باشند:
از رجال مذهبی، سیاسی؛ ایرانی الاصل؛ تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران؛ مدیر و مدبر؛ دارای حسن سابقه و امانت و تقوی؛ مومن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور.
بر اساس ماده ۵۵ قانون، مدارک مورد نیاز جهت ثبت نام به شرح زیر است:
۱. اصل شناسنامه عکس دار و چهار (۴) برگ تصویر کلیه صفحات آن؛
۲. اصل کارت ملی و تصویر آن؛
۳. دو (۲) قطعه عکس ۴ × ۶ جدید؛ ضمناً در تعامل و همکاری فی مابین مجریان و ناظران انتخابات و در اجرای ماده ۵۹ قانون، اسناد و مدارک مثبت صلاحیت داوطلبان که در اطلاعیه شماره ۵ هیات مرکزی نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری اعلام شده است در هنگام ثبت نام داوطلبان، توسط وزارت کشور دریافت و در اختیار شورای نگهبان قرار میگیرد.
مخالفت شورای نگهبان با روحانی
شورای نگهبان در واکنش به مخالفت رئیس جمهور با مصوبه این شورا بیانیهای صادر کرد که در آن آمده است: مصوبه شورای نگهبان درباره تعیین شرایط برای ثبتنام داوطلبان ریاست جمهوری لازمالاجراست.
در این بیانیه آمده است که: «شورای نگهبان در چارچوب اصول قانون اساسی به وظیفه قانونی و شرعی خود عمل و شرایط لازم برای تشخیص رجل سیاسی و مذهبی و مدیر و مدبر بودن داوطلبان ریاست جمهوری را برای ثبتنام تعیین و اعلام نموده است. این مصوبه براساس صلاحیتهای قانونی این نهاد به تصویب رسیده و لازمالاجرا است همچنان که مصوبات سایر نهادها در حدود صلاحیتهای قانونی آنها معتبر و لازمالاجرا میباشد.
با توجه به مسئولیت و صلاحیت شورای نگهبان براساس تصریح بند (۵-۱۰) سیاستهای کلی انتخابات، رعایت مفاد سیاستهای مذکور از سوی مسئولان و مدیران کشور به ویژه ریاست محترم جمهوری و وزارت کشور ضروری است. شورای نگهبان ضمن تأکید بر لازمالاجرا بودن مصوبه فوق اعلام میدارد ثبتنام داوطلبان بدون ارائه مدارک مذکور در مصوبه این شورا فاقد اعتبار میباشد.»
۵ گزینۀ کارگزاران برای انتخابات
غلامرضا کرباسچی، دبیرکل حزب کارگزاران درباره کاندیداهای پیشنهادی حزب کارگزاران برای انتخابات ریاست جمهوری گفت: «حزب کارگزاران پنج نفر را به عنوان کاندیدا به اصلاحات معرفی کرده است. در جبهه اصلاحات ۱۴ نفر از طرف احزاب مختلف معرفی شدند و در نهایت حزب نیز پنج نفر را معرفی کرده است.»
وی افزود: «اعلام آمادگی این افراد برای حزب کاملا مشخص نیست، اما چون بحثشان مطرح بوده است، مطرح شدند. آقایان ظریف، هاشمی، جهانگیری، پزشکیان و شریعتمداری از افرادی هستند که برای شرکت در انتخابات آمادگی دارند، اما غیر از آقای پزشکیان هنوز هیچکدام به طور رسمی اعلام حضور در انتخابات نکرده است.»
جهانگیری به ناسا رفت
اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهور در جلسه انتخاباتی جبهه اصلاحات ایران حاضر شده است. حسن رسولی، عضو جبهه اصلاحات با اشاره به این حضور گفت: «ایشان در جلسه مجمع حضور حضور داشتند، ولی وقت نشد که برنامه انتخاباتی خود را ارائه دهند.»
اکنون هیچ نامزد اصلی وجود ندارد
محمود صادقی، کاندیدای ریاست جمهوری گفت: «ما با کاندیدای نهایی جبهه اصلاحات رقابت نمیکنیم و متعهد به مصوبات جبهه اصلاحات خواهیم ماند. کار جبههای اقتضا دارد تا به نفع دیگر نامزد کنار بروم؛ بنابراین اگر مجموعه نهاد اجماع ساز به این نتیجه برسد نامزد نهایی کیست، به نفع او کنار میروم.»
وی درباره گمانه زنیها درخصوص نامزد اصلی بودن جهانگیری گفت: «نامزد اصلی جبهه اصلاحات تعیین نشده و فعلا گفتگو شده و تصمیم گیری با نامزد برتر در دو مرحله بعدی صورت میگیرد.»
صادقی افزود: «شاید برخی افراد که درباره آنها گمانه زنی میشود ثبت نام نکنند و بعد با شروع رقابتها نهایتا از طریق نظرسنجی ملی و با مراجعه به آرای جبهه اصلاحات نامزد نهایی اصلاحات مشخص شود. اما اکنون هیچ نامزد اصلی وجود ندارد.»
مخالفت احمدینژاد با شورای نگهبان
احمدی نژاد در مخالفت با مصوبه اخیر شورای نگهبان گفت: «میگویند، چون قانون اساسی گفته است نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری بر شورای نگهبان است، پس میتوانیم قانون بنویسیم! این همه اختیارات برای نهادها در قانون اساسی تعریف شده است، آیا هر نهادی میتواند برای خودش قانون بنویسد؟ یعنی هر نهادی حوزه اختیاراتش را خودش را تعریف کند؟ این با کدام منطق حقوقی جهان سازگار است؟ این جز نابود کردن ساختارهای کشور هیچ تاثیری ندارد.»
وی ادامه داد: «آشکارا قانون اساسی را زیر پا میگذارند! قانون اساسی شرایط رئیس جمهور را مشخص کرده است. تمام شد. شما دارید قانون جدید وضع میکنید!»
رهپیک: امکان استثناء در تایید صلاحیت هست
سیامک رهپیک، قائم مقام دبیر شورای نگهبان با اشاره به مصوبه اخیر این شورا گفت: «شورای نگهبان تنها مرجع منحصربهفرد تشخیص شرایط صلاحیت داوطلبان ریاست جمهوری است و در هیچجای دیگر قانون اساسی جز این نیامده است و بر اساس همین مقام معظم رهبری تکلیف کردند تا معیارها و شرایط لازم برای این موضوع اعلام شود.»
وی افزود: «در مصوبه اخیر شورای نگهبان استثناء نیز وجود دارد که اگر شخصی خارج از شروطی که در مصوبه آمده است، اقدام به ثبتنام کرد و اعتراض داشت، مثلاً ۳۸ سال سن داشت، اما رجل سیاسی مذهبی، مدیر و مدبر بود و همه شرایط را داشت، چون شورای نگهبان مرجعی است که باید صلاحیت را تشخیص بدهد، صلاحیت او را مورد بررسی قرار میدهد و اگر تشخیص داد صلاحیت دارد استثنائاً او را میپذیرد و این استثناء منطقی است.»
توصیههای آیت الله جنتی
آیتالله جنتی دبیر شورای نگهبان در همایش هیئتهای نظارت بر انتخابات گفت: «اگر داوطلبی از خودش نمیبیند تا معاش مردم را تامین کند، از ابتدا ثبت نام نکند. ریاست جمهوری مسئولیتی است که با معاش مردم سروکار دارد، بنابراین کسی که داوطلب انتخابات ریاست جمهوری میشود باید به وعده هایش عمل کند و چک بی محل صادر نکند.»
وی مسئله احراز شرایط را از مسئولیتهای سنگین شورای نگهبان دانست و گفت: «با احراز شرایط ما شهادت میدهیم که فردی که داوطلب انتخابات ریاست جمهوری شده، فردی مذهبی و باتقوا است و این وظیفه سنگینی برای شورای نگهبان است.»
جنتی تعیین شرط سنی برای انتخابات ریاست جمهوری از حداقل ۴۰ سال تا حداکثر ۷۵ سال را خدمتی از طرف شورای نگهبان دانست و افزود: «بدین ترتیب از ثبت نامهای بی حد و حصر جلوگیری شد.»