مابه‌التفاوت یک میلیاردی خودروهای مونتاژی باید به دولت برسد؟/ کسی که خودروی خارجی می‌خواهد، قیمت سوختش هم خارجی باشد!

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، برای آسیب‌شناسی صنعت خودرو مرتضی زمانیان، عضو هیات علمی دانشگاه و برزین جعفرتاش، کارشناس حوزه صنعت مهمان با حضور در برنامه تهران۲۰ بودند.

در ابتدا جعفرتاش اظهار کرد: تورم در خودرو‌های خارجی به عنوان کالایی که مردم می‌توانند روی آن سرمایه گذاری کنند، درآمد و تقاضای کاذب پیدا کرده است. این اتفاق نیاز به اصلاح بازار دارد، ولی این ماجرا از سال ۹۷ شروع شده است و کوتاه مدت نیست. دولت در این بین اگر قیمت گذاری کند خودرو‌ها یک اختلاف صد درصدی با بازار آزاد دارند و اگر قیمت کذاری نکند باقی مانده پول در جیب مونتاژ کننده می‌رود.

زمانیان نیز خاطرنشان کرد: قیمت‌های اعلامی شورای رقابت که هفته پیش اعلام شد، یک رانت حدود صدر درصدی و یک میلیاردی در خودرو‌ها ایجاد کرده است. من موافق این مدل نیستم.

در بد بودن این مدل همین بس است که شما یک کالا می‌خرید و یک شبه یک میلیارد رانت دریافت می‌کنید. باید جلوی فرهنگ ثروت‌های باد آورده را گرفت. یک کارمند چقدر باید بدود تا یک میلیارد به دست بیاورد؟ این مدل قطعا نادرست است.

عضو هیات علمی دانشگاه ادامه داد: مسئله شورای رقابت و حاکمیت این است که ما از سمت دیگری محدودیت روی واردات داشتیم به همین خاطر خودرویی که وارد و مونتاژ می‌شود افزایش قیمت بیشتری خواهد داشت. کسی که یک میلیارد به خودرو می‌دهد قطعا از دهک‌های پایین نیست و ما این رانت را به ثروتمندان می‌دهیم. این مدل در خودرو‌های داخلی هم پیاده شده است. اما ما می‌توانیم با فروش خودرو در بورس کالا، خودرو را به هر قیمتی در بازار به فروش برسانیم. خودرو در بورس کالا عرضه می‌شود و هرکس به هر قیمت خریداری می‌کند.

وی گفت: اگر این ما به التفاوت یک میلیاردی که در خرید خودرو‌های خارجی وجود دارد را دولت دریافت کند، خرج زیرساخت‌ها می‌کند. یا این مبلغ گیر خودرو ساز و یا ثروتمندان می‌افتد. اگر دست دولت بیفتد خرج منافع عمومی خواهد شد.

زمانیان در جواب این سوال که ۹۰۰۰ میلیارد سود سال گذشته از این طریق نصیب دولت شد و در خرج چه شد، اظهار کرد: مردم می‌توانند این کار را نکنند و مدل نابرابری روزمره را جلو ببریم. ممنوعیت واردات می‌گذارید و بعد راه میلیاردی ایجاد می‌کنید؟ این قیمت‌های ایجاد شده رانت میلیاردی‌اش برای خریدار است. همین الان با این مدل افرادی خودرو می‌خرند و در پارکینگ می‌گذارند تا به فروش برود.

جعفرتاش نیز با رد نظریه قیمت گذاری گفت: این مشکل ریشه‌اش کلانتر است. این روش از دوره ناصرالدین شاه که تاجران را می‌زد ادامه پیدا کرده است. ممنوعیت واردات به دلیل محدودیت ارزی اتفاق افتاد. پارسال ۱۴۰ هزار خودروی مونتاژی تولید شد. در نهایت هدف صرفه جویی اتفاق نیفتاد و پول چند برابری دادیم برای چیزی که لازم نبود. در تاریخ واردات کشور هیچ موقع بالای ۱۲۰ هزار خودرو وارد نکردیم. دولت می‌خواست صرفه جویی ارزی کند، اما به ۱۵ شرکت اجازه مونتاژ داد. این یعنی، باز کردن مسیر خودرو‌های مونتاژ که هیچ سودی ندارد و هزینه بیشتری دارد. باید قبول کنیم که تحریمیم و درامد ارزی ما کم است. دولت قبول نمی‌کند که درآمد سرانه کم نشده است و باید به مقدار قبل خرید کند. واردات کنترل شده و ورود خودروی دست دوم می‌تواند یک راه‌حل باشد.

در مقابل زمانیان گفت: اینکه من و شما فرست دریافت خودروی یک میلیاردی داشته باشیم و با قرعه کشی کسی جلو بیفتد، درست نیست. اینکه نه من بگیریم نه شما قطعا بهتر است. در نهایت باید دست دولت بیفتد. با منفی نشان دادن دولت چیزی درست نمی‌شود. مسئله جیب مردم نیست. در بودجه امسال اساسا یک میلیارد دلار برای بودجه بنزین لحاظ شده است. اما این بنزین وارداتی را لیتری ۳ هزار تومان می‌فروشیم. اینجا دست به جیب مردم نمی‌کنیم؟

وی با تاکید بر اینکه بهتر است تا ما‌به‌التفاوت یک میلیارد تومانی از خودروی مونتاژی گرفته بشود و با آن سوخت وارد کنیم، گفت: اگر قرار است که همه مردم هزینه واردات سوخت را بدهند، بیشترین شلاق را به فقیری می‌زنیم که تورم را تحمل می‌کند. آن فقیر نه می‌توانست ماشین۸۰۰ تومانی را بخرد نه یک میلیاردی.

زمانیان با بیان اینکه الان یک میلیارد دلار واردات بنزین داریم و حداقل هزینه را از همان کسانی بگیریم که از این ما‌به‌التفاوت استفاده می‌کنند، بیان کرد: ما که نمی‌خواهیم کل کشور را اصلاح کنیم. به غلط یک میلیارد رانت ایجاد شده است؛ بهترین کسی که مستحق استفاده از آن است کجاست؟ دولت. یک میلیارد دلار واردات سوخت را از چه کسی می‌گیریم؟ چه کسی چوب تورم آن را می‌خورد؟ فقیر. چه کسی استفاده کند؟ فرد لاماری سوار.

این فرد ثروتمند حداقل باید هزینه سوختش را بدهد. خیلی زیباست دنیایی که در آن قیمت خودرو پایین است. ولی من درباره این دنیا صحبت می‌کنم.

زمانیان درباره این مسئله که عرضه خودرو در بورس باعث افزایش چند صد میلیونی قیمت خودرو‌ها شد، اظهار کرد: اینکه یک نفر از بین هزاران درخواست کننده یک قیمت بالا داده دلیل نمی‌شود که بورس کالا قیمت را بالا برده است. هرکسی پیشنهادی می‌دهد؛ اینکه قیمت فروش نیست. بورس کالا در قیمت پایه در نهایت فروخته شد؛ درواقع حدود ۱۰۰ میلیون زیر قیمت بازار.

بورس کالا نیاز به تحلیل ندارد. آنچه اتفاق افتاده را می‌گوییم. خاصیت بورس این است که اول کسانی را تامین می‌کند که لیدر بازار هستند. این حرف در تجربه درست بود و کسی روی قیمت نمی‌خرید.

بورس کالا زیر قیمت بازار قرار می‌گرفت.

جعفرتاش نیز بیان کرد: مشکل اصلی این است که دولت در کنترل تورم نقش موثر نداشته است. قیمت بازار خودروی داخلی حدود ۱۲ هزار دلار است و ۳۰ درصد از قیمت خودش بالاتر است. اینجا دولت باید عرضه نشان بدهد و بگوید که ده سال گذشته اشتباه کردیم و باید برنامه‌ای برای افزایش قدرت خرید داشته باشیم. اینکه بگوییم فروشنده از سهم خودش بزند اشتباه است.

زمانیان نیز عنوان کرد: عموم مردم می‌گویند که من می‌خواهم خودروی خارجی سوار بشوم. در حواب باید خودروی آلمانی را با قیمت خودش به او تحویل بدهیم، اما روز اول کارت سوختی با ۲۰ هزار لیتر روی آن بگذاریم که قیمت هر لیترش مشابه سوخت آلمان باشد. همه چیز باید با هم سازگار باشد. بگذاریم مردم از خودروی خارجی به قیمت خارجی و با سوخت قیمت خارجی استفاده کنند.