افشاگری از ابعاد جدید جنگ‌های مخفیِ آمریکا در اقصی نقاط جهان

به گزارش خبرگزاری دانشجو؛ پایگاه خبری "اینترسِپت" در گزارشی با اشاره به جدیدترین یافته‌های "مرکز برِنان برای عدالت" در دانشکده حقوق دانشگاه نیویورک، به طور خاص به رویه "پنتاگون" و "سازمان سیا" در مدیریت جنگ‌های مخفی آمریکا در اقصی نقاط جهان پرداخته است. جنگ‌هایی که چه به صورت مستقیم و چه از طریق نیرو‌های نیابتی آمریکا، موجب ایجاد کشتار و خونریزی در کشور‌های مختلف می‌شوند و بدتر از همه اینکه تحت هیچ نظارت قانونی به ویژه از جانب کنگره آمریکا نیز نمی‌باشند. مساله‌ای که در نوع خود از یک خلا قانونی بزرگ و غیرقابل انکار در ساختار‌های حکمروایی آمریکا خبر می‌دهد.

اینترسِپت در گزارش خود می‌نویسد: «ایالات متحجده آمریکا در دو دهه اخیر به جنگ‌های مخفی و محرمانه قابل توجهی در اقصی نقاط جهان دست زده است. این گزاره مبتنی بر یافته‌های یک گزارش است که توسط "مرکز برِنان برای عدالت" در دانشکده حقوق دانشگاه نیویورک تهیه شده است. در قالب این گزارش، با در نظر گرفتنِ طیفی از عملیات‌های زمینی، هوایی، و همچنین اقدامات نیرو‌های نیابتی آمریکا، منطقه عملیاتی از آفریقا تا خاورمیانه و آسیا، در حوزه جنگ‌های مخفی دولت آمریکا قرار داشته است. مساله‌ای که تا حد زیادی از چشم افکار عمومی آمریکا دور مانده و البته نظارت چندانی نیز از جانب کنگره آمریکا بر آن اِعمال نشده و نمی‌شود.

"کاترین یان ایبرایت" مشاور در مرکز مطالعاتی برنان می‌گوید: "اشاعه و گسترش جنگ‌های مخفی و محرمانه دولت آمریکا یک پدیده تقریبا جدید است. پدیده‌ای که هم ماهیتی غیردموکراتیک و هم به شدت خطرناک دارد. این پدیده به هیچ وجه با مفاد قانون اساسی آمریکا همخوانی ندارد. این قبیل جنگ ها، تنش‌ها و بحران‌هایی را برای آمریکا ایجاد می‌کنند که کنگره، دیپلمات‌های آمریکایی و مقام‌های ارشد این کشور از روند شکل‌گیری آن‌ها بی اطلاع هستند".

جنگ‌ها و منازعات مخفی آمریکا تا حد زیادی پس از تصویب قانون "اختیار استفاده از نیروی نظامی" که در سال ۲۰۰۱ و پس از حوادث تروریستی ۱۱ سپتامبر به تصویب رسید، ماهیتی اجرایی و عملیاتی به خود گرفته است. قانونی که زمینه انجام عملیات‌های مخفی به ویژه از سوی سازمان سیا را در اقصی نقاط جهان فراهم می‌کند. آمریکا همچنین مجموعه‌ی از همکاری‌های مبهم امنیتی را در کشور‌هایی نظیر مصر، لبنان، سوریه، و یمن انجام داده و می‌دهد.

کاترین یان ایبرایت برنامه‌های موسوم به" ۱۲۷e "یا همان عملیات‌های مخفی آمریکا را در ۱۲ کشور دیگر نظیر: افغانستان، کامرون، عراق، کنیا، لیبی، مالی، موریتانی، نیجر، نیجریه، سومالی، تونس و البته کشوری دیگر در منطقه آسیا-پاسیفیک که هنوز نام آن مطرح نشده، بررسی کرده است.

اختیار قانونی ۱۲۷e به کماندو‌های آمریکایی اجازه می‌دهد تا برخی نیرو‌های محلی را در راستای اهداف و منافع آمریکا به کار گیرد و از این طریق دشمنان آمریکا را هدف قرار دهد. این قبیل مسائل در بخش‌هایی از گزارش مرکز برِنان در مورد اقدامات نظامی مخفی آمریکا در خارج از مرز‌های این کشور مورد اشاره قرار گرفته است. یک اختیار قانونی دیگر با نام "اختیار آموزش و تجهیز جهانی" نیز به وزارت دفاع آمریکا اجازه می‌دهد تا برای نیرو‌های خارجی در اقصی نقاط دنیا در راستای منافع آمریکا امکانات آموزشی و تسلیحاتی فراهم کند. یک اقتدار قانونی دیگر با نام" ۱۲۰۲ "به پنتاگون اجازه می‌دهد تا نیرو‌های خارجی را که علیه منافع چین و روسیه به عنوان نزدیکترین رقبا و دشمنان آمریکا فعالیت می‌کنند، تا جای ممکن تقویت و حمایت کند.

گزارش مرکز برِنان که به تازگی منتشر شده کامل‌ترین تحلیل را از ضعف‌ها و خلا‌های قانونی آمریکا در نظارت بر عملیات‌های نظامی خارجی این کشور مورد اشاره قرار می‌دهد و توضیح می‌دهد که چگونه دولت آمریکا و وزارت دفاع این گشور توانسته اند جنگ و درگیری‌های مخفی خود را در طول ۲۰ سال اخیر با پوشش‌های مختلف به پیش برند و انتقادات چندانی را نیز از سوی نهاد‌های قانونی این کشور به سمت خود جلب نکنند.

گزارش مرکز برنان برای بسیاری از ناظران و تحلیلگران و سیاستمداران آمریکایی یک نکته را روشن کرده و آن این است که باید نظارت بیشتری بر روند فعالیت‌هایی مخفی و پنهان آمریکا که مدت هاست در مورد آن‌ها صحبت نمی‌شود، اجرایی شود. افکار عمومی و کنگره آمریکا باید بدانند که وزارت دفاع آمریکا به نام این کشور چه اقدامات مخفی را در اقصی نقاط جهان انجام می‌دهد. رویه‌هایی که بایستی هر چه سریع‌تر متوقف شوند.

جالب است که به زعم بسیاری از تحلیلگران، فهم و دانسته‌های کنگره آمریکا در مورد اقدامات تنش زای آمریکا در اقصی نقاط جهان که البته ماهیتی مخفی نیز دارند، بیشتر از افکار عمومی این کشور نیست. در واقع اکنون نَه تنها کنگره نظارت درستی بر فعالیت‌های وزارت دفاع آمریکا ندارد بلکه قوه مجریه و دولت مستقر این کشور نیز در بسیاری از حوزه‌ها وضعیتی مشابه دارند.

گزارش اخیر مرکز برِنان به طور خاص در مورد سومالی، ماهیتی روشنگر دارد. جایی که آمریکا دو نیروی نیابتی را به نام‌های "گردان داناب" و "نیروی امنیتی پاتلند" ایجاد کرده و توسعه بخشیده است. سامان سیا نیروی امنیتی پاتلند را در سال ۲۰۰۲ و جهت جنگ با گروه تروریستی الشباب و همچنین بعد‌ها داعش، در سومالی ایجاد کرد. این گروه تحت کنترل کامل ارتش آمریکا است و برای بیش از یک دهه دوشادوشِ نیرو‌های ویژه آمریکایی در موقعیت‌های مختلف جنگیده است.

"دان بولداک" فرمانده سابق عملیات‌های ویژه فرماندهی آفریقای ارتش آمریکا در جریان یک مصاحبه می‌گوید: "در پاتلند، ما نیروی امنیتی پاتلند را ایجاد کردیم و به نیرو‌های آن چه از حیث آموزشی و چه تسلیحاتی کمک کردیم تا با الشباب بجنگند".

کاترین یان ایبرایت به این نکته اشاره می‌کند که جنگجویان نیابتی آمریکا در سومالی تا حد زیادی مستقل از دولت سومالی بوده اند و روابط آن‌ها نیز با واشینگتن ماهیتی محرمانه داشته است. در این رابطه وزارت دفاع آمریکا حتی حضور برخی مستشاران نظامی خود در خاک سومالی را جهت کمک به نیروی امنیتی پاتلند تا سال ۲۰۱۴ کاملا انکار می‌کرد.

نکته قابل تامل در گزارش مرکز برِنان این است که برای مدت زمان قابل توجهی، هیچ بنیان حقوقی و قانونی برای ارتش آمریکا جهت همکاری و ارتباط گیری با یکچنین گروه‌هایی وجود نداشته است. در طول ۲۰ سال اخیر، روسای جمهوری آمریکا به طور مداوم مدعیِ حقوق گسترده برای خود در راستای تحقق گزاره حق آمریکا برای دفاع از خود بوده اند. در این چهارچوب آن‌ها در قالب خلا‌های جدی قانونی، نظامیان آمریکایی را دوشادوش گروه‌هایی نظیر نیروی امنیتی پاتلند و یا گردان داناب به جنگ واداشته اند.

مساله‌ای که کاملا بدون مجوز و یا نظارت کنگره آمریکا اتفاق افتاده است. در واقع اساسا کنگره آمریکا اطلاعی در مورد ماهیت اقدامات محرمانه پنتاگون ندارد که بخواهد بر آن‌ها نظارتی داشته باشد. در این چهارچوب، شاهد آن بوده ایم که میلیون‌ها دلار از پول مالیات‌های دهندگان آمریکایی در قالب جنگ‌های پنهان دولت آمریکا هزینه شده و شمار قابل ملاحظه‌ای از افراد غیرنظامی در اقصی نقاط جهان کشته شده اند و بدتر از همه اینکه آمریکا دامنه جنگ و درگیری‌ها در محیط بین المللی را نیز به نحو قابل ملاحظه‌ای افزایش داده است.

در گزارش مرکز برِنان به طور خاص تعاریف خاص پنتاگون در دفاع از نیرو‌های نیابتی آمریکا در اقصی نقاط جهان نیز به مثابه مساله‌ای چالش زا ارزیابی شده است. دولت آمریکا همچنین طیفی از گروه‌های نیابتی را در اقصی نقاط جهان ایجاد و تغذیه کرده تا به ادعای خود با گروه‌های تروریستی بجنگد. این در حالی است که در موارد مختلفی از این قِسم گروه‌ها علیه دولت‌هایی نظیر ایران، روسیه و چین استفاده کرده و می‌کند. مساله‌ای که می‌تواند تبعات امنیتی منفی قابل توجهی را برای واشینگتن به همراه داشته باشد.

در این چهارچوب، یکی از نکات مهمی که گزارش مرکز برِنان بر آن تاکید دارد این است که باید تا جای ممکن میزان نظارت‌های کنگره و رسانه‌ها بر فعالیت‌های غیرقانونی پنتاگون را افزایش داد. در این رابطه، کنگره آمریکا باید بیش از گذشته بر فعالیت‌های پنتاگون نظارت داشته باشد تا شاید از این طریق، "جنگ‌های بی پایان آمریکا" که بعضا ماهیتی مخفی نیز دارند، خاتمه یابند.