گروه استانهای خبرگزاری دانشجو، ارتفاعات شمالی استان اصفهان، منابع معدنی عظیمی از سنگهای ساختمانی و سنگهای ارزشمند دیگر است. بهره برداری از معادن این مناطق، به ویژه ارتفاعات کرکس و کوههای اطراف نطنز از سالهای گذشته صورت میگیرد. با این حال، بهره برداری بی رویه و بی برنامه از معادن باعث شده به محیط زیست و مراتع شمال استان اصفهان آسیب جدی وارد شود.
با اینکه برداشت سنگ از کوههای شمالی استان اصفهان سالهای زیادی صورت میگرفته، اما این روند آسیب کمتری به زندگی مردم وارد میکرده است. در سالهای اخیر معادن به مناطق شهری نزدیک شده اند یا دست به تخریب مراتع زده اند. با توجه به اینکه زندگی مردم در این مناطق از طریق دامداری و کشاورزی بوده، تخریب مراتع و چشمههای آب، حتی اگر سوددهی معادن را بالا ببرد، اما زندگی مردم را به مخاطره میاندازد.
در نطنز به گفته اصغر یحیایی، رئیس کمیسیون معادن شورای شهر طرق رود، ۶۰ معدن سنگ فعالیت دارند که از این تعداد، ۲۰ معدن در طرق رود فعال است.
طرق رود شهری با جمعیت هزار و ۷۵۰ نفر از توابع شهرستان نطنز است که به محلات زیاد و قدمت تاریخی مشهور است. قلعه خشتی دوره اشکانی، درخت چنار ۱۴۰۰ ساله، مسجد جامع دوره ایلخانی و ... نشانههای زندگی شهری را از ۲ هزار و ۲۰۰ سال قبل در این منطقه هستند.
فعالیت معادن در طرق رود، جزئی از زندگی مردم شده است. به این ترتیب که براساس تصاویر هوایی و نقشه ها، معدنهای فعال در فاصله کمتر از ۲۰۰ متری خانهها فعالیت میکنند یا بخشی از طبیعیت و حتی جادههای اطراف این شهر را دربرگرفته اند.
بیشتر بخوانید:
یحیایی با اشاره به اینکه معادن در طرق رود، سه برابر سطح آبادی را اشغال کرده است، میگوید: مردم طرق رود با بهره برداری از معادن مخالف نیستند، فقط به دنبال رعایت قانون هستند.
او توضیح میدهد که خود قانون کمبودهایی دارد که برای جبران همین کمبودها، مصوبهای از جانب هیات دولت ابلاغ شده که معادن را ملزم به رعایت ۵۰۰ متر فاصله از نقاط حساس کرده است. این ۵۰۰ متر برای معادنی است از سیم برش استفاده میکنند و در حفاری مواد ناریه را به کار نمیگیرند. معادنی که مواد ناریه دارند، ۸۰۰ متر باید فاصله را رعایت کنند. در طرق رود معادن باید حداقل فاصله ۵۰۰ متری را رعایت کنند که متاسفانه ۸۹ درصد معادن این فاصله را رعایت نکرده اند حتی تعدادی از مزارع و باغات و منازل مردم داخل محدوده معدنی است.
در واقع میتوان گفت که سازمان صمت استان اصفهان در صدور پروانه بهره برداری و مجوز برای معادن طرق رود، به مصوبات هیات دولت توجه نکرده و خلاف قانون عمل کرده است.
یحیایی به یک تخلف دیگر معادن هم اشاره میکند. یکی از معادن فعال در اطراف طرق رود، بخشی از مسیل اطراف این شهر را با ضایعات معدنی مسدود کرده که در صورت وقوع سیل، تمام مناطق مسکونی و روستاهای اطراف آن، به ویژه روستاهای وربوران تا طرق زیر آب میبرد.
اگرچه طرق رود اخیرا با بارش سیل آسا مواجه نشده است، اما شاهد بودیم که الگوهای بارندگی که طی چند سال گذشته تغییر کرده و احتمال بارش سیل آسا در این منطقه از بین نرفته است.
شرح اظهارات عضو شورای شهر طرق رود را در فیلم زیر ببینید:
نکته مهم دیگر این است که دست بردن معادن در طبیعت در این مناطق، باعث شد تا سفرههای آب زیرزمینی تخریب شوند. همین امر مشکلات محیط زیستی بسیاری را برای حیات در این مناطق ایجاد میکند.
توسعه معادن برای خروج کشور از وابستگی به فروش نفت اهمیت بسیار دارد، اما اگر به پیوست محیط زیستی معادن توجه نشود، توسعه معادن به توسعه پایدار منجر نمیشود.