به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، فروش کیلویی نان از سال ۹۷ در برخی استان‌های کشور مانند لرستان و هرمزگان مطرح شد. در آن سال سازمان صمت استان تهران از پیشنهاد تغییر مبنای فروش نان از هر عدد نان به هر کیلوگرم خبر داد و اعلام کرد این پیشنهاد برای تصمیم‌گیری نهایی به دولت ارسال شده است. جزئیات پیشنهاد این بود که مبنای فروش از هر عدد نان به هر کیلو نان تغییر پیدا کند و قیمت آن متناسب با افزایش هزینه‌ها محاسبه شود که هم برای تولیدکننده و هم برای مصرف‌کننده قابل قبول باشد، اما این پیشنهاد به نتیجه نرسید و مسکوت باقی ماند، ولی در استان لرستان نانوایی‌ها بنا به درخواست مشتری و پس از افزایش قیمت نان در استان، موظف به فروش نان به صورت کیلویی شدند. به طوری که نان لواش با وزن چانه ۱۷۵ گرم هر یک کیلو ۲هزار و ۲۵۰ تومان، سنگک سنتی با وزن چانه ۶۴۰ گرم هر یک کیلو ۳ هزار تومان، سنگک ماشینی هر کیلو ۲هزار و ۸۰۰ تومان، تافتون هر کیلو ۳هزار تومان، بربری ساده هر کیلو ۳هزار تومان و بربری کنجددار هر کیلو ۳هزار و ۶۰۰ تومان در سطح نانوایی‌ها عرضه می‌شد. از این‌رو تمامی نانوایی‌ها ملزم به نصب ترازوی دیجیتالی در نانوایی شدند، اما بعد از گذشت چند ماه مردم و نانوایان دیگر از این طرح استقبال نکردند و فروش کیلویی به دانه‌ای نان در این استان تغییر یافت.
اکنون در راستای واقعی شدن یارانه‌های کالا‌های اساسی به ویژه آرد و گندم و تفاوت قیمت آرد نان سنتی با صنعتی میزان تخلفات و کم فروشی‌ها به اوج خود رسیده است و ضرورت دارد دولت یا بازرسی از نانوایان سنتی را افزایش دهد یا اینکه راه‌های بهتری برای مقابله با تخلفات نانوایان بیندیشد.
افزایش پرونده تخلفات نانوایان
در این خصوص محسن لزومیان، رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان نان ایران، در گفتگو با اقتصاد آنلاین با تأکید بر اینکه بار اولی نیست که فروش کیلویی نان مطرح می‌شود، می‌گوید: فروش کیلویی نان به جای فروش عددی، به عنوان پیشنهادی برای مقابله با کم‌فروشی و بهبود کیفیت نان چند باری در کشور مطرح شده، اما هیچ‌گاه تا این اندازه جدی نبوده است. دلیل جدی شدن اجرای طرح فروش کیلویی نان، اصلاح نظام یارانه و آزادسازی قیمت آرد است.
وی می‌افزاید: آزادسازی قیمت آرد منجر به افزایش تخلفاتی مانند کم فروشی شده که به زیان مصرف‌کننده است. براساس آماری که توسط بازرسی وزارت جهاد کشاورزی اعلام شده، در طول سه ماه گذشته حدود ۱۵۰۰ پرونده کم‌فروشی نان به سازمان تعزیرات حکومتی ارجاع شده است.
لزومیان با بیان اینکه بهانه تخلف کم فروشی نانوایان افزایش هزینه‌هاست، تأکید می‌کند: نانوایان از افزایش مؤلفه‌های تولید همچون هزینه‌های کارگری، آب، برق، گاز و سربار و بیمه ناراضی هستند و تأکید دارند با افزایش هزینه تولید، سود کافی عایدشان نمی‌شود. با توجه به اینکه در اصلاح نظام یارانه‌ای در حوزه آرد و نان، یارانه به مصرف‌کننده می‌رسد، فروش کیلویی نان یک فضای رقابتی بین نانوایان از نظر کیفی ایجاد می‌کند.
رئیس اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان نان ایران، همچنین از آماده شدن زیرساخت‌ها برای اجرای این طرح خبر داده و می‌گوید: برای اجرای طرح فروش کیلویی نان، شرکت‌های فعال در زمینه توسعه سیستم‌های یکپارچه پرداخت اعلام آمادگی کردند تا ترازو و دستگاه پُز را که متصل به هم هستند در اختیار نانوایان قرار دهند. عملکرد این شکل از فروش همانند فروش بنزین در جایگاه‌های پمپ بنزین با کارت‌های بنزینی است که در اختیار مردم قرار دارد.
طرح مهیا در آستانه اجرا
لزومیان عنوانی را که برای یکپارچه‌سازی فروش نان در نانوایی‌ها اجرا خواهد شد طرح مهیا اعلام کرده و می‌افزاید: تمامی زوایای این طرح با مشورت کارشناسان مربوطه در حال شکل‌گیری است و با توجه به آماده شدن زیرساخت‌های آن، انتظار می‌رود بسیار زودتر از آنچه تصور می‌شود به مرحله اجرا برسد. با توجه به اینکه اصلاح نظام یارانه‌ای نان در حال انجام است اجرای سریع این طرح شدنی و با نتایج مثبت است.
وی تأکید می‌کند: در حال حاضر نان‌های صنعتی بر اساس وزن، قیمت‌گذاری و به فروش می‌رسند و فضای رقابتی بالایی بین آن‌ها برای افزایش رضایت مصرف کننده با بهبود کیفیت و قیمت مقرون به صرفه وجود دارد، طرح فروش کیلویی نان سنتی می‌تواند همین سرنوشت را برای نان‌های سنتی رقم بزند.
منتقدان چه می‌گویند؟
با توجه به آنکه این طرح در سال‌های اخیر مورد استقبال مردم و نانوایان قرار نگرفت، اجرای طرح فروش کیلویی باید با دقت و حساسیت بیشتری اجرا شود. با خرید کیلویی نان دیگر خبری از مشکلات مربوط به کاهش وزن چانه و دعوای میان نانوایان و خریداران نیست، اما در مقابل در بحث کیفیت نان تولیدی مشکلاتی به وجود می‌آید. با اجرای پیشنهاد کیلویی فروش نان، کیفیت کاهش می‌یابد. به عنوان مثال اگر واحد‌های نانوایی نان خمیرتری در اختیار مشتری قرار دهند، به سبب افزایش وزن، پول بیشتری از مردم می‌گیرند. این وضعیت در نان‌های بربری، سنگک، تافتون و برخی نان‌های محلی بیشتر دیده می‌شود. علاوه بر این ممکن است تخلفاتی در ترازو‌های دیجیتالی اتفاق بیفتد مانند آنچه در کم فروشی میوه‌فروشان وانتی در سطح شهر دیده می‌شود.
منبع: جوان