به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، محمد افسر رهبین شاعر اهل کشور افغانستان است. او که سابقه ترجمه آثار متعددی را در کارنامه خود دارد به عنوان یک پژوهشگر ادبی اثرگذار هم شناخته میشود. او خود را اینگونه توصیف میکند: «من شاعر به جهان آمدم و شعر همزاد من است. از آن رو پیوند من با شعر پیوند ذاتی و طبیعی بوده است.» رهبین جایزه کتاب کودک و نوجوان را یک رویداد مهم ارزیابی کرد که جای خالی آن حس میشد. گفتوگویی با او داشتهایم.
رهبین درباره برگزاری اولین دوره جایزه کتاب کودک و نوجوان گفت: این جشنواره اتفاق بسیار مبارکی است، اما نمیدانم چرا اینقدر دیر برگزار شده است. به نظر من از زمانی که نمایشگاه کتاب تهران کلید خورد، وجود همچین جشنوارهای لازم بود. من از سال ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶ در تهران رایزن فرهنگی سفارت افغانستان بودم. طی سالهای ماموریت خود در تهران پیشنهاد کرده بودم که باید «نمایشگاه کتاب تهران» را به «جشنواره کتاب تهران» عوض کرد، تا این جشنواره بتواند در خلال سالها مثل جشنها و خرده جشنهای تاریخی و فرهنگی منطقه در اذهان جای گیرد.
وی افزود: هرچند نهادهای مربوط به کودکان در جمهوری اسلامی ایران فعال هستند و طی سالها در زمنیه رشد استعدادهای کودکان فعالیت میکنند، اما امیدواریم برگزاری «جشنواره کتاب کودک و نوجوان» زمینهساز تشویق و ترغیب فعالیتهای حوزه ادبیات کودک و نوجوان شود. به باور بنده، جشنوارههای کودکان و نوجوانان، میتوانند برای این قشر مهم و آینده ساز، ارزشمند و کارساز باشند و در شکلدهی شخصیت آنها اثرگذاری لازم را داشته باشد. سینما و نمایشنامه (تئاتر) دو عنصراثرگذار در شخصیتسازی کودکان و نوجوانان هستند. اگر در کنار جشنواره گوشهای برای نمایشها نیز در نظر گرفته شود بسیار ارزشمند خواهد بود.
صاحب مجموعه «بیست سوگسرود برای موج زدگان سونامی آسیا» در پاسخ به این سوال که برای جهانی شدن این جشنواره چه باید کرد، گفت: جهان ما جهان ارتباطات است و رسانهها در پیوند دادن گوشههای جهان با یکدیگر نقش بسیار مهم و کارسازی دارند. به باور بنده پیش از هرکار دیگری باید در رسانهسازی و گسترش تبلیغات جشنواره کتاب کودک و نوجوان تلاش کنیم. این راه خوبی است که میتواند از یک سو زمینه را برای تماشاگران کودک در جهان میسر کرده و از سوی دیگر رسانههای جهانی را متوجه چنین حرکت بزرگی نماید.
وی ادامه داد: فراهم نمودن فرصتی برای نمایش سراسری جشنواره از طریق شبکههای تلویزیونی و شبکههای سیار برای روستاها و مراکز شهرها از جمله اقدامات مفید و موثر خواهد بود. همچنین آموزش و پرورش سهم بهسزایی برای معرفی و شناخت این جشنواره خواهد داشت. شناسایی چهرههای مستعد کودکان و نوجوانان؛ به ویژه آنها که استعداد سرایش شعر و نویسندگی را دارند از دیگر اقدامات قابل توجه خواهد بود.
نویسنده کتاب «رند شیراز و طوطیِ هند» در بخش دیگری از سخنان خود به ضرورت ترجمه آثار حوزه کودک و نوجوان فارسی به سایر زبانها اشاره کرد و گفت: کار دیگری که میتواند معرف جشنواره و ادبیات کودک و نوجوان ایرانی در سطح جهان باشد، ترجمه آثار ارزشمند این حوزه به زبانهای زنده و فراگیر جهان است. با ترجمه ادبیات کودک و نوجوان، این نسل را در معرض شناخت جهانی قرار میدهیم و از طرفی دیگر، به کودکان پارسیزبانی که در کشورهای دیگر زندگی میکنند و فارسی بلد نیستند، کمک میکنیم که با شخصیتها و ادبیات مادری خود آشنا شوند. به همینگونه، ادبیات بومی کودکان، چون «لالایی ها» و «افسانههای مادربزرگها» باید بیشتر شناسایی و معرفی و تصویری شوند تا از این راه نیز کالاهای خوب و ارزشمند ادبی را به جهان دیگر معرفی کنیم.
شاعر مجموعه «ترانههای شبانگاهی» در ادامه به وضعیت اسفبار کودکان خاورمیانه اشاره کرد وگفت: جشنواره کتاب کودک و نوجوان، در شرایطی برگزار میگردد که، صدها و هزارها کودک و نوجوان در کشورهای منطقه، افزون بر گرفتاری فقر، درگیر کارهای شاقه هستند. در ضمن در نقاطی از منطقه و جهان، از کودکان استفادههای ناروا نیز به عمل میآورند و آنها را سبقِ خشونت و تبهکاری میدهند. کاش؛ مدیریت جشنواره بخشی از کارهای خود را در معرفی و شناساندن چهرههای شایسته و قهرمان کودک و نوجوان اختصاص میداد. برای این شخصیتها لوح تقدیر و هدایای مادی در نظر میگرفت و با آنها مصاحبههای اختصاصی انجام میشد.
وی افزود: مادران قهرمانانی هستند که در شرایط بسیار دشوار کودکان خود را خوب میپرورند و در شخصیت آینده آنان نقش پدر ـ مادر و آموزگار را ایفا میکنند. میتوان در کنار معرفی کودکان و نوجوانان شایسته، با والدین آنها نیز صحبت کرد و آن را به معرض دید دیگر پدرمادرها گذاشت تا کار آنها راهکاری برای پرورش کودکان ایشان نیز گردد. پیروزی عاملانِ جشنواره کتاب کودک و نوجوان آرزو میبرم! با این آرزو که کودکان و نوجوانان به عنوان قشر آینده ساز، جایگاه اجتماعی خود را چنان که شایسته و سزاوار ایشان است، باز یابند.