گروه استانهای خبرگزاری دانشجو، تالاب بین المللی میانکاله در شرق مازندران دارای ۴۰ هزار هکتار مساحت آبی است که از دهستان میانکاله در شهرستان بهشهر تا آشوراده در استان گلستان گسترده است. این منطقه به دلیل داشتن پهنه آبی مناسب با ذخایر غذایی غنی و آبزیان همه ساله پذیرای بیش از ۳۰ تا ۴۰ گونه از پرندگان مهاجر زمستان گذران و بیش از ۱۰۰ گونه از پرندگان بومی آبزی و کنارآبزی است.
این تالاب با داشتن پناهگاه حیات وحش به مساحت حدود ۲۸ هزار هکتار و تنوع گیاهی از جمله درختان سازیل و انار وحشی که تغذیه برخی پرندگان را تشکیل میدهد توانست بیش از ۵۰۰ گونه جانوری را در خود جای دهد و به نوعی بهشت پرندگان استان نام بگیرد و با این تنوع زیستی به عنوان یکی از ذخیره گاههای زیست کره جهان از سوی سازمانهای جهانی حفاظت از محیط زیست قرار گرفت.
این تالاب که یکی از مهمترین، بکرترین و زیباترین جاذبههای طبیعتگردی و گردشگری استان مازندران محسوب میشود سالانه تعداد زیادی گردشگر را برای دیدن پرندهها در فصل مهاجرت به این تالاب میآیند. با این حال بر اساس شنیدهها حاکی از این است که در یک دهه گذشته حدود ۱۲ هزار هکتار از وسعت تالاب بین المللی میانکاله کاسته شد به گونهای که وسعت تالاب از ۴۸ هزار هکتار در سال ۲۰۱۱ به ۳۶ هزار هکتار در سال ۲۰۲۱ رسیده است.
به عبارت دیگر در هر سال به طور میانگین حدود هزار و ۲۰۰ هکتار از سطح آبی تالاب کاسته و به سطح خشکی آن افزوده شده است. با شتاب گیری سطح خشکی تالاب بین المللی میانکاله ناشی از گرمای هوا و پسروی دریای خزر به تدریج بخشی از اثرات این مشکلات زیست محیطی خود را نمایان کرد که شامل انتشار ریزگردها، تجاوز زمین خواران به حریم تالاب، آتش سوزی مکرر در تابستان و پاییز و در ۲ سال اخیر نیز مرگ چند ده هزار بال از پرندگان مهاجر زمستان گذران بوده است.
از آنجایی که این تالاب جزو مناطق گردشگری به حساب میآید مردم منطقه برای احیای بخشی از تالاب پیش قدم شدند. سید محمود هادیان رئیس اداره محیط زیست بهشهر در مورد احیای تالاب میگوید: مساحت سطح آبگیری شده را بیش از ۵۰۰ هکتار برآورد کرد و گفت: «بین ۵۰۰ تا ۷۰۰ هکتار از تالاب با همت مردم و هدایت آبهای سطحی باران به عمق ۴۰ سانتی متر آبگیری شده است.»
هادیان ادامه داد: به همت گروههای دوستدار محیط زیست انجام شده نمونهای از مدیریت زیست بومی توسط جوامع محلی است. استفاده از تجربه بومیان هر منطقه میتواند به احیای بهتر و موثرتر آسیبها کمک کنند.
حسینعلی ابراهیمی کارنامی مدیرکل حفاظت محیط زیست مازندران درباره احیای تالاب میانکاله با بیان اینکه بعد از تهیه مطالعات مقرر شد، دو کار فوری برای احیای تالاب میانکاله صورت گیرد، میافزاید: لایروبی کانالهای ضلع شرقی و انتقال آب بین حوزهای از حوزه نکارود و تجن و پمپاز آب جمله طرحها است که باید اجرایی شود.
وی با اظهار اینکه اجرای طرحها به دلیل تأمین نشدن منابع از سوی سازمان بنادر و آب منطقهای اجرایی نشده است، میگوید: به رغم مکاتبه و پیگیری این طرحها اجرا نشده است.
وی با عنوان اینکه اخیراً گروهی برای بازدید از منطقه آمدند و پیگیر احیای تالاب هستیم، میگوید: محیط زیست پیگیری و مطالبه جدی برای احیای تالاب دارد، زیرا اگر احیا نشود دوباره شاهد مرگ پرندگان مهاجر و تکرار فاجعه خواهیم بود.
ابراهیمی با اظهار اینکه طی دو سال اخیر حدود ۸۰ هزار پرونده مهاجر تلف شد اظهار امیدواری کرد، طرح لایروبی زودتر عملیاتی و اجرایی شود.
در این راستا، رئیس جمهور در ادامه سفر استانی خود به مازندران از شبه جزیره میانکاله نیز بازدید کرد و ضمن آگاهی از مشکلاتی که این منطقه را تهدید میکند، اظهار داشت: احیا و نگهداری این منطقه از اهمیت زیادی برخوردار است و سرمایه ارزشمندی است که باید برای نسلهای آینده حفظ شود.
رئیس جمهور میافزاید: هر اقدامی که برای احیاء و نگهداری منطقه میانکاله لازم است انجام شود. همچنین وی بر لزوم توجه جدی به حفظ حیات وحش و زیستگاه پرندگان در این منطقه تاکید کرد.
رئیس جمهور با اشاره به جاذبههای طبیعی منطقه میانکاله اظهار میکند: لازم است زمینههای طبیعتگردی در این منطقه فراهم شود تا مردم هم بتوانند در چارچوب مقررات زیست محیطی از این طبیعت استفاده کنند.
به گفته آیتالله رئیسی ایجاد طبیعتگردی در منطقه میانکاله میتواند برای مردم محل درآمد و اشتغال به همراه داشته باشد. وی همچنین دستور داد با توجه به اینکه در این منطقه آتش سوزیهای فصلی اتفاق میافتد یک ایستگاه آتش نشانی ایجاد شود.
علی سلاجقه رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور در جلسه شورای اداری استان مازندران در مورد احیای تالاب میانکاله و طبیعت گردی را از جمله درخواستها برشمرد و میگوید: تشکیل پایگاه اطفای حریق میانکاله نیز از دیگر نیازها است.
رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور با اظهار اینکه دولت سیزدهم یکی از محیط زیستیترین دولتهای نظام جمهوری اسلامی است، میافزاید: بحث محیط زیست برای دولت مسئله درجه یک به شمار میرود.
وی با اظهار اینکه احیای تالاب میانکاله در دستور کار قرار میگیرد، انتقال آب از نکا رود و دریا از جمله برنامهها است و ایجاد پایگاه اطفای حریق نیز در دستور کار قرار دارد.