۷ میلیون واحد مسکونی اجاره‌ای مصداق اجاره داری حرفه‌ای/ مشکل مسکن ایران، کمبود ساخت و ساز است

بیت الله ستاریان؛ کارشناس بازار و صنعت مسکن در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو در خصوص مساله اجاره داری در ایران و این موضوع که آیا با اجاره داری حرفه‌ای میتوان بخشی از نیاز انباشته مسکن کشور را حل کرد گفت:  درحال حاضر در ایران نزدیک به ۷ میلیون خانه اجاره‌ای داریم. به بیان بهتر، نوعی از اجاره داری حرفه‌ای که از راه آن بخشی از معیشت موجر یا مالک تامین می‌شود در ایران وجود دارد پس در حال حاضر نیاز به اصلاح ساختار‌ها برای حرکت به سمت خانه دار کردن مردم داریم.

وی در این باره افزود: در حال حاضر ۳۵ درصد واحد‌های مسکونی کشور اجاره داده شده اند پس در ایران نرخ اجاره واحد‌های مسکونی بالا و قابل تامل است لذا در بحث اجاره کمبودی دیده نمی‌شود، مگر اینکه به شکل بسیار حرفه‌ای اجاره داری صنعتی را راه اندازی کنیم که آن هم نیازمند تامین زیر ساخت‌های لازم را دارد که در اقتصاد ایران هنوز آماده نشده است.

بیت اله ستاریان خاطر نشان کرد: آنچه در حال حاضر منجر به افزایش نرخ مسکن شده در وهله اول بالا بودن نرخ تورم ودر رتبه بعدی، کاهش عرضه نسبت به تقاضای موجود است. وقتی بروکراسی‌های مختلف، گرانی مصالح و عدم تامین زیر ساخت‌ها برای ساخت مسکن موانع بزرگی در این مسیر مهم است نمی‌توان از اجاره داری حرفه‌ای سخن گفت چرا که اگر همه زمینه‌ها برای ساخت مسکن باشد چه نیازی به اجاره نشینی مردم است، بلکه شرایط برای خانه دار کردن مردم باید فراهم شد.

وی در این باره خاطر نشان کرد: در کشور موجران گردانندگان بخش خصوصی عظیمی هستند که ۷ میلیون واحد مسکونی را اجاره داده اند، پس صنعت اجاره داری بسیار بزرگی داریم. بحث اجاره داری اجتماعی برای بخش خصوصی نیست، این موضوع اصلا برای کشور ما راهکار درستی نیست، بلکه اجاره داری اجتماعی مختص کشور‌هایی است که مشکل تامین مسکن در آن‌ها حل شده است.

ستاریان در این باره توضیح داد: درکشور‌های توسعه یافته که عموم مردم مشکل مسکن ندارند، اما تعدادی از دهک‌های پایین جامعه هنوز نمی‌توانند مسکن مورد نیاز خود را  تامین کنند یعنی حدود ۳۰ تا ۴۰ هزار خانوار نمی‌توانند مسکن خود را تامین کنند با اجاره داری حرفه‌ای یا اجتماعی مشکل آن‌ها نیز حل می‌شود.

کارشناس بازار و صنعت مسکن معتقد است وضعیت هزینه‌های مسکن در سایر کشور‌های دنیا اینگونه است که کارمندان با حقوق دریافتی خود می‌توانند بدون فشار‌های جانبی بر معیشت و سفره خود اجاره بهای معمولی را بابت واحد مسکونی که در آن زندگی می‌کنند بپردازند.

ستاریان خاطر نشان کرد: دولت، شهرداری یا  تامین اجتماعی برای دهک‌های پایینی که قادر به خرید ملک یا اجاره خانه‌های گرانقیمت‌تر نسبت به اجاره داری اجتماعی نیستند واحد‌هایی می‌سازنند و به صورت اجاره اجتماعی به این افراد اجاره می‌دهند یا در صورت امکان براساس قوانین به آن‌ها واگذار می‌کنند. درحالی که درایران برای افزایش اجاره بها نهاد‌های رسمی به صورت دستوری اقداماتی می‌کنند و قوانینی وضع می‌کنند که اصلا به نفع مستاجر نیست.

کارشناس بازار و صنعت مسکن گفت: در ایران مشکل چندانی به نام اجاره داری اجتماعی نداریم، بلکه مهمترین مشکل ما کاهش ساخت و ساز است. تولید بیشتر چه به صورت فروش یا اجاره‌ای منجر به کاهش تقاضا و کاهش قیمت می‌شود پس دروهله اول زمینه‌های لازم برای ساخت و ساز مسکن باید آماده شود.

استاد دانشگاه تهران در پایان گفتگو در خصوص موضوع ساخت و ساز مسکن مطرح شده از سوی دولت سیزدهم گفت: همین که دولت آقای رئیسی پذیرفته سالانه باید ۱ میلیون واحد مسکونی بسازد یک مزیت است چرا که این دولت بر خلاف دولت قبلی پذیرفته کشور به شدت نیازمند ساخت و ساز مسکن است و  در این حوزه مشکل بسیار اساسی است. آنچه در این موضوع حائز اهمیت است اینکه علی رغم درک دولت نسبت به نیاز مسکن، متاسفانه مسیر اشتباهی را طی می‌کند چرا که با ساختار فعلی اقتصادی امکانی برای توسعه ساخت و ساز وجود ندارد.