گروه بینالملل خبرگزاری دانشجو؛ روابط ایران و ارمنستان به دلیل موقعیت جغرافیایی و استراتژیک این دو کشور از اهمیت ویژهای برخوردار است. ارمنستان به عنوان یکی از همسایگان ایران، مرزی امن و باثبات دارد که نقش حیاتی در تقویت امنیت منطقهای ایفا میکند. علاوه بر این، همکاریهای اقتصادی، انرژی و آموزشی میان دو کشور موجب تقویت پیوندهای دو جانبه و توسعه اقتصادی میشود.
پروژههای مشترک در حوزههای زیرساختی و انرژی، مانند ساخت جادهها و افزایش تبادلات گازی و برقی، به بهبود زیرساختهای منطقه و تامین نیازهای متقابل کمک میکند. همچنین، تعاملات فرهنگی و آموزشی نیز به تعمیق روابط دوستانه بین دو ملت میانجامد.
روابط ایران و ارمنستان به عنوان دو کشور همسایه همواره دارای اهمیت استراتژیک بوده است. این روابط در دولت سیزدهم با امضای بزرگترین قرارداد بین دو کشور به اوج خود رسیده است. مهدی سبحانی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در ارمنستان، در مصاحبهای اختصاصی با خبرگزاری دانشجو به تشریح جزئیات این قرارداد و دیگر دستاوردهای همکاری دو کشور پرداخته است.
امضای بزرگترین قرارداد ایران و ارمنستان در دولت سیزدهم
خبرگزاری دانشجو: به عنوان اولین سوال، لطفاً بفرمایید که اهم اقدامات نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در ایروان در دولت سیزدهم و در سالهای اخیر در دوره آقای شهید امیر عبداللهیان و تصدیگری مسئولیت سفارت با حضرت عالی چه بوده است؟
مهدی سبحانی: بسم الله الرحمن الرحیم. به مناسبت ایام عزاداری حضرت اباعبدالله الحسین، انشالله که عزاداریهای همه مؤمنین مورد قبول درگاه حق قرار گرفته باشد. عرض میکنم که از جنابعالی به خاطر فراهم کردن این فرصت تشکر میکنم. من حدود یک سال است که در ایروان هستم و طی این مدت توانستیم پیشرفتهای قابل توجهی در روابط ایران و ارمنستان داشته باشیم. ارمنستان یکی از همسایگان ما است و مرزی حدود ۴۶ کیلومتر با ما دارد که یکی از امنترین مرزها است. روابط تاریخی ما با ارامنه بسیار مثبت و روشن بوده و از زمان استقلال ارمنستان تاکنون، روند همکاریها همیشه رو به رشد بوده است.
مهدی سبحانی: در یک سال گذشته، موفق شدیم بزرگترین قرارداد پس از استقلال ارمنستان را با دولت این کشور منعقد کنیم. این قرارداد ساخت جاده آگاراک به گاجران در بخش جنوبی ارمنستان است که در مسیر کریدور شمال جنوب قرار دارد. این پروژه به ارزش ۲۱۲ میلیون دلار است و کمک بزرگی به صدور خدمات فنی و مهندسی جمهوری اسلامی ایران به ارمنستان میکند. این جاده زمان سفر را از یک ساعت و ۲۰ دقیقه به ۲۰ دقیقه کاهش میدهد و عرض جاده از ۶ متر به ۱۷ متر افزایش مییابد که از لحاظ امنیت و سرعت بسیار مفید است. همچنین پروژههای کوچکتر دیگری به مبلغ ۳۶ میلیون دلار در بخشهای مختلف ارمنستان داریم.
مهدی سبحانی: در حوزه تجارت، توانستیم تجارت با ارمنستان را از ۲۰۰ میلیون دلار به ۷۱۱ میلیون دلار افزایش دهیم. ارمنستان با جمعیت ۳ میلیونی خود عضو اتحادیه اوراسیا است که این کشور را به سکویی برای بازار ۲۰۰ میلیونی اوراسیا تبدیل کرده است.
افزایش دوبرابری صادرات گاز ایران به ارمنستان به زودی رقم خواهد خورد
مهدی سبحانی: یکی از موفقیتهای ما تمدید قرارداد تهاتر گاز و برق بین دو کشور تا سال ۲۰۳۰ بود. ما سالانه ۳۶۰ میلیون متر مکعب گاز به ارمنستان صادر میکنیم و در قبال آن برق وارد میکنیم. همچنین موفق شدیم خط انتقال سوم برق ارمنستان به ایران را تقریباً به مراحل نهایی برسانیم که تا چند ماه آینده به بهرهبرداری میرسد و میتوانیم واردات برق از ارمنستان را دو برابر کنیم.
وی افزود: روزانه ۴۰۰ کامیون میان ایران و ارمنستان در تردد هستند و سال گذشته ۱۶۱ هزار نفر از ساکنین جنوب ارمنستان به ایران سفر کردند که عددی بالغ بر ۸۰ میلیون دلار تجارت چمدانی به همراه داشتند. تجارت رسمی میان دو کشور نیز از ۲۰۰ میلیون دلار به ۷۰۰ میلیون دلار افزایش یافته است.
آموزش زبان فارسی در مدارس مطالبه جدی نخست وزیر و دولت ارمنستان است
خبرگزاری دانشجو: در حوزه فرهنگی و افزایش گردشگری چه اقداماتی صورت گرفته و وضعیت فعلی چگونه است؟
مهدی سبحانی: یکی از تسهیلات مهم در این زمینه عدم وجود ویزا بین دو کشور است که سفر را تسهیل کرده است. در سال گذشته ۱۶۱ هزار نفر از مردم ارمنستان به ایران سفر کردند. همچنین توریست درمانی یا توریسم سلامت یکی از حوزههایی است که ما روی آن کار میکنیم. تعداد زیادی از ارامنه به ایران برای درمان سفر میکنند و ما لیست بیمارستانهای کشور را که میتوانند به توریستهای خارجی خدمات ارائه دهند، در اختیار آنها قرار دادهایم.
خبرگزاری دانشجو: در حوزه آموزشی و فرهنگی چه برنامههایی داشتهاید؟
مهدی سبحانی: یکی از دستاوردهای بزرگ ما در حوزه آموزشی، ترویج زبان فارسی در ارمنستان بوده است. دولت ارمنستان مصوب کرده که دانشآموزان این کشور باید یکی از زبانهای کشورهای همسایه را یاد بگیرند و علاقه به زبان فارسی بسیار افزایش یافته است. ما ۱۹ مدرسه داریم که در آنها زبان فارسی تدریس میشود و ۳۰۰۰ دانشآموز زبان فارسی را یاد میگیرند. با همکاری بنیاد سعدی و مراکز فرهنگی ایران، کتابها و تجهیزات آموزشی مورد نیاز را فراهم کردهایم و استادان زبان فارسی را به ارمنستان اعزام کردهایم.
خبرگزاری دانشجو: با توجه به اینکه شما به اشتراکات فرهنگی دو کشور اشاره کردید، وضعیت فعلی حوزه گردشگری بین دو کشور چگونه است؟
مهدی سبحانی: بله، این حوزه بسیار مهمی است. عدم وجود رژیم ویزا بین دو کشور سفر را بسیار تسهیل کرده است. همانطور که اشاره کردم، در سال گذشته ۱۶۱ هزار نفر از ارمنستان به ایران سفر کردهاند. این شامل گردشگری چمدانی نیز میشود که نقش مهمی در تبادلات اقتصادی دارد.
مهدی سبحانی: در خصوص گردشگری سلامت، تعداد زیادی از ارامنه برای درمان به ایران سفر میکنند. ما لیست بیمارستانهای کشورمان که میتوانند به توریستهای خارجی خدمات ارائه دهند را در اختیار آنها قرار دادهایم. این نیز یکی از حوزههایی است که باعث جذب اتباع ارمنی به ایران شده است.
مهدی سبحانی: همچنین، با همکاری سفارت، گروههایی را به ایران اعزام کردهایم تا مستنداتی از مراکز دیدنی ایران تهیه کنند و در تلویزیون ارمنستان پخش کنند. این کار جذابیت سفر به ایران را افزایش میدهد.
مزیتهای کنسولگری ایران در قاپان از زبان سفیر کشورمان در ارمنستان
جنوب ارمنستان به عنوان منطقهای استراتژیک، نقش مهمی در امنیت و تجارت بین ایران و ارمنستان ایفا میکند. مهدی سبحانی در این گفتگو به اهمیت وجود سرکنسولگری ایران در قاپان اشاره کرد و گفت: این کنسولگری موجب افزایش ارتباطات مرزی و پیگیری فوری مشکلات شده است.
سرکنسولگری ایران در قاپان همچنین در افزایش مشارکت مردم در انتخابات تاثیرگذار بوده است. به گفته سبحانی، رانندگان ایرانی که در قاپان فعالیت میکنند، توانستند در انتخابات شرکت کنند و این امر نشاندهنده اهمیت کنسولگری در تسهیل امور ایرانیان مقیم ارمنستان است. کنسولگری ایران همچنین برای مردم محلی و کارکنان گمرک ارمنستان کلاسهای زبان فارسی برگزار میکند.
برگزاری اجلاس وزرای خارجه ۳+۳ در ایران یکی از دستاوردهای دولت سیزدهم بود
خبرگزاری دانشجو: در خصوص مناقشات منطقه و خاطراتی از شهید امیر عبداللهیان بفرمایید.
مهدی سبحانی: موضع ما در خصوص مناقشه قرهباغ کاملاً روشن است. ما از تمامیت ارضی آذربایجان و ارمنستان حمایت میکنیم و با تغییر مرزهای بینالمللی و هرگونه تغییر ژئوپولیتیکی در منطقه مخالفیم. امنیت و ثبات در منطقه به نفع ایران است و ما آمادگی داریم که در این مسیر کمک کنیم.
سبحانی یادآور شد: ایران ایده ۳+۳ را مطرح کرده و برگزاری اولین جلسه آن یکی از دستاوردهای دولت سیزدهم بود. اجلاس وزرای خارجه این پلتفرم برای اولین بار در تهران برگزار شد و نشست بعدی آن به زودی در ترکیه برگزار خواهد شد.
خاطره سفیر سابق ایران در سوریه از پیگیری وضعیت یک شهروند سوری توسط شهید امیرعبداللهیان
مهدی سبحانی: درباره شهید امیر عبداللهیان، ایشان شخصی بسیار مسئولیتپذیر و اخلاقمدار بودند. یکی از خاطراتم از ایشان مربوط به زمانی است که در سوریه بودیم. وقتی که یکی از شهروندان سوری به خاطر محدودیت ترافیکی دچار تصادف شد، ایشان بلافاصله پس از اطلاع به من تماس گرفت و خواست که به مسئله رسیدگی کنم و اگر خسارتی وارد شده، جبران کنیم.
سبحانی خاطرنشان کرد: شهید امیرعبداللهیان بلافاصله پس از اطلاع از آن، پیگیر وضعیت شهروند سوری بود و پیشنهاد پرداخت خسارت را نیز مطرح کرد. این نشان از طبع بلند و مسئولیتپذیری شهید امیرعبداللهیان داشت.
سفیر جمهوری اسلامی ایران در ارمنستان این واقعه را اینگونه روایت میکند: زمانی که در سوریه بودم و شهید امیرعبداللهیان به این کشور سفر کرده بودند، در خودرو و درحال بازگشت به فرودگاه در مسیر به علت محدودیت ترافیکی که پلیس سوریه ایجاد کرده بود با یکی از شهروندان سوری تصادف کرده بود.
او ادامه داد: شهید امیرعبداللهیان در پرواز از طریق یکی از محافظین از حادثه مطلع شده بود. بلافاصله پس از رسیدن به ایران ایشان با من تماس گرفتند که شخصا به این موضوع رسیدگی کن و اگر خسارتی وارد شده، من شخصا آن را پرداخت خواهم کرد. من هم بلافاصله از سرتیم حفاظت سفارت موضوع را پیگیری کردم و ایشان اطمینان داد که مسئله مهمی نبوده و هیچ مشکلی برای ایشان ایجاد نشده است.
وی در خاطرهای دیگر از توجه و اهتمام خاص شهید امیرعبداللهیان به خواستههای مردمی و ایرانیان خارج از کشور گفت. سبحانی ادامه داد: در یک روز تعطیل شهید امیرعبداللهیان با من تماس گرفت و گفت آقای سبحانی من در میز خدمت کنسولی هستم و یک خانم به من مراجعه کرده است و گفته است که دخترم در ارمنستان زندانی است و از ایشان بی اطلاع هستم. من نیز فورا جزئیات را از کنسول خودمان در ارمنستان دریافت کردم و اطلاعات کامل را به شهید امیرعبداللهیان دادم.
سبحانی اضافه کرد: شهید امیرعبداللهیان خیلی از من تشکر کرد و شماره آن خانم را به من داد و از من خواست که به ایشان اطمینان خاطر بدهم. مسئولیت پذیری شهید امیرعبداللهیان نسبت به روابط ایران با کشورها، همکاران و ایرانیان خارج از کشور برجسته بود.
صدور خدمات فنی مهندسی به کشور برای ما تولید ثروت میکند
سبحانی به اهمیت صدور خدمات فنی و مهندسی ایران به ارمنستان اشاره کرد و گفت: این امر به تولید ثروت برای کشور کمک میکند. وی افزود که بخش مهمی از کالاهای مورد نیاز ارمنستان توسط ایران تامین میشود و مصالح ساختمانی ارمنستان در ایران تولید میشود که این امر به افزایش تولید در داخل کشور منجر شده است.
وی همچنین از توافقات سرمایهگذاری میان شرکتهای ایرانی و ارمنی در حوزههای پتروشیمی و مصالح ساختمانی خبر داد و گفت: این توافقات به توسعه روابط اقتصادی دو کشور کمک کرده است. میان ایران و ارمنستان رژیم لغو روادید وجود دارد که موجب افزایش تردد میان دو کشور شده است.
توریسم درمانی موجب جذب اتباع ارمنی به ایران شده است
خبرگزاری دانشجو: درباره تسهیلات عبور و مرور اتباع دو کشور و وضعیت ایرانیان مقیم ارمنستان بفرمایید.
مهدی سبحانی: در خصوص تعداد اتباع ایرانی مقیم ارمنستان، حدود ۸ هزار پرونده در بخش کنسولی داریم که شامل ایرانیان ارمنیتبار و دانشجویان است. همچنین حدود ۳۶۰ دانشجوی ایرانی در ارمنستان مشغول به تحصیل هستند که بیشتر در رشتههای پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی فعالیت دارند.
میزان مشارکت ایرانیان ارمنستان در انتخابات نسبت به انتخابات ۱۴۰۰ دوبرابر شد
خبرگزاری دانشجو: درباره مشارکت اتباع ایرانی در انتخابات ریاست جمهوری اخیر بفرمایید.
مهدی سبحانی: میزان مشارکت در انتخابات دوره چهاردهم ریاست جمهوری به نسبت دوره سیزدهم دو برابر شد. ما ابتکاری جدید به خرج دادیم و تعداد صندوقها را در داخل ایروان به سه صندوق افزایش دادیم. این باعث شد که میزان مشارکت شهروندان ایرانی در ارمنستان به شدت افزایش پیدا کند.
سبحانی : حدود ۸۰۰۰ پرونده از ایرانیان مقیم ارمنستان در سفارت ثبت شده است و ۳۶۰ دانشجوی ایرانی در ارمنستان مشغول به تحصیل هستند.
مهدی سبحانی: در پایان، باید بگویم که ما به عنوان سربازان نظام در سنگری دیگر خدمت میکنیم و سیاست خارجی باید بتواند به توسعه اقتصادی کشور کمک کند. ما نیازمند حمایت و پشتیبانی داخلی هستیم تا بتوانیم این مسئولیت سنگین را به درستی انجام دهیم.
خبرگزاری دانشجو: بسیار ممنون از وقتی که در اختیار ما قرار دادید. موفق باشید.