به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، مهرداد جمال ارونقی معاون فنی گمرک در نامه‌ای به قائم مقام سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای وزارت راه خواستار تعیین تکلیف فوری بیش از ۳۶۴۳ دستگاه کامیون واردات رسوبی در گمرکات شد.
در این نامه مورخ ۱۶ مرداد ماه سال جاری آمده است: عطف به نامۀ شمارۀ ٧١/٥٣٥٧٢ مورخ ١٥/٤/١٤٠٠ آن مرجع و پیرو نامۀ شمارۀ ٤٧٤٢٧٢/١٤٠٠ مورخ ١١/٤/١٤٠٠ این حوزۀ معاونت، همانگونه که مستحضرید:
١- شرایط و ضوابط تبصرۀ ذیل ماده (٢ (آئین نامۀ اجرایی بند (ث) مادۀ ٣٠ قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور متضمن: شرایط کامیون‌های وارداتی (دارای ٨ بند)؛ شرایط کامیون‌های اسقاطی (دارای ٣ بند)؛ شرایط واردکنندگان (دارای ٣ بند) و فرآیند انجام کار، سامانۀ مربوطه و سایر موارد اجرایی، از سوی وزیر محترم راه و شهرسازی، در تاریخ ١۶/۵/١٣۹٨، طی نامۀ شمارۀ ٠٢/١٠٠/٧٢۶١٢ به مراجع ذیربط از جمله گمرک ایران ابلاغ گردیده است؛
٢ -علاوه بر ابلاغ ضوابط فوق، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای و وزارت صمت، طی ابلاغیه‌های متعدد در به اقدام ۹۹/١٢/١٠ و ۹۹/١٢/٣؛ ۹۹/١٠/٢؛ ۹۹/۹/١۶؛ ۹۹/٨/٢٤؛ ۹۹/٧/١۵:جمله از متفاوت‌های تاریخ ارسال دستورالعمل‌ها و بخشنامه‌های مختلف درخصوص: ردیف تعرفه کامیون‌های وارداتی؛ نحوۀ واردات کامیون‌های وارداتی؛ شرایط کامیون‌های وارداتی و اسقاطی؛ مجوز‌های قانونی و مقرراتی؛ تأیید منشاء ارز کامیون‌های وارداتی نموده که این شرایط و ضوابط به کلیۀ گمرکات اجرایی کشور ابلاغ شده است؛ بعنوان مثال لازم است به دو نامه و ابلاغیه در این خصوص توجه شود: نامۀ شمارۀ ١٨۵٢٣۵/۶٠ مورخ ٢۹/٧/۹۹ وزارت صمت مبنی براینکه «با توجه به عدم احراز اهلیت ارایه خدمات پس از فروش توسط نمایندگی‌های رسمی خدمات پس از فروش کامیون‌های سه ساله کارکرده، تا رفع ابهام مذکور از ترخیص کامیون‌ها خودداری شود.» و نامۀ شمارۀ ٧١/١٢٣٧٨٤ مورخ ٨/۹/۹۹ سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای مبنی بر اینکه «واردکنندگان موظفند پس از ثبت سفارش واردات، نسبت به اسقاط حداقل یک (دستگاه کامیون فرسوده قبل از ترخیص کامیون‌های وارداتی اقدام نمایند. براین اساس ترخیص کامیون‌های مذکور از گمرکات، با تأییدیه مکتوب این سازمان مبنی بر اسقاط کامیون توسط وارد کننده انجام گردد.»
۳-برای صدور مجوز ترخیص کامیون‌های وارداتی: تأییدیه استاندارد ایمنی و کیفیت از سازمان ملی استاندارد؛ تأییدیۀ استاندارد آلایندگی از سازمان حفاظت محیط زیست؛ تأییدیۀ خدمات پس از فروش و تأیید اسقاط کامیون‌های فرسوده مشمول طرح، توسط سامانه اسقاط ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت مورد نیاز است که باید توسط گمرک کنترل و سپس با رعایت سایر مقررات اجازۀ ترخیص کالا داده شود؛ علی ایحال، علیرغم اینکه این سازمان در تاریخ ١١/٤/١٤٠٠، جهت جلوگیری از تجمع و انباشت کامیون ها، چهار فقره پیشنهاد درخصوص:
١ -ارائه شمارۀ شاسی کامیون‌های اسقاطی، پس از ترخیص و قبل ازشماره گذاری به ناجا؛
٢-پذیرش مغایرت‌های جزئی در مشخصات کامیون‌ها با اسناد ابرازی؛
٣ -موکول نمودن ارائه کدرهگیری بانک به بعد از ترخیص کامیون از گمرک؛ ٤ -استقرار نمایندگان سازمان راهداری در راستای رفع مشکلات موجود بر سر راه ترخیص کامیون‌های وارداتی؛ طی نامۀ شمارۀ ٤٧٤٢٧٢/١٤٠٠ به آن سازمان ارائه نموده و آن مرجع نیز در تاریخ ١٥/٤/١٤٠٠، طی نامۀ شمارۀ ٧١/٥٣٥٧٢، دو پیشنهاد از چهار پیشنهاد ارائه شده را مورد پذیرش قرار داده و مراتب را به گمرک ایران ابلاغ نمود، مع الوصف بررسی‌های انجام شده حکایت از این موضوع دارد که علیرغم مضی یک ماه از توافقات صورت پذیرفته، پیشرفت چندانی در تسهیل و تسریع ترخیص کامیون‌های وارداتی از گمرکات کشور حاصل نشده و میلیون‌ها دلار سرمایه وارده به این کشور، زیر آفتاب سوزان فصل تابستان یا شرایط جوی، در گمرکات کشور در حال از بین رفتن است که علاوه بر این خسارات مادی، این امر، باعث ایراد ضربات و لطمات روحی فراوان به صاحبان اصلی کالا گردیده است که لازم است ضمن آسیب شناسی موضوع، تصمیمات عاجلی برای تعیین تکلیف این سرمایه‌های بلاتکلیف اتخاذ گردد.
ذیلاً به چند مورد مهم درخصوص کامیون‌های رسوبی در گمرکات کشور اشاره می‌گردد:
١- (بررسی‌های میدانی و آمار واصله از ۹ گمرک اجرایی کشور به شرح زیر نشان می‌دهد ٣۶٤٣ دستگاه کامیون وارداتی در این گمرکات رسوب کرده که ٢۵۵۹ دستگاه از این کامیون‌ها هنوز به گمرک اظهارنشده و ١٠٨٤ دستگاه از آن‌ها، علیرغم اینکه به گمرک اظهارشده است، تاکنون قابلیت ترخیص پیدا ننموده است. باید توجه داشت علیرغم اینکه این حوزۀ معاونت، در تاریخ ٢۶/٤/١٤٠٠، طی نامۀ شمارۀ ۵٤٠٧٧۹/١٤٠٠ از تمامی گمرکات اجرایی درخواست ارائه آمار نموده است، صرفاً ۹ گمرک اجرایی به شرح جدول ذیل نسبت به ارائه آمار مربوطه اقدام نموده اند لیکن، برخی از گمرکات اجرایی، تا تنظیم این گزارش، هیچگونه آماری به این حوزۀ معاونت ارائه ننموده اند که با محاسبۀ آمار کامیون‌های رسوبی سایر گمرکات، این تعداد به بیش از ٣۶٤٣ دستگاه نیز افزایش خواهد یافت.
بررسی‌های صورت پذیرفته نشان می‌دهد بیش از ٧٠ درصد کامیون‌های وارداتی موجود در گمرکات کشور، هنوز به گمرک اظهار نشده اند که لازم است دلیل این امر بررسی شود. گرچه گفته شده است این کامیون‌ها بدلیل عدم صدور ثبت سفارش، به گمرک اظهار نشده اند، ولی صحت و سقم این موضوع باید بصورت دقیق مورد بررسی قرار گیرد. بدیهی است عدم اتخاذ تصمیم لازم در این خصوص، کامیون‌های رسوبی را در آستانۀ متروکه شدن قرار خواهد داد؛ ٣ (اسناد اولیه و ترانزیتی کامیون‌ها نشانگر این است که کامیون‌های وارداتی اکثراً از برند‌های معتبر اروپایی مانند: DAF (هلند)، Renault (فرانسه) و Volvo (سوئد) می‌باشند که مطابق قوانین و مقررات مربوطه با واردات این کامیون‌ها موافقت شده، لیکن ترخیص آن‌ها از گمرکات با مشکلات عدیده‌ای مواجه شده است؛ ٤ اکثر این کامیون‌ها توسط برخی از شرکت‌های حمل و نقل بین المللی وارد و حتی اظهار شده اند. تعدادی از این شرکت‌های واردکننده عبارتند از: آرش تیر زرین، آرنگ نگین، آذرآبادگان، آرمان دیزل عرشیا، اسکوسیمان، اطلس راه اروپا، ارگ پارس، ایلیا تیررانان جاده، ایمن راه آروین، ارشاد ترابر پارس، اطلس گستر نوین وزیری، بارایران، بار اندیش، پرستو ترابر بازرگان، پیام صنعت فولاد سپاهان، تهران فاصله، توسعه صادرات ارگ پارس، تانکر بار امید اردبیل، تکوین بار فولاد میانه، پارمین تجارت پاکان، جوان بار شهرک، صبوران ترابر آذربایجان، شباهنگ آذین، خورشیدبار سپاهان، همایون دیزل الوند، سیرود کالای خاورمیانه کارا، رهگشایان ترابر، مروارید ماکو، مهرآروین تجارت، داوود خداداد، سبلان خودرو، رهگشایان ترابر، درسا ترابر، ستاره جهانرو آریا، هژیر راه، سفیر صنعت هزاره، شادمهر ترابر، گنج بار تهران، تهران مارین، تکسیز، پیشروصنعت حیران، تعاونی مشعل خلیج فارس، نیک رکاب و.
(از جمله مواردی که درخصوص طولانی شدن روند ترخیص کامیون‌های وارداتی احصاء یا اعلام شده است عبارتند از: عدم صدور ثبت سفارش و به تبع آن عدم امکان اظهار کامیون به گمرک؛ عدم مراجعۀ برخی از واردکنندگان جهت اظهار و انجام تشریفات گمرکی؛ تطویل در صدور مجوز‌های قانونی و مقرراتی مربوطه جهت ترخیص کالا از جمله مجوز‌های استاندارد و محیط زیست؛ طولانی بودن روند استعلام از نمایندگی‌های مربوطه؛ طولانی بودن روند استعلام ارزش برخی از کامیون‌ها از گمرک؛ عدم ارائه کدرهگیری بانک به گمرک اجرایی و. با توجه به مراتب معنونه لازم است موارد اشاره شده بقید فوریت مورد رسیدگی قرار گیرد و عنداللزوم با تشکیل فوری یک کارگروه متشکل از نمایندگان کلیۀ مراجع و سازمان‌های مرتبط، ضمن تدقیق در مشکلات مبتلابه این کامیون‌های وارداتی، تصمیمات لازم در چارچوب قوانین و مقررات موضوعه اتخاذ و از در معرض خطر قرار گرفتن صد‌ها میلیون دلار سرمایۀ وارده به گمرکات جلوگیری شود؛ همچنین با تخلفات احتمالی در این خصوص به نحو مقتضی برخورد شود. از جمله مواردی که در این زمینه باید سریعاً تعیین تکلیف و ابلاغ گردد، عبارتند از:
بدیهی است با توجه به مراجعه و پیگیری عدۀ زیادی راننده و صاحبان اصلی کامیون‌های رسوبی در گمرکات، اتخاذ تصمیمات سریع در این خصوص و اطلاع رسانی مطلوب و شفاف جهت تنویر افکار عمومی، امری فوری و ضروری به نظر می‌رسد که سازمان گمرک، آمادگی کامل خود را جهت بررسی همه جانبه این امر و تلاش در راستای رفع مشکلات مبتلابه اعلام می‌دارد.