به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، مسئولان دولت روحانی در حالی در یک دورهمی به تعریف و تمجید از عملکرد ۸ ساله خودشان پرداختند که مرور آمار‌های اقتصادی، وضعیتی کاملا متفاوت را ترسیم می‌کند.
در این نشست که در سالن اجلاس سران برگزار شد، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور، از حسن روحانی با عنوان دانشمند و گنجینه اسرار یاد کرد و خطاب به او گفت: اجر کار شما در تاریخ ماندگار خواهد شد.
بیژن زنگنه، وزیر نفت روحانی هم به تعریف عجیب و غریب از مدیریت دولت فعلی پرداخت و گفت: اگرچه مدیریت ما مدیریت جهان سومی است و این قابل انکار نیست، اما با وجود همه مشکلات، عملکرد دولت عالی بود. عملکرد دولت در این سه سال از مصادیق عینی اقتصاد مقاومتی بود.
برخی دیگر از حاضران در این نشست مثل علی‌اکبر صالحی هم در این جلسه با تعابیری مشابه از عملکرد دولت تدبیر و امید یاد کردند، با این حال واکنش‌های مردمی در فضای مجازی که با شرایط دشوار اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کنند نسبت به این اظهارات جالب توجه بود.
یکی از کاربران فضای مجازی در واکنش به سخنان بیژن زنگنه نوشت: شما فقط خودتان از عملکردتان راضی هستید مردم در این چند سال اخیر با گرانی دست و پنجه نرم کردند.
فرد دیگری هم اظهار کرد: متاسفانه مردم از عملکرد دولت اصلا راضی نبودند.
یک کاربر به اسم حسین انتقاد کرد: کشور رو ویران کردید! و در پاسخ به او، یک کاربر دیگر تصریح کرد: اگر ویران کردن باید محاکمه بشن.
اما این نگاه مردم ریشه در عملکرد هشت ساله دولت روحانی دارد، عملکردی که در کارنامه او انعکاس یافته است و چیزی نیست که قابل انکار باشد.
تورم در مرز ۵۰ درصد
هر چند روحانی در کارزار انتخابات ۹۲ با انتقاد از دولت گذشته معتقد بود معیار تورم جیب مردم است، اما حالا پس از هشت سال هم جیب مردم و هم آمار‌های رسمی از وضع نامناسب مولفه‌های معیشتی حکایت دارد.
در این زمینه تجارت نیوز گزارش داد: دولتی که با شعار آواربرداری از اقتصاد روی کار آمد، خرابی‌های بسیاری ایجاد کرد. از تورم بی‌سابقه گرفته تا جهش ۸۰۰درصدی نرخ ارز و تورم ۷۵ درصدی اقلام خوراکی در برخی از استان‌ها! در مورد نرخ ارز قیمت دلار در سال ۹۹ حتی به ۳۲ هزار تومان هم رسید که نشان از رشد نزدیک به ۸۰۰ درصدی از سال ۹۲ تا ۹۹ داشت. رشدی کاملا بی‌سابقه.
دولت روحانی هم رکورد‌های منفی بسیاری را به نام خود ثبت کرده است. تورم سال‌های ۹۷، ۹۸ و ۹۹ به ترتیب رقم‌های ۳۱/۲ و ۴۱/۲ و ۴۳ درصد را ثبت کرده است.
افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در ماه‌های پایانی دولت تدبیر و امید از این ارقام نیز فراتر رفته و برای برخی دهک‌ها به مرز ۵۰ درصد رسیده است. طبق بررسی مرکز آمار، نرخ تورم کل کشور در تیر ماه ۱۴۰۰ برابر ۴۴.۲ درصد شده است که در دهک‌های مختلف هزینه‌ای در بازه
۴۳.۶ درصد برای دهک ششم تا ۴۹.۹ درصد برای دهک دهم نوسان دارد.
همچنین بر اساس گزارش نود اقتصادی، دولت تدبیر و امید، تورم را با نرخ ۴۳ درصد تحویل دولت سیزدهم می‌دهد که بالاترین نرخ تورم در هنگام انتقال قدرت از یک دولت به دولت بعدی در پایان دوره‌های هشت ساله است.
پرواز مرغ، گاو و گوسفند!
در همین حال، بررسی قیمت برخی کالا‌های مهم نشان می‌دهد که قیمت کالا‌های اساسی مانند برنج، شکر، گوشت قرمز و گوشت مرغ در خرداد ماه ۱۴۰۰ نسبت به خرداد ماه سال گذشته یعنی فقط در یکسال اخیر بین ۳۹ تا ۱۰۵ درصد افزایش داشته است.
به گزارش خبرگزاری فارس، قیمت برنج پاکستانی در خرداد ۱۴۰۰ نسبت به خرداد ۱۳۹۹ به میزان ۵۱ درصد و قیمت برنج طارم اعلا در خرداد ۱۴۰۰ نسبت به خرداد ۱۳۹۹ به میزان ۴۰ درصد افزایش داشته است.
گوشت گوسفندی و گوشت گوساله نیز به ترتیب ۳۷ و ۵۱ درصد در خرداد ۱۴۰۰ نسبت به خرداد سال گذشته افزایش داشته است.
همچنین قیمت گوشت مرغ تازه با ۱۰۵ درصد افزایش از ۱۲ هزار و ۵۵۰ تومان در خرداد ۱۴۰۰ به ۲۵ هزار و ۸۰۰ تومان در خرداد ۱۴۰۰ افزایش یافته است. البته همان‌طور که ذکر شد، قیمت‌های فوق مربوط به خردادماه است، در صورتی که هم‌اکنون هر کیلو گوشت مرغ در هفته پایانی دولت تدبیر و امید به مرز ۴۰ هزار تومان هم رسیده، یعنی فقط طی دو ماه تیر و مرداد، حدود ۱۵ هزار تومان دیگر به قیمت مرغ افزوده شده است.
این وضعیت نشان می‌دهد سفره مردم در دوره‌ای که مدیران غربگرا ادعا می‌کنند مدیریتشان عالی بوده (!) بسیار کوچک شده است.
پراید ۱۴۰ میلیونی!
از سوی دیگر قیمت خودرو‌های داخلی نیز در هشت سال مدیریت دولت تدبیر و امید تخته گاز پیش رفته و رکورد‌های عجیب و غریبی بر جای گذاشته است.
پراید که به عنوان خودروی اقشار متوسط رو به ضعیف شناخته می‌شود و در سال ۹۲ بین ۱۵ تا ۱۷ میلیون تومان قیمت داشت، این روز‌ها در بازه قیمتی ۱۳۰ تا ۱۴۰ میلیون تومان قیمت می‌خورد. یعنی بیش از هشت برابر گران شده است.
باشگاه خبرنگاران جوان، دیروز از بازار خودرو خبر داد خودرو‌های سایپا ۱۱۱ حدود ۱۳۹ میلیون تومان، سایپا ۱۳۱ بالغ بر ۱۲۸ میلیون تومان، ساینا ۱۴۷ میلیون تومان، تیبا (رینگ فولادی) ۱۳۵ میلیون تومان و تیبا ۲ (رینگ فولادی) ۱۴۰ میلیون تومان قیمت خوردند.
همچنین قیمت خودرو‌های سمند LX (ساده) ۲۱۸ میلیون تومان، پژو پارس (ساده) ۲۵۰ میلیون تومان، پژو ۲۰۶ تیپ ۲ (ساده) ۲۲۵ میلیون تومان و دنا معمولی (رینگ فولادی) ۳۰۰ میلیون تومان اعلام شد.
افزایش ۲۷ میلیون تومانی متوسط قیمت مسکن
دولت حسن روحانی در حالی به ساعات پایانی خود می‌رسد که طی هشت سال اخیر متوسط قیمت مسکن متری ۲۷ میلیون تومان افزایش یافته که در بین دولت‌های پس از انقلاب یک رکود محسوب می‌شود. به تعبیری قیمت مسکن در این ۸ سال ۷۰۰ درصد گران شده است.
بانک مرکزی به تازگی گزارش تحولات بازار مسکن را منتشر کرده که بر اساس آن متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران به ۳۰ میلیون و ۴۴ هزار تومان افزایش رسیده است. قیمت مسکن فقط طی تیر ۱۴۰۰ در مقایسه با ماه مشابه سال گذشته ۴۴ درصد افزایش یافته است.
در بخش اجاره نیز شاخص کرایه مسکن در شهر تهران و کل مناطق شهری در تیر ۱۴۰۰ نیز به ترتیب ۳۴.۹ و ۳۸.۷ درصد نسبت به تیر ۹۹ افزایش را نشان می‌دهد.
این درحالی است که به گزارش خبرگزاری تسنیم، سال ۹۲ و در اولین ماه شروع فعالیت دولت روحانی، متوسط قیمت هر مترمربع بر اساس آمار رسمی سه‌میلیون و ۸۳۴ هزار تومان بود. طی سال‌های ۹۷، ۹۸، و ۹۹ بازار مسکن کشور به دلیل عدم تولید و عرضه کافی مسکن دچار تلاطمات فراوانی شد که خروجی آن افزایش قیمت به بیش از ۳۰ میلیون تومان در هر مترمربع شده است.
رکورددار خلق نقدینگی
یک عامل کلیدی در بروز تورم، افزایش نقدینگی و نرخ رشد آن است. به تازگی بانک مرکزی اعلام کرد که میزان رشد نقدینگی در سال ۹۹، ۴۰.۶ درصد بوده است که بیشترین رشد نقدینگی در شصت سال اخیر محسوب می‌شود! میزان رشد نقدینگی در طول سال ۹۹ معادل کل نقدینگی ایجاد شده از ابتدای تاریخ انتشار و خلق پول در ایران تا پایان سال ۹۴ بوده است.
همچنین بر اساس آمار‌های رسمی بانک مرکزی، مقایسه نرخ رشد نقدینگی در ۱۰ دولت گذشته از سال ۶۰ تاکنون نشان می‌دهد، دولت حسن روحانی با رشد نقدینگی ۶۴۳.۴ درصدی طی سال‌های ۹۲ تا پایان سال ۹۹، رکورددار بالاترین نرخ رشد نقدینگی بین این دولت‌ها بوده و بدترین عملکرد را در این زمینه داشته است. تسنیم با بیان این موضوع یادآوری می‌کند، حجم نقدینگی در پایان سال ۹۱ برابر ۴۶۰ هزار میلیارد تومان بوده است.
درمورد جدیدترین آمار‌های نقدینگی و پایه پولی هم اقتصادنیوز گزارش داد: نقدینگی در خرداد ماه ۱۴۰۰ رقم سه هزار و ۷۰۰ هزار میلیارد تومان را رد کرد. رشد نقطه به نقطه نقدینگی در خرداد ماه بالغ بر ۳۹ درصد به ثبت رسیده است. به این ترتیب پیش‌بینی می‌شود رقم نقدینگی در پایان دولت تدبیر و امید به مرز ۴۰۰۰ هزار میلیارد تومان رسیده باشد.
حجم پایه پولی نیز در پایان خردادماه امسال مرز ۵۰۰ هزار میلیارد تومان را شکست. این متغیر پولی تورم‌ساز در یکسال منتهی به خرداد امسال ۱۱۷ هزار میلیارد تومان افزایش داشته است، به بیان دیگر روزانه بالغ بر ۳۲۰ میلیارد تومان چاپ پول.
بدترین دولت در افزایش فاصله طبقاتی
شاخص ضریب جینی در دولت روحانی به شدت افزایش یافته است. ضریب جینی از شاخص‌های مهم اندازه‌گیری نابرابری توزیع درآمد می‌باشد. اندازه این شاخص بین صفر (معرف جامعه‌ای با برابری کامل توزیع درآمد) و یک (نمایانگر عدم برابری توزیع درآمد در جامعه) تغییر می‌کند.
در این زمینه پایگاه خبری تحلیلی مشرق گزارش داد: بر اساس گزارش مرکز آمار شاخص ضریب جینی که در پایان دولت احمدی‌نژاد به ۰/۳۶۶ واحد کاهش یافته بود هم‌اکنون به ۰/۴۰۱ واحد افزایش یافته است. بدین ترتیب در هشت سال عملکرد دولت روحانی نابرابری توزیع درآمد به شدت زیاد شده است.
شاخص‌های توزیع درآمد در دولت روحانی به بدترین وضعیت خود رسیده و فقرا فقیرتر و مرفهان پولدارتر شدند. دولت روحانی در افزایش شکاف طبقاتی در کشور، عملکردی حتی ضعیف‌تر از دولت رفسنجانی داشته است.
کاهش درآمد سرانه و تضعیف فضای کسب و کار
بررسی برخی دیگر از آمار‌های اقتصادی در دولت روحانی هم موید روند تخریبی در اقتصاد بوده است. به گزارش تجارت نیوز، درآمد سرانه کشور از سال ۹۰ تا ۹۸ درآمد ۳۴ درصد کم شد و به ابتدای دهه ۹۰ رسید. در مورد درآمد‌های نفتی نیز از سال ۹۲ تا ابتدای سال ۱۴۰۰ رقمی در حدود ۳۵۰ میلیارد دلار درآمد نفتی دولت‌های یازدهم و دوازدهم بوده است. درآمد نفتی دولت اعتدال ۲۶۸ میلیارد دلار از دولت‌های نهم و دهم کمتر بوده است. اما به ترتیب ۲۴۰ میلیارد دلار و ۱۹۳ میلیارد دلار از دولت‌های سازندگی و اصلاحات بیشتر بوده است.
اما در مورد بهبود فضای کسب و کار بر اساس آخرین گزارش ارائه شده از سوی بانک جهانی ایران در سال ۲۰۲۰ از میان ۱۹۰ کشور جهان با امتیاز ۵/۵۸ در رتبه ۱۲۷ قرار گرفته است که یک رتبه نسبت به سال قبل از آن بهبود یافته بود. رتبه ایران در سال ۲۰۱۹، ۱۲۸ و امتیاز ثبت‌شده در این شاخص، ۹۸/۵۶ بود. در گزارش سال ۲۰۱۷، ایران با دو رتبه تنزل نسبت به گزارش سال ۲۰۱۶، در رتبه ۱۲۰ از میان ۱۹۰ کشور قرار گرفت.
آمار‌های فوق فقط بخش کوچکی از مدیریت عالی دولت تدبیر و امید طی هشت سال اخیر بود.