گزارش|
به گزارش خبرنگار گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، سفر ابراهیم رئیسی به روسیه را می‌توانیم نقطه عطف رویکرد نگاه به شرق سیاست خارجی در دولت سیزدهم قلمداد کنیم؛ رویکردی که با سفرهای امیرعبداللهیان به کشورهای همسایه و البته چین آغاز و پازل آن با سفر سید ابراهیم رئیسی به روسیه تکمیل تر شد.
بسیاری از کارشناسان سیاسی و البته رسانه‌های غربی، سفر ابراهیم رئیسی به روسیه را که به دعوت شخص ولادیمر پوتین رئیس جمهور این کشور انجام شده، صف آرایی ایران برای رویارویی همه جانبه با غرب و شکست سیاست فشار حداکثری علیه این کشور می‌دادند.
آنطور که نشریه نیویورک تایمز در گزارش خود تیتر زده، دیدار رئیسی و پوتین، نمایش اتحاد دو کشور در مقابل آمریکا بود. روزنامه فاینَنشال تایمز لندن نیز نوشته است ایران از طریق توسعه روابط با "محور شرق"، بر آن است تا جایگاه خود را از لحاتط اقتصادی تقویت کند و از شدت فشارهای سیاسی و اقتصادی غرب علیه خود بکاهد.
دست پر رئیسی از سفر به مسکو
از سوی دیگر با نگاه به برخی اظهارات دولتمردان می‌توانیم به این موضوع پی ببریم که ابراهیم رئیسی با دست پر مسکو را به مقصد تهران ترک کرده است. سید احسان خاندوزی وزیر اقتصاد، از سرعت بخشیدن به تشکیل خط اعتبار 5 میلیاردی بین ایران روسیه برای ساخت 3 طرح نیروگاهی و 2 طرح ریلی و ترانزیتی و البته، تسهیل تعاملات بانکی بین ایران و روسیه خبرداده است.
جواد اوجی وزیر نفت نیز نشست با کمیسیون مشترک اقتصادی روسیه و معاون نخست وزیر این کشور رو مثبت ارزیابی کرده و از توسعه میدان‌های نفت و گاز و در بخش پایین‌دست، توسعه پتروپالایشگاه‌ها و پتروشیمی و انتقال تجهیزات و فناوری کاربردی در صنعت نفت و گاز ایران خبرداده است.
امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه هم در صفحه توییتر خود ار همکاری ایران و روسیه در تسریع ساخت نیروگاه های جدید اتمی در ایران و توسعه همه جانبه همکاری ها در سایه توافقات اخیر نوشته است.
وقتی غرب گریان نگران منافع ملی میشوند!
در این بین اما جریان اصلاح طلب که صرفا ارتباط با غرب را راه برون رفت از مشکلات و دقیق ترین نوع سیاست خارجه می‌داند، عملیات رسانه‌ای خود را برای تخریب اهداف سفر رئیس جمهور به روسیه و رویکرد نگاه به شرق دولت سیزدهم معطوف کرد.
«روزنامه آرمان ملی» از جمله روزنامه‌هایی که در روز سفر رئیس جمهور روسیه، گفتگویی را با تیتر «گره توافق در مذاکره با آمریکا باز می‌شود؛ نه چین و روسیه» منتشر کرد. یک تحلیلگر مسائل بین الملل در این گفتکو تاکید کرده است مشکلی که به سیاست خارجی کشورمان باز می‌گردد این است که با طرف دعوای اصلی یعنی آمریکا به گفتگو ننشستیم. روسیه، چین و اروپا که طرف اصلی قضیه نیستند و از برجام خارج نشدند، این آمریکا بود که از برجام خارج شد.
روزنامه اصلاح‌طلب «آفتاب یزد» در سرمقاله خود نوشت: «رفت و آمدهای دیپلماتیک بجا و درست است اما غش کردن‌های عده‌ای در دامن رئیس‌جمهور روسیه محل اشکال جدی است. بارها گفتیم و نوشتیم همانطور که نگاه صرف، افراطی و تک بعدی به غرب اشتباه و خطرناک است تکرار چنین نگاهی به شرق فاجعه بار می‌تواند باشد».
رسانه‌های اصلاح طلب همچنین با انتشار مطالبی مبنی بر فاصله زیاد پوتین با رئیسی حین مذاکره در کاخ کرملین، نیامدن پوتین برای استقابل از رئیسی در فرودگاه و... سعی در به حاشیه بردن اهداف اصلی سفر رئیس جمهور به روسیه داشتند.
روزنامه اصلاح طلب آرمان درحالی نگاه افراطی و تک بعدی به غرب را اشتباه و خطرناک توصیف می‌کند که بسیاری از چهره‌های وابسته به این جریان سیاسی، بارها در زمان ریاست جمهوری حسن روحانی در دولت‌های یازدهم و دوازدهم، دستگاه دیپلماسی را به مذاکره مستقیم و بدون پیش شرط با آمریکا تشویق کرده بودند.
برای مثال مصطفی تاجزاده از چهره‌های مطرح اصلاح طلب حدو دو سال پیش در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ، در مصاحبه‌ای با روزنامه شرق گفت:«حتی در وضعیت جنگ هم نباید راه‌های مذاکره را به‌طور کامل بست؛ اما در شرایط کنونی من به مذاکره مشروط با دولت آمریکا و حتی شخص ترامپ معتقدم، براین‌اساس باید با پذیرش اصل مذاکره نسبت به رفتار آمریکایی‌ها عکس‌العمل نشان دهیم».
علی مطهری نماینده اسبق مجلس و دیگر چهره اصلاح طلب نیز اخیرا در توییتی دولت سیزدهم را به مذاکره مستقیم با آمریکا فراخوانده و نوشته است:« اکنون که در این دولت سیزدهم مباح شده است، خوب است مستقیم هم بشود تا روسیه و چین و اروپا که نمد مذاکره غیر مستقیم ایران و آمریکا کلاهی برای خود می‌بافند، کنار بروند تا منافع ملت ایران قربانی نشود».
ذوق زدگی طرفداران مذاکره با غرب برای انجام مذاکره بدون واسطه و مستقیم با آمریکا به همینجا ختم نمی‌شود؛ کار به جایی می‌رسد که آن‌ها اصلی ترین راه برون رفت از مشکلات کشور و حتی مشکل «نان» مردم را مذاکره با آمریکا می‌دادند. صادق زیباکلام از دیگر چهره‌های لیبرال و طرفدار مذاکره با غرب در مصاحبه‌ای اینترنتی با یکی از تلویزیون‌های ضد انقلاب، گفته بود آنچه کشور را از باتلاق امروز بیرون خواهد آورد برجام ١٤٠٠ با آمریکا و اصلاحات اساسی در کشور است. اولویت امروز جامعۀ ایران نان نیست، آزادی است. زیرا، الگوی نان بدون آزادی غیرممکن است!
مذاکرات مستقیم و بی نتیجه
اصلاح طلبان و طرفداران مذاکره با غرب درحالی دم از مذاکره مستقیم و بدون واسطه با آمریکا می‌زنند که این موضوع در جریان امضای توافق برجام در سال 1394، جامه عمل به خود پوشاند. محمدجواد ظریف وزیر امورخارجه وقت ساعت‌ها با جان کری وزیر امورخارجه دولت باراک اوباما بدون هیچ واسطه‌ای مذاکره کردند و حتی در کنار هم قدم زدند و عکس یادگاری گرفتند.
با این وجود اما در پس مذاکره مستقیم و بدون واسطه با وزیر خارجه آمریکا، هیچ چیزی عاید ایران نشد؛ تا جایی که 6 ماه بعد از امضای برجام، به گفته ولی الله سیف رئیس کل سابق بانک مرکزی، دستاورد ایران از برجام «تقریبا هیچ» بود. حتی آمریکا بعد از روی کار آمدن دونالد ترامپ بر مسند ریاست جمهوری این کشور، به راحتی از برجام خارج شد و 700 تحریم جدید علاوه بر 800 تحریم گذشته بر ایران اعمال کرد. به بیان دقیق‌تر، تنها دستاورد ایران از مذاکره مستقیم و بدون واسطه با آمریکا، تصویب مجموعا 1500 تحریم علیه کشور بود.
دست آخر اینکه رویکرد دستگاه دیپلماسی دولت سیزدهم نشان داد که بر خلاف دولت گذشته، تمامی تخم مرغ‌های کشور را در سبد غرب قرار نمی‌دهد و همزمان با انجام مذاکرات هسته‌ای در وین، نگاه به شرق و استفاده از ظرفیت کشورهای همسایه را نیز در دستور کار قرار داده است.
با این حال اما مدافعان مذاکره با غرب که دیپلماسی فعال را صرفا در مذاکره با غرب به ویژه آمریکا می‌دانند، دست از تخریب دولت بر نمی‌دارند و با انتشار مطالب غیرواقع، رویکرد دستگاه دیپلماسی کشور را قربانی منافع سیاسی و جناحی خود می‌کنند.
ارسال نظرات