به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، اردیبهشت ۹۷ بود که با بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران دو شرکت بزرگ لوازم خانگی کره‌ای ایران را ترک کردند. شرکت‌های کره‌ای در شرایطی ایران را ترک کردند که حدود ۷۰درصد بازار را در اختیار داشتند و نبود آن‌ها طی دو سال به‌خوبی محسوس بود. پس از آن‌که تولیدکنندگان داخلی متوجه شدند قرار نیست تا پس از رفع تحریم‌های خارجی بیایند، سرمایه‌گذاری خود را در بخش‌های پلتفرم، قالب و قطعه افزایش دادند و توانستند ۷۰درصد بازار را در اختیار بگیرند. در تابستان عنوان شد قرار است در ازای پول‌های بلوکه شده ایران در کره‌جنوبی لوازم خانگی وارد شود که تولیدکنندگان داخلی با ارسال نامه‌ای به دفتر مقام معظم رهبری خواستار ممنوعیت واردات لوازم خانگی شدند که بر این اساس، رهبر معظم انقلاب نیز با این موضوع موافقت کردند. حالا مدتی پس از اعلام ممنوعیت واردات، گرانی لوازم خانگی در بازار اتفاق افتاده که بررسی دلایل آن چارچوب اصلی این گزارش را تشکیل می‌دهد. بر اساس گزارش میدانی خبرنگار ما، لوازم خانگی داخلی در بازار افزایش قیمت داشته و مصادف شدن آن، دو هفته پس از ممنوعیت واردات لوازم خانگی از کشور کره جنوبی انتقاداتی را به دنبال داشته است.
۱۲ اردیبهشت امسال یکی از شرکت‌های تولیدکننده لوازم‌خانگی ایرانی، قیمت مصوب محصولات خود را ۲۵درصد گران کرد و به سازمان بورس و اوراق بهادار اطلاع داد. البته این تولیدکننده، تولید لوازم خانگی کوچک را در برنامه دارد و اکنون نوبت به بزرگ‌تر‌ها رسیده است. پس از آن علیرضا موسوی‌مجد، رئیس انجمن تولیدکنندگان لوازم صوتی و تصویری در اول خرداد امسال از افزایش ۱۰درصدی قیمت لوازم خانگی ایرانی خبر داد و گفت با لغو تحریم‌ها، دیگر لوازم خانگی ساخته شده وارد کشور نمی‌شود و صرفا مونتاژ آن‌ها در ایران انجام می‌شود. وی توضیح داده بود، با افزایش نرخ دستمزد کارگران و هزینه حمل و نقل و انرژی، قیمت برخی اقلام لوازم خانگی ۱۰درصد و برخی اقلام دیگر ازجمله تلویزیون کمتر از ۱۰درصد افزایش یافت. شرایط بازار لوازم خانگی آرام و قیمت‌ها تابع عرضه و تقاضاست و به دلیل کاهش شدید تقاضا در بازار لوازم خانگی قیمت‌ها امسال حداکثر ۱۰درصد افزایش داشته است. در حالی که اکنون بازار در رکودی بی‌سابقه به سر می‌برد و قدرت خرید مردم به‌شدت کاهش یافته، اما با این حال قیمت لوازم خانگی داخلی در بازار گران است.
ممنوعیت واردات و گرانی
آن‌طور که در گزارش رسانه‌ها به چشم می‌خورد سورن، هافنِر، بی‌اس‌اچ، شرکت چینی بُن‌سای، ایران شرق، پلاتینه، لیمون چینی آراد، ایکس ویژن، تی‌سی‌ال، هیمالیا، پارس، آبسال، پاکشوما، امرسان، کلور و مادیران، شرکت‌هایی هستند که به طور رسمی و در فهرست ارسالی به بازار، افزایش قیمت داشتند؛ بنابراین لوازم خانگی این شرکت‌ها با گرانی همراه شده است. نکته جالب این است شرکت‌هایی که خواستار ممنوعیت واردات لوازم‌خانگی شده بودند اکنون قیمت خود را افزایش داده‌اند، اما محمد حسین اسلامیان، نایب رئیس اتحادیه لوازم خانگی می‌گوید، افزایش قیمت تولیدکنندگان لوازم خانگی ناشی از افزایش هزینه‌های تولید است و درخواست آن‌ها مبنی بر انجام این کار قبل از ارسال نامه به دفتر رهبری بود.
کیفیت و خدمات
قطعا یکی از مواردی که برای خریداران ایرانی اهمیت دارد، کیفیت است و از آنجا که کیفیت برند‌های خارجی بالاست، تمایلی وجود دارد که افراد با مبلغ بالاتر اقدام به خرید لوازم خانگی خارجی کنند. بررسی خبرنگار ما نشان می‌دهد قیمت لوازم خانگی خارجی در ایران کمتر از قیمت لوازم تولید داخل است که اسلامیان، نایب رئیس اتحادیه لوازم‌خانگی در این باره توضیح می‌دهد، برخی کالا‌های باکیفیت تولید داخل با نام برند‌های خارجی راهی بازار می‌شود و برخی دیگر به نام برند‌های کره‌ای و آلمانی، ساخت چین است و اصلا اصالت ندارد. البته برخی از این لوازم خانگی نیز مربوط به کشور‌های اصلی تولید کننده است که در این زمینه باید توجه داشت یک ماشین لباسشویی در کشور‌های حوزه خلیج فارس ۲۰۰دلار است که با محاسبه دلار ۳۰هزار تومان به شش میلیون تومان می‌رسد و در بازار تهران ۹میلیون تومان به فروش خواهد رسید، اما ماشین لباسشویی تولید داخل حدود ۱۱میلیون تومان است که این گرانی مربوط به بخش مالیات و خدمات پس از فروش است.
اسلامیان می‌گوید: ۲۰درصد هزینه تمام شده تولید لوازم خانگی مربوط به مالیات بر تولید است که در دولت دوازدهم تصویب و اجرایی شد و این موضوع باعث شده یک‌پنجم قیمت لوازم خانگی در جیب دولت قرار بگیرد، از این رو از دولت سیزدهم درخواست می‌شود با توجه به حساس بودن شرایط، میزان مالیات بر تولید را کاهش دهند تا قیمت لوازم خانگی داخلی قدرت رقابت در بخش قیمت را با لوازم خانگی خارجی داشته باشد.
افزایش قیمت مواد اولیه، بهانه یا واقعیت!
آن‌طور که تولیدکنندگان لوازم خانگی می‌گویند، مواد اولیه و قطعات مورد نیازی که از کشور‌های خارجی تامین می‌شود به نرخ ارز بستگی دارد و نوسانات در این بخش در کنار مشکلات تحریمی باعث افزایش هزینه‌های تولید شده است. از سوی دیگر، تولید کنندگان خواستار ممنوعیت پنج‌ساله واردات لوازم خانگی چه به صورت رسمی و چه به صورت ته‌لنجی شده‌اند تا از سرمایه‌گذاری انجام شده در این بخش صیانت کنند، اما برخی تحلیلگران معتقدند بعضی تولیدکنندگان پس از آن‌که مطمئن شدند انحصار در اختیار آنهاست در شرایطی اقدام به افزایش قیمت محصولات خود کردند که بازار کشش این رشد را ندارد و منجر به رکود بیشتر خواهد شد.
اسلامیان با تایید این موضوع گفته است، افزایش قیمت لوازم خانگی به رکود بازار دامن می‌زند، اما باید توجه داشت این افزایش قیمت از اطمینان خاطر به دلیل ممنوعیت واردات لوازم خانگی نیست بلکه مؤلفه‌های تولید، افزایش داشته‌اند.
گزارشی برای افزایش قیمت نداریم
پس از آن‌که اغلب رسانه‌ها به موضوع افزایش قیمت لوازم خانگی تولید داخل پرداختند عباس هاشمی، دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی ایران گفت طی دو ماه گذشته درخواستی برای افزایش قیمت به این انجمن ارسال نشده است. مدتی قبل هم رئیس اتحادیه فروشندگان لوازم‌خانگی گفته بود، شنیده‌ها حاکی است شرکت‌ها می‌خواهند ۵درصد محصولات خود را گران کنند و امروز هم گزارش‌هایی از افزایش قیمت برخی شرکت‌ها منتشر شده که دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی توضیحاتی در این باره ارائه کرد.
عباس هاشمی در پاسخ به این‌که آیا قیمت لوازم خانگی اخیرا افزایش داشته، تصریح کرد: اگر شرکتی مستقیم در سامانه۱۲۴ درخواست افزایش قیمت ثبت کرده، انجمن اطلاعی ندارد و این اطلاعات در اختیار سازمان حمایت است، اما طی دو ماه اخیر اعضای انجمن درخواستی برای افزایش قیمت دریافت نکردند. فقط یک یا دو مورد برای چند محصول جدید که سابقه قیمت در سامانه نداشتند، ثبت شده است.
وی از اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی خواست برای بررسی بیشتر، فهرست شرکت‌هایی را که افزایش قیمت داشتند، ارائه کند و گفت: ممکن است نرخ ارز، قیمت‌های جهانی و سایر عوامل تولید در قیمت کالا تاثیر گذاشته باشد که سازمان حمایت آن‌ها را بررسی می‌کند. دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی در پاسخ به سوالی درباره میزان افزایش قیمت لوازم خانگی در سال جاری عنوان کرد: از ابتدای امسال درخواست‌هایی از سوی تولیدکنندگان به انجمن ارسال شده که انجمن هم آن‌ها را برای بررسی و ثبت به سازمان حمایت فرستاده و آمار دقیقی از درخواست‌های قبول شده نداریم. اما این درخواست‌ها مربوط به دو‌ماه گذشته نیست. با توجه به این‌که میزان افزایش قیمت در شرکت‌های مختلف متفاوت است، نمی‌توان میانگین دقیقی از افزایش قیمت‌لوازم‌خانگی در سال‌جاری عنوان کرد، اما با توجه به مؤلفه‌ای اثرگذار ازجمله افزایش ۳۹درصدی هزینه‌های دستمزد و تورم سالانه، انتظار افزایش ۱۵درصدی قیمت انواع لوازم خانگی از ابتدای امسال دور از انتظار نیست. این در حالی است که محمد حسین اسلامیان، نایب رئیس اتحادیه لوازم خانگی به خبرنگار ما گفته است، بین ۵ تا ۸ درصد محصولات خانگی گران شده‌اند.
دبیر انجمن صنایع لوازم خانگی توضیح داد: اعمال افزایش قیمت و حتی درخواست افزایش قیمت از سوی بخش تولید نمی‌تواند لحظه به لحظه اتفاق بیفتد، چراکه فرآیند مشخص دارد و سازمان حمایت باید قیمت جدید را در سامانه۱۲۴ ثبت کند. اگر واحد تولیدی حتی یک محصول خود را در سامانه۱۲۴ ثبت نکرده باشد و فقط یک شاکی داشته باشد، تخلف محسوب می‌شود. البته به گفته وی اتحادیه فروشندگان لوازم خانگی بر بازار نظارت دارد، اما ممکن است برخی مغازه‌ها زیر مجموعه اتحادیه نباشند که در این صورت باید تعزیرات و سایر سازمان‌های نظارتی بر آن‌ها نظارت کنند. سید رضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت هم اعلام کرده بحث گرانی با گرانفروشی تفاوت دارد و اگر گرانفروشی اتفاق افتاده باشد یا گرانی خارج از ضوابط انجام گرفته، قطعا در هفته جاری مورد بررسی قرار می‌گیرد.
وزارت صمت با قیمت‌گذاری سلیقه‌ای لوازم خانگی برخورد کند
جواد حسینی‌کیا، نایب‌رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس درباره گرانی افسارگسیخته در بازار بخاری همزمان با فرا رسیدن فصول سرد سال گفت: با توجه به این‌که مواداولیه مورد نیاز تولید بخاری، آهن بوده و بازار این کالا نا بسامان است، قیمت بخاری افزایش چشمگیری داشته است، در واقع مانند آنچه اکنون در بازار فولاد در جریان است و سوداگران از این وضعیت سود‌های کلان به دست می‌آورند، در بازار محصولات دیگر نیز وجود دارد. وی افزود: البته باید به این نکته نیز توجه کرد هرچند گرانی آهن در قیمت بخاری اثرگذار است، اما دلیل اصلی افزایش بهای بخاری التهاب بازار و قیمت‌گذاری سلیقه‌ای کالاهاست، به این معنا که تغییر قیمت کالا‌ها از فرمول خاصی پیروی نمی‌کند. نایب‌رئیس کمیسیون صنایع و معادن مجلس افزود: در گام نخست وزارت صنعت و معدن باید میزان اثرگذاری افزایش قیمت آهن در بهای تمام شده تولید بخاری را مشخص کند و در دومین مرحله با تشدید نظارت، برخورد با گرانفروشان را در دستور کار خود قرار دهد. وی با بیان این‌که در آشفته بازار فعلی، برخی واحد‌های تولیدی در حال سوءاستفاده هستند و محصولات خود را بیشتر از ارزش واقعی به فروش می‌رسانند، ادامه داد: با توجه به فرارسیدن فصول سرد سال، نهاد‌های نظارتی باید با جدیت از افزایش قیمت بی‌ضابطه و ناعادلانه بخاری و شوفاژ جلوگیری کنند.
علیرضا دانیالی، رئیس هیأت‌مدیره انجمن صنایع لوازم‌خانگی ایران همچنین گفته در مورد پایداری در تولید باید ابتدا قدم به قدم مشکلات و موانع تولید را رفع کنیم، یکی از مهم‌ترین مشکلات، قاچاق است که حدود ۴۰درصد بازار لوازم خانگی دراختیار کالای قاچاق قرار دارد که بدون مالیات و عوارض وارد می‌شود و باید از آن جلوگیری کنیم تا تولید داخل قدری تقویت شود و رشد کند. در مورد صادرات هم به خاطر تحریم‌ها مشکل دریافت ارز داریم، باید فکری به حال صادرکننده هم داشته باشیم.
دانیالی در مورد برندسازی لوازم خانگی و مقابله با کالا‌های تقلبی گفت: متأسفانه کالای تقلبی در بازار وجود دارد که توسط برخی سودجویان با تولیدات زیرپله‌ای ارائه می‌شود، یک شرکت معتبر، از برند خود همچون فرزند خود مراقبت و برای رشد و شکوفایی برند محصول خود تلاش می‌کند، اما متأسفانه نظارت کافی استاندارد و شبکه توزیع در بازار وجود ندارد و عده‌ای کلاهبردار هم سر مصرف‌کننده و هم سر تولیدکننده کلاه می‌گذارند و کالای تقلبی با برند‌های داخلی یا خارجی را انجام می‌دهند، برخی از کالا‌های تقلبی هم از طریق کولبری و پیله‌وری وارد بازار می‌شود.
خارجی‌ها همچنان هستند
چندی پیش مرکز آمار اعلام کرد ۳۶/۸درصد خریداران لوازم برقی، کالای خارجی خریدند. این آمار نشان می‌دهد همچنان برای خرید لوازم خارجی تمایل وجود دارد. محمدحسین اسلامیان، نایب رئیس اتحادیه لوازم خانگی گفت: لوازم خانگی ایرانی به دلیل افزایش قیمت مواد اولیه و نرخ دستمزد گران شد. افزایش قیمت لوازم خانگی ایرانی، ارتباطی به ممنوعیت واردات لوازم خانگی ندارد، چراکه در این طرح واردات مواد اولیه ممنوع نیست، بنابراین لوازم خانگی به دلیل افزایش هزینه‌های سر بار، اندکی گران شد. مواد اولیه در سه ماه اخیر گران شد و کارخانه‌ها مجبور بودند افزایش قیمت را برای کالا‌های خود اعمال کنند. با توجه به افزایش ۳۹درصدی نرخ دستمزد، نوسان قیمت دلار و مواد اولیه افزایش ۷ تا ۱۰درصد قیمت لوازم خانگی طبیعی است. این در حالی است که تولیدکنندگان داخلی در شش ماه ابتدایی سال تلاش کردند افزایش قیمتی در بازار اتفاق نیفتد، اما اکنون ناچار به افزایش قیمت شدند. وی توضیح داده است، قطعات برخی کالا‌های لوازم خانگی از کشور‌هایی مانند چین تهیه می‌شود و برای ادامه تولید باید کما فی سابق برد الکترونیکی، کمپرسور، کیت و پنل وارد شود. نایب رئیس اتحادیه لوازم خانگی تهران درباره حضور برند‌های خارجی گفته با این‌که شرکت‌های خارجی خودشان بازار ایران را رها کردند، اما همچنان کالاهایشان در بازار موجود است که البته سهم آن‌ها در بازار کاهش یافته و به دنبال کسب سهم بیشتر بازار هستند، اما اغلب تولیدکنندگان داخلی جای خارجی‌ها را پرکردند و اکنون ۷۰درصد بازار از نظر کیفی و کمی در اختیار داخلی‌هاست. اسلامیان تاکید کرد، مالیات بر تولید از مالیات بر توزیع بیشتر است و اکنون حتی شرکت‌های قطعه‌ساز که قطعات را به شرکت مادر تحویل می‌دهند نیز با مشکل مالیات مواجه هستند. در حال حاضر ۲۰درصد قیمت یک کالای خانگی مربوط به مالیات بر تولید است.
منبع: جام جم
ارسال نظرات