گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، لغو تحریمها که اولین نشانه آن در تسهیل و افزایش فروش نفت ایران به خریداران است شرایط متفاوتی را نسبت به دوسه سال گذشته که تحریمها با شدت بیشتری اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار داده بود به روی کشور میگشاید. شرایطی که ایران با سهولت بیشتری نفت خود را به فروش میرساند. اما موضوع عبور از خام فروشی نفت که یک هدف بلند مدت در اقتصاد ایران است در این بین چه میشود؟ سرنوشت درآمدهای نهایی و رشد تولید و صادرات فرآوردهها بعد از لغو تحریمها چه خواهد شد؟ فعال اقتصادی و عضو اتاق بازرگانی ایران در گفتگو با دانشجو به این موارد پرداخته است.
حمید رضا صالحی؛ عضو اتاق بازرگانی، کشاورزی، صنایع و معادن ایران و فعال اقتصادی در گفتگو با دانشجو در خصوص احتمال لغو تحریمها و بازگشت ایران به عرصه فروش بیشتر نفت گفت: در صورتی که با لغو تحریم ها، فروش نفت برای ایران بیش از پیش مهیا شود، یعنی نگرانی بابت تحریمها و جرایم آمریکا از خرید نفت ایران وجود نداشته باشد آن زمان شاهد بازگشت خریداران سنتی نفت ایران و احیای خریدهای دوباره نفت خواهیم بود.
وی در این باره خاطر نشان کرد: خریداران سنتی نفت ایران با لغو تحریمها یک بار دیگر بازارهای نفتی را به ایران بازمی گردانند، هر چند به دلیل ایجاد تغییراتی در پالایشگاهها و به روز کردن دوباره پالایشگاهها با نفت ایرانی این مساله زمان بر خواهد بود.
وی دراین باره خاطر نشان کرد: یعنی اینگونه نیست که از فردای لغو تحریمها خریداران نفت به سمت ایران هجوم بیاورند، بلکه تا تنظیم پالایشگاههای مقصد با نفت ایرانی حداقل یک سال زمان در پیش رو خواهیم داشت تا به فروش نرمال نفتی که پیش بینی میشود در زمان غیر تحریمی داشته باشیم برسیم.
عضو اتاق بازرگانی ایران دراین باره خاطر نشان کرد: اگر توافق با آمریکا و سایر اعضای مذاکرات هستهای در سال ۲۰۲٢ محقق شود ایران در شرایط عادی میتواند حداقل ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه نفتی که دولت در بودجه فروش آن را اعلام کرده را داشته باشد. البته رقمهای بیشتری نسبت به آنچه در لایحه بودجه ۱۴۰۱ پیش بینی شده است میتوان به فروش رساند، اما برای ابتدای راه و فروش تک محمولههای نفتی به خریداران نفت این رقم به سهولت قابل تحقق است.
عضو اتاق بازرگانی خاطر نشان کرد: بعد از تنظیمات پالایشگاههای خریداران نفت ایرانی در سال ۲۰۲۳ تا ۲٠٢۴ میتوان رقم تولید را البته به شرط اینکه در صنعت نفت سرمایهگذاری داشته باشیم، میتوان رقم فروش نفت را حتی به بیش از ۲ میلیون بشکه در روز افزایش داد که به حد صادرات قبل از تحریمها نیز برسد یا از آن رقمها پیشی بگیرد.
فعال اقتصادی در این باره افزود: حتی رقم فروش نفت را میتوان دو برابر کرد، به طوری که در طی سالهای آتی رفته رفته شاهد افزایش فروش نفت و رساندن به مرز ۴ تا ۶ میلیون بشکه در روز باشیم. البته برای رساندن به این نقطه حداقل ۳ تا ۴ سال زمان نیاز است تا بتوانیم در صادرات نفت مطابق با تواناییهای خود تحولاتی صورت دهیم.
حمید رضا صالحی درباره اهمیت عبور از خام فروشی و تبدیل نفت و میعانات به فرآورده نهایی گفت: هر چند در سالهای اخیر به دلیل تشدید تحریمها در موضوع درآمد زایی و عدم فروش نفت سختیهای زیادی متحمل شده ایم، اما نباید فراموش کرد با لغو تحریمها نباید راه گذشته را برای فروش نفت خام طی کنیم.
وی در این باره خاطر نشان کرد: حرکت به سمت تولید فرآوردههای نهایی مهمترین سیاستی است که دولت بعد از لغو تحریمها باید در دستور کار خود قرار دهد. منابع ارزی حاصل از درآمد نفت نباید صرف تامین هزینههای جاری کشور و تامین منابع مالی بودجه شود.
عضو اتاق بازرگانی با اشاره به کشورهایی که درآمدهای منابع طبیعی آنها محلی برای تامین زیر ساختها و تامین نیازهای آیندگان است گفت: حتی اگر نفت را به صورت خام بفروشیم، درآمدهای دولت باید از محلهای غیر تورمی دیگری مثل مالیات تامین شود تا مانند نروژ و کویت که بخش بزرگی از درآمدهای حاصل از فروش انرژی خود را در صندوق توسعه ملی خود صرف تامین زیر ساختها برای توسعه اقتصاد و پاسخگویی به نیاز آیندگان میکنند، هزینه کنیم. باید در این مسیر قدم بگذاریم تا با درآمدهای حاصل از فروش نفت و منابع طبیعی کشور که حق یکایک ایرانیان است برای آینده برنامه ریزی داشته باشیم.