مروری بر ریزش شدید نرخ دلار در پاییز ۹۷ / عضو اتاق بازرگانی: کاهش نرخ ارز در این مقطع زمانی محتمل است
گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو- سینا احدیان؛ نوسانات بازار ارز در روز‌های اخیر خبرساز شده است؛ تا جایی که پای رئیس‌کل جدید بانک مرکزی به میدان فردوسی برای رصد میدانی تحولات باز شده و حتی رئیس‌جمهور هم به اراده برخی در سوءاستفاده از اخبار مذاکرات هسته‌ای برای ایجاد تنش در بازار ارز اشاره داشته است.
برخی از کارشناسان و فعالان اقتصادی معتقدند، یکی از مأموریت‌های بانک مرکزی، وقت‌شناسی و مدیریت بازار ارز در مواقع این‌چنینی برای کنترل انتظارات تورمی است. مأموریتی که با توجه به افزایش نسبی مصارف ارزی در پایان سال میلادی و نیز موج‌سواری برخی واسطه‌ها بر اخبار مذاکرات وین، قابل پیش‌بینی و برنامه‌ریزی بوده است.
همچنین، رصد تحولات بازار ارز در سال‌های اخیر، نشان می‌دهد، ریزش پس از هیجاناتی نظیر مهرماه ۱۳۹۷ و آبان‌ماه ۱۳۹۹ می‌تواند، سرمایه‌گذاری‌های هیجان‌زده و غیرضروری در بازار ارز را با زیان مواجه کند و حتی پس از گذشت چندین ماه، بازگشت اصل سرمایه افراد نیز با، اما و اگر روبه‌رو شود. چرا که به طور مثال، عقب‌نشینی بازار ارز از محدوده ۱۹ هزار تومانی در مهرماه ۱۳۹۷ و خرید و فروش در محدوده ۱۱ هزار تومانی تا ماه‌ها پس از آن در اذهان سرمایه‌گذاران همچنان باقی است.
نوسانات روزانه نرخ دلار از شهریورماه ۹۷ تا پایان سال ۹۸
در همین راستا، مسعود دانشمند؛ فعال اقتصادی و عضو اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو درباره نوسانات نرخ ارز در ایام اخیر گفت: دلایل افزایش قیمت ارز در هفته‌های گذشته، چندان اقتصادی نبوده است. البته برای کنترل هیجانات بازار ارز انتظار می‌رفت، بانک مرکزی به عنوان مدیر بازار پولی کشور با آگاهی از ادامه مذاکرات و تأثیر اخبار آن، افزایش قیمت ارز را پیش‌بینی و با اتخاذ سیاست‌هایی بازار ارز کشور را کنترل می‌کرد.
وی ادامه داد: در ۲ هفته گذشته رویداد اقتصادی خاصی برای تحریک بازار ارز در کشور رخ نداده است و افزایش قیمت ارز متأثر از متغیر‌های اقتصادی نیست. بنابراین، هیجان ناشی از اطلاعات و اخبار قطره‌چکانی و مبهم از مذاکرات وین در افزایش قیمت ارز نقش بیشتری ایفا می‌کند. وقتی اطلاعات کافی از مذاکرات منتشر نمی‌شود و ما اقتصاد را به فضای سیاسی کشور پیوند می‌زنیم، شاهد این اتفاقات خواهیم بود. ما باید تأثیر تصمیمات سیاسی بر فضای اقتصادی را به حداقل برسانیم.
دانشمند در خصوص چشم‌انداز قیمت ارز در ماه‌های آینده، گفت: فارغ از نتیجه مذاکرات و با توجه به افزایش صادرات درماه‌های گذشته و ارز حاصل از آن، اگر بانک مرکزی سیاست‌های موثری جهت کنترل بازار ارز اتخاذ کند، نه تنها قیمت ارز در بازار افزایش نخواهد داشت، بلکه شاهد کاهش نرخ ارز خواهیم بود. اما اگر بانک مرکزی بازار ارز را به خوبی مدیریت نکند و آن را افسار گسیخته رها کند، آن وقت افراد تأثیرگذار در بازار ارز جهت کسب سود‌های میلیاردی به ویژه با ابزار غیررسمی فضای مجازی به این نا‌به‌سامانی دامن خواهند زد.
وی در پایان با اشاره به احتمال کاهش نرخ ارز و فروکش کردن هیجانات بازار گفت: بانک مرکزی باید با استفاده از ابزار قانونی خود، مانع از تأثیر هیجانات سیاسی مذاکرات بر بازار ارز و سوءاستفاده عده‌ای از این فضا شود. بانک مرکزی باید به سمتی حرکت کند که نیاز‌های ارز برای متقاضیان واقعی از جمله بازرگانان را براساس اولویت کشور به شیوه مناسب‌تری برآورده کند. بر این اساس، شناسایی و پاسخگویی نیاز واقعی ارز در بازار و کنترل هیجانات در مقطع فعلی، می‌تواند بخش عمده‌ای از التهابات را کاهش دهد.
به گزارش دانشجو، رئیس‌جمهور، هفته گذشته با اشاره به تلاش دستگاه‌های اطلاعاتی برای برقراری آرامش در بازار ارز، گفت: خبر دقیق داریم عده‌ای شبانه روز در تلاش هستند همزمان با مذاکرات، نرخ ارز را بالا برده و مذاکرات را به اقتصاد گره بزنند تا خواسته‌های خود را به ملت تحمیل کنند. برخی از این افراد در داخل و برخی نیز در خارج از کشور در محافل و فضای مجازی و واقعی به دنبال بالا بردن قیمت ارز هستند.
در همین رابطه، وزارت اطلاعات به تازگی از شناسایی و دستگیری ۵ نفر از اخلال‌گران شاخص و تأثیرگذار بازار ارز تهران خبر داده است؛ علاوه براین، به دنبال اجرای طرح برخورد با فعالان غیرمجاز ارزی، حساب‌های بانکی ۸۴۱ نفر از فعالان غیرمجاز ارزی شناسایی و مسدود شده است. کارشناسان اقتصادی معتقدند شناسایی و برخورد با فعالان غیرمجاز که عمدتاً به سفته‌بازی و دلالی در بازار ارز می‌پردازند می‌تواند کمک شایانی به حفظ آرامش در این بازار کند.