گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو- حنانه فقیه منزه: بازار جهانی نفت در ماه گذشته تغییرات قیمتی و غیرقیمتی قابل توجهی را پشت سر گذاشت.
بنابر گزارش سولوشن انرژی، نوسانات قیمت نفت در ماه آگوست را می‌توان در سه بازه زمانی مورد بررسی قرار داد؛ بازه زمانی اول مربوط به روز‌های پایانی ماه جولای و هفته ابتدایی آگوست است؛ طی این دو هفته قیمت نفت تحت تاثیر عواملی چون تحولات کشور‌های مصرف‌کننده از محدوده ۸۲ دلار به ۷۶ دلار سقوط کرد که کاهش قابل توجهی بود. بازار نفت در هفته دوم و سوم نیز با تغییرات عمده‌ای مواجه شد که ناشی از تحولات منطقه غرب آسیا مانند ترور رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران و افزایش درگیری‌ها میان حزب‌الله لبنان و رژیم صهیونیستی، بود. پس از ترور اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس قیمت نفت نزدیک به ۴ درصد افزایش یافت. در کنار افزایش قیمت تحت تاثیر تحولات ژئوپلوتیک در منطقه خاورمیانه، بهبود نماگر‌های بازار‌های مالی و اثرات برنامه کاهش تولید اوپک پلاس، بهای نفت را بار دیگر وارد کانال ۸۰ دلار کرد. در هفته پایانی ماه آگوست نوسانات زیادی اتفاق نیفتاد و قیمت نفت در حدود ۷۹ دلار باقی ماند.
براساس پیش‌بینی بانک جهانی گلدمن ساکس نفت خام در سال ۲۰۲۵، به طور متوسط ۸۰ دلار در هر بشکه برآورد می‌شود و دامنه تغییرات نیز بین ۷۰ تا ۸۵ دلار است. این موسسه مالی پیش‌بینی خود از قیمت سال آینده را ۵ دلار کاهش داد که همین موضوع موجب توقف روند صعودی قیمت در اواخر ماه آگوست شد.
یکی از تغییرات غیرقیمتی که بازار نفت در هفته گذشته تجربه کرد تحولات عرضه و تقاضا در بازار نفت بود. چین که بزرگترین مصرف‌کننده نفت به شمار می‌آید در ماه اخیر در وضعیت پیشین خود یعنی تداوم کاهش تقاضا باقی ماند. افزایش نرخ بهره در ژاپن نیز موجب کاهش تجارت این کشور شد که در کنار چشم‌انداز ضعیف از اقتصاد کلان چین، نشان دهنده رکود در اقتصاد جهانی بود. داده‌های مربوط به اشتغال در آمریکا از دیگر تغییرات کشور‌های بزرگ مصرف‌کننده نفت بود؛ افزایش نرخ بیکاری در آمریکا به ۴.۳ درصد رسید که بالاترین میزان در سه سال اخیر است. مجموع عوامل گفته شده در نهایت منجر به کاهش تقاضا در بازار جهانی نفت شد.
در سمت عرضه نیز آمریکا تولید و میزان ذخایر نفت را به جبران کاهش تولید برخی از کشور‌های اوپک پلاس، افزایش داد که منجبر به بهبود عرضه در بازار شد.
برنامه کاهش تولید اخیر اوپک پلاس و سیاست جدید این گروه مبنی بر بازگشت بشکه‌های حذف شده به بازار از فصل چهارم سال ۲۰۲۴ از مهم‌ترین عوامل موثر بر بازار نفت طی سال جاری و پیش بینی‌ها در مورد سال آتی بوده است. آخرین جلسه وزارتی اوپک پلاس در ماه آگوست مصوبه جدیدی نداشته و سیاست‌های اعالمی قبلی بدون تغییر در جریان خواهد بود. اما میزان تعهد اعضا به برنامه کاهش تولید متفاوت بوده و بنابراین اختلافاتی را در میان کشور‌های عضو ایجاد نموده است. سه کشور عراق، قزاقستان و روسیه، اعضای نامتعهد به سیاست کاهش تولید طی نیمه اول سال جاری بوده‌اند که طی توافقی جدید، متعهد به جبران مازاد تولید خود شده‌اند. مطابق بیانیه اوپک، سه کشور یادشده، تا سپتامبر سال ۲۰۲۵ کاهش تولید معادل ۲.۲۸۴ میلیون بشکه در روز را برای جبران عدم تعهد خود به سیاست‌های قبلی در پیش خواهند گرفت.
اتفاق مهم دیگری که در سمت عرضه رخ داد کاهش تولید نفت کشور لیبی بود؛ تنش‌های داخلی در لیبی منجر به کاهش ۵۰ درصدی تولید نفت این کشور شد که تغییر مهمی در بازار نفت به شمار می‌رود.
انتظارات و پیش بینی‌ها نسبت به رشد عرضه و ایجاد مازاد عرضه در سال ۲۰۲۵ در بازار نفت، عمدتا از محل بازگشت نفت اوپک پلاس به بازار یعنی حذف سیاست کاهش تولید و همچنین افزایش تولید در کشور‌های غیراوپک پلاس طی سال آینده است.