افزایش ریسک‌های داخلی و خارجی برای معامله‌گران ایرانی رمز ارز / تذکر رئیس مجلس به بانک مرکزی در مورد صرافی‌های ارز دیجیتال

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو- سینا احدیان؛  بیت‌کوین که در ابتدای هفته گذشته با قیمت بیش از ۵۸ هزار دلار معامله ‌می‌شد، روز جمعه تا حوالی ۴۷ هزار دلار ریزش کرد. اظهارات ایلان ماسک، مدیرعامل شرکت تسلا مبنی بر عدم پذیرش بیت‌کوین به عنوان روش پرداخت برای خودروهای تولید شده توسط این شرکت، یکی از اصلی‌ترین دلایل ریزش اخیر بیت‌کوین بوده است. وی در مورد دلیل تصمیم اخیر خود در صفحه توییتر خود، این‌گونه نوشت: «ما درباره افزایش استفاده از سوخت‌های فسیلی برای استخراج و معاملات بیت کوین، به‌ویژه زغال‌سنگ که نسبت به دیگر سوخت‌ها بدترین میزان آلایندگی را دارد، نگران هستیم.»

علاوه بر این، انتشار خبری از سوی بلومبرگ مبنی بر اینکه صرافی بایننس به عنوان بزرگترین مرکز مبادله رمزارز، به تازگی تحت بررسی وزارت دادگستری و سازمان درآمد داخلی آمریکا قرار گرفته است، توجه معامله‌گران را به خود جلب کرد و در ریزش اخیر ارزش بازار ارزهای دیجیتال تاثیرگذار بود. در واکنش به این فعل و انفعلات، ارزش کل بازار رمزارزها تنها طی چند ساعت با افت ۱۰ درصدی، از ۲ تریلیون و ۵۶۰ میلیارد دلار به ۲ تریلیون و ۲۹۰ میلیارد دلار رسید تا بار دیگر ماهیت پر نوسان و بی‌ثبات این بازار بر همگان ثابت شود.

نمودار ارزش کل بازار ارزهای دیجیتال

بازی ایلان ماسک با روح و روان معامله‌گران رمز ارزها

پس از اظهارات جنجالی ایلان ماسک در مورد بیت‌کوین، وی در یک نظرسنجی توئیتری از مخاطبان خود پرسیده بود که آیا تسلا باید دوج‌کوین را به عنوان وسیله پرداخت قبول کند یا خیر؟ این توییت تنها در عرض 20 دقیقه، با بیش از 500 هزار رأی مثبت مواجه شد و قیمت هر واحد دوج کوین را حدود ۳۰٪ افزایش داد.

این در حالی است که کمتر از یک هفته گذشته، تعجب و نارضایتی مادر ایلان ماسک در جریان یک برنامه تلویزیونی از هدیه‌ای که پسرش به مناسبت روز مادر برای وی در نظر گرفته بود (دوج‌کوین) ضرر 40 درصدی روی دست معامله‌گران این رمزارز گذاشته بود!  این برای چندمین بار است که این سرمایه‌گذار مطرح با اظهارات خود قیمت این رمزارز را دستخوش تغییرات ناگهانی می‌کند و حالا فعالان بازار برای تصمیمات خود منتظر نمایش وی در یک برنامه تلویزیونی هستند تا مثل همیشه غافلگیر شوند!

رمزارز دوج‌کوین  (Dogecoin) در اواخر سال ۲۰۱۳ بیشتر به عنوان یک شوخی اینترنتی ابداع شد اما رفته رفته با کمک ایلان ماسک مورد توجه عموم کاربران قرار گرفت  و ارزش آن در سال جاری میلادی نزدیک به 130 برابر شده است. برخی تحلیلگران معتقدند اقدامات اخیر ایلان ماسک در راستای مهندسی بازار و مدیریت تقاضا قابل تفسیر است.

تحریک تقاضا برای رمزارز با الگوی تئوری «احمق‌تر از من»

وابستگی شدید رمزارزها به اظهارات ایلان ماسک و انتشار اخبار منفی یا مثبت در این زمینه، برخی از گمانه‌زنی‌های مخالفان رمزارزها را تأیید می‌کند و به نظر می‌رسد نمی‌توان به ارزهای دیجیتال به عنوان دارایی اتکا کرد. در همین زمینه یل آکمن، سرمایه‌گذار میلیاردر آمریکایی اظهار داشت: «ارزهای دیجیتال ارزش ذاتی ندارند. بیت‌کوین جایی نیست که با گذاشتن مقدار قابل توجهی دارایی احساس راحتی کنم و بنابراین دارایی‌های شرکت خود را در آن سرمایه‌گذاری نمی‌کنم.»

همچنین اندرو بیلی، رئیس بانک مرکزی انگلیس در هفته گذشته ضمن تأکید بر اینکه ارزهای مجازی فاقد ارزش ذاتی هستند، هشدار داد: «افرادی که در ارزهای مجازی سرمایه‌گذاری کرده‌اند باید آماده از دست دادن پول خود باشند.»

در همین رابطه، یک تحلیلگر در برنامه سرمایه‌گذاری UK Freetrade ، افزایش قیمت دوج‌‎کوین را  نمونه‌ای کلاسیک از تئوری «احمق‌تر از من» توصیف کرد. بر اساس این نظریه قیمت یک کالا یا سهام نه بر اساس ارزش ذاتی آن، بلکه بر اساس انتظارات غیرمنطقی بازار تعیین می‌شود؛ به عبارت دیگر طبق این نظریه ﺍﮔﺮ فردی، سهامی ﺭﺍ ﺣﺘﯽ ﺑﯿﺶ ﺍﺯ ﻗﯿﻤﺖ ﺧﺮﯾﺪﺍﺭﯼ ﮐﻨﺪ، ﻣﯽﺗﻮﺍﻧﺪ بعدا ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ قیمت بالاتری ﺑﻔﺮﻭﺷﺪ ﭼﻮﻥ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﮐﺴﯽ (ﺍﺣﻤﻘﺘﺮ) ﭘﯿﺪﺍ ﻣﯽﺷﻮﺩ ﮐﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﺍﺳﺖ ﻣﺒﻠﻎ ﺑﯿﺸﺘﺮﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﺁﻥ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ.

رئیس مجلس: به صرافی‌های فاقد مجوز درگاه پرداخت ندهید

علاوه بر ریسک‌های خارجی، انتشار نامه اخیر  رئیس مجلس شورای اسلامی به رئیس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد، موجب نگرانی فعالان بازار رمزارز شد. در این نامه آمده است: «با ظهور پدیده زنجیره بلوکی و رمزارزها مطالعات‌ آینده‌پژوهشی در این زمینه مطرح شده که بعضاً آینده را از آن فناوری مذکور قلمداد می‌کنند، از سوی دیگر نظراتی مبنی بر وجود ایرادات مهم در منطق ادامه کار رمزارزها از جمله غیر متمرکز بودن آن و تقابل با حاکمیت پول‌های ملی و نظم اقتصادی و ایجاد بستر برای فعالیت غیرقانونی مطرح می‌شود. همچنین برخی این موضوع را پدیده مبهم می‌دانند که حتی طراح ایده آن نیز خود را معرفی نکرده و در نهایت ممکن است به یک انتقال ثروت بزرگ از سوی برخی کشورها و فعالان اقتصادی جهان به سمت عده‌ای دیگر منجر شود که این پدیده را به سرنوشت بدی دچار سازد.»

محمد باقر قالیباف در این نامه ضمن اشاره به غیرمجاز بودن صرافی‌های دیجیتال خواستار اقدام جدی بانک مرکزی در راستای عدم ارائه درگاه پرداخت به این صرافی‌ها شد: «با وجود تذکرات مجلس شورای اسلامی به بانک مرکزی لازم است توضیح مناسبی در مورد علت استمرار ارائه درگاه‌های پرداخت به سایت‌هایی که به گفته بانک مرکزی فاقد مجوز بوده‌اند نیز ارائه شود و در صورت متضرر شدن مردم به واسطه وجود درگاه‌های پرداخت دارای مجوز از بانک مرکزی در این سایت‌ها، بانک مرکزی باید پاسخگو باشد.»

بنا بر اظهارات محمدرضا پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی روزانه بین 3 تا 5 هزار میلیارد تومان از طریق وب‌سایت‌های تبادل رمزارز در کشور معامله انجام می‌شود، با این اوصاف در صورت تبدیل وجوه ریالی پرداختی فعالان به این سایت‌ها به رمزارزهای استخراج شده در خارج از کشور، امکان خروج گسترده ارز از کشور از این طریق وجود دارد و تعلل بانک‌مرکزی در ممنوعیت فعالیت غیرمجاز صرافی‌های دیجیتال تأمل برانگیز است!

رفتارهای احساسی در بازارهای مالی دوام ندارد

محمد میرزایی؛ فعال و کارشناس بازار رمز ارزها نیز در گفتگو با دانشجو گفت:  موضوع اعلام شده از طرف آقای ایلان ماسک در مورد آلایندگی بیت کوین به لحاظ فنی مبنی دقیقی ندارد، مخصوصا زمانی که به صورت دقیق میزان آلایندگی ناشی از تولید و استفاده از پول نقد، طلا و بیت کوین را با هم مقایسه کنیم. اعداد این بررسی قابل توجه هستند.

وی نشان کرد: بنده معتقدم مجلس بایستی در راستای شفافیت و القاء اطمینان به معامله گران و سرمایه گذاران این حوزه قدم های جدی در مسیر قانونمند کردن فرآیند استخراج و معامله رمز ارزها در کشور برداشته و در این مسیر  از نظرات  کارشناسان و متخصصان این حوزه بهره مند شود تا اگر  تصمیمی گرفته شد و در نتیجه قانونی وضع شد، در راستای تامین منافع ملی و کمک به رشد اقتصادی و ایجاد جایگاهی قدرتمند در آینده اقتصاد دنیا برای کشور عزیزمان ایران باشد.

به گزارش دانشجو، بروز  نوسانات شدید در بازار رمزارزها همزمان با بالا گرفتن تب این معاملات در کشور ما که با رشد قابل توجه شرکت‌ها و صرافی‌های فعال، راه افتادن مجدد بساط سیگنال فروشی‌ها و تبلیغات پر هیاهو در فضای مجازی همراه بوده است، به نوعی  زنگ خطر را برای افراد تازه وارد در این بازار به صدا درآورده است، علاوه بر این، عزم مجلس یازدهم بر سامان‌بخشی و  مسدود کردن درگاه‌های پرداخت صرافی‌های ارز دیجیتال، ریسک فعالیت معامله‌گران ایرانی در این بازار را به شدت افزایش داده است.