ناوشکن «تفتان» نگهبان جدید خلیج فارس می‌شود/ جدیدترین عضو خانواده موج چه ویژگی‌هایی دارد؟ + عکس

به گزارش خبرنگار امنیتی و دفاعی خبرگزاری دانشجو، دریادار حبیب‌الله سیاری دیروز در بیست و سومین دوره نظری هیئت معارف جنگ شهید صیاد شیرازی از الحاق ناوشکن «تفتان» در آینده نزدیک خبر داد. تفتان جدیدترین شناور جنگی ارتش از کلاس «موج» خواهد بود.

سیاری اظهار کرد: پس از تولید  جماران، دماوند، سهند و دنا در آینده ناوشکن تفتان نیز به نیروی دریایی الحاق می‌شود.

ناوشکن دیلمان نیز آخرین دستاور نیروی دریایی ارتش است که چندی پیش با تجهیز شدن به رادارهای پیشرفته و تسلیحات جدید توانست ضمن پیوستن به ناوگان شمال نیروی دریایی، جای ناو دماوند را که پیش از این در آب‌های مازندران مشغول خدکت بود پر کند.

ناوشکن تفتان چه ویژگی‌هایی دارد؟

برای شناخت ناو تفتان ابتدا باید خانواده موج را بشناسیم. «موج» پروژه‌ای بود که در سال‌های پایانی دهه ۷۰ شمسی و با دستور فرماندهی معظم‌ کل قوا کلید خورد و براساس آن، ساخت ناوشکنی با قابلیت‌هایی مانند «حمل بالگرد و موشک» در دستورکار قرار گرفت.

این پروژه اقدام بزرگی در مسیر خوداتکایی در حوزه نیروی دریایی ارتش جمهوری‌اسلامی به‌حساب می‌آمد و با توجه به نبود تجربه کافی و پیشینه قبلی دراین زمینه و همچنین تحریم‌های خارجی و عدم دسترسی به قطعات و تجهیزات موردنیاز، راه دشواری دراین عرصه درپیش بود.

در پروژه «موج» بیش‌از ۱۲۰ مرکز دانشگاهی و و حدود هزار متخصص همکاری کردند و درمجموع، بیش‌از ۱۰۰ تخصص به‌منظور اجرایی‌سازی این پروژه به‌کار گرفته شد؛ موضوعی که به جرات می‌توان گفت «موج» را به بزرگ‌ترین پروژه نظامی تاریخ ایران تبدیل کرد.

یکی از تصاویر منتشر شده از مراحل ساخت ناوشکن که تفتان در پاین تصویر مشاهده می‌شود

به نظر می‌آید تفتان بیشترین شباهت را به ناو دیلمان داشته باشد. دیلمان جدیدترین ناو ساخته شده از کلاس موج است. این ناوشکن بعنوان پنجمین عضو خانواده ناوشکن‌های کلاس موج توسط سازمان صنایع دریایی وزارت دفاع طراحی و ساخته شده است و در آن، یک میلیون و ۴۰۰ هزار قطعه بکار رفته است.

دیلمان دارای ۹۴ متر طول، ۱۱.۱ متر عرض و آبخور به‌ارتفاع ۳.۲۵ متر است، از سویی ناوشکن دیلمان ۱۳۰۰ تا ۱۵۰۰ تن وزن و ۲۶ نات سرعت دارد. ظرفیت سوخت آن، ۱۹۰ تا ۲۲۰ تن و ظرفیت آب آن نیز، ۵۰ تا ۹۰ تن است. همچنین؛ توانایی دیلمان برای ایستایی در دریا ۶ تا ۷ فورس دریا اعلام شد.

شعاع عملیاتی دیلمان ۳۶۰۰ مایل دریایی است که در این شعاع می‌تواند تعداد پرسنل ۶۴ نفر نیروی عملیات ویژه + ۸۰ نفر پرسنل ناوشکن را با خود همراه کند. دیلمان از سامانه بوتراستر با توان ۸۶ کیلووات و دور متغیر تا ۱۴۸۰ دور بهره می‌برد قدرت مانور شناور را افزایش می‌دهد.

یکی از مزیت‌های دیلمان نسبت به نمونه قبلی خود در حوزه سامانه رانش این ناوشکن است. در این ناوشکن سیستم رانش چهارخطی شده است و به این ترتیب دیلمان از ۴ شفت و ۴ پروانه بهره می‌برد در حالی که ناوشکن‌های قبلی سری موج از دو شفت و دو پروانه بهره می‌بردند.

در حوزه تسلیحاتی نیز ناوشکن دیلمان به یک توپ ۷۶ میلی‌متری فجر۲۷ در سینه ناو، ۶ قبضه توپ ۲۰ میلی‌متری اورلیکن در جلو،‌ عقب و طرفین ناو، ۸ فروند موشک‌های ضدکشتی قادر و قدیر با بردهای ۲۰۰ و ۳۰۰ کیلومتر و ۶ اژدر مارک ۴۶ مجهز شده است. تعداد موشک‌های کروز در ناوشکن دیلمان افزایش داشته دو برابری نسبت به همکلاس‌های خود داشته است.

سامانه دفاع نقطه‌ای کمند

قرار است موشک‌های پدافندی خانواده صیاد نیز بروی ناوشکن دیلمان نصب و عملیاتی شوند تا دیلمان به قدرت پدافندی نیز تجهیز شود. علاوه بر این، ناوشکن دیلمان به یک سامانه دفاع نقطه‌ای «کمند» برای مقابله با موشک‌های کروز نیز مجهز شده است که توان شلیک ۴ تا ۷ هزار گلوله در دقیقه را دارد و می‌تواند از فاصله ۲ کیلومتری با اهداف درگیر شود.

نصب چشم عقاب روی تفتان

رادار آرایه فازی «چشم عقاب» از ۴ وجه با شعاع پوشش ۹۰ درجه و مجموعه ۳۶۰ درجه برخوردار است. این رادار که در باند فرکانسی ایکس کار می‌کند برد ۲۰۰ کیلومتری دارد و با مجموع ۴ هزار آرایه، هر وجه ۱۰۰۰ آرایه، توانایی کشف ۱۰۰ هدف و درگیری با ۱۳ هدف را دارد.

رادار چشم عقاب توانایی بروزرسانی اهداف در مدت زمان کمتر از یک ثانیه را دارد و به همین جهت امکان تغییر سریع فرکانس و تحلیل سیگنال‌های اخلالگر را دارد. این توانایی در حوزه ضد جنگ الکترونیک قابلیت مناسبی در اختیار چشم عقاب قرار می‌دهد. از سوی دیگر این رادار نسبت به نمونه‌های قبلی نیاز کمتری به تعمیر و نگهداری دارد و سطح مقطع راداری سازه آن بسیار کمتر از رادار‌های قبلی شناور‌های نیروی دریایی است، ضمن اینکه رادار چشم عقاب قادر است اهداف متفاوتی مانند شناور، هواپیما، بالگرد، پهپاد و موشک کروز را شناسایی و رهگیری کند.

پهپاد «چمروش-۴» یک هواپیمای بدون سرنشین عمودپرواز در نقش تجسسی و جمع آوری اطلاعات است که دست بلند تفتان روی دریا خواهد بود.

علاوه بر آن پهپاد شاهین- ۱ (سنجر) نیز، یک پهپاد انتحاری جمع شونده از نوع «سوئیچ بلید» و متناسب با شرایط دریاست که می‌تواند ماموریت‌های مختلفی را متناسب با صحنه هر عملیات برای ناوشکن تفتان انجام دهد.
وزن سرجنگی این پهپاد، ۴ کیلوگرم و برد نهایی آن، ۸۵ کیلومتر است که دارای قابلیت‌هایی از قبیل پرواز هوشمند و پرواز جمعی؛ قابلیت پردازش تصویر و اصابت نقطه‌ای به اهداف ثابت و در حال حرکت است و دارای کنیستر پرتاب تک فروندی و چند فروندی.

یکی از نقاط قوت ناوشکن تفتان استفاده از سلول‌های پرتابگر عمودی موشک VLS است که تعداد موشک‌های پرتابی و حجم آتش را هم در آفند و هم پدافند به شدت افزایش خواهد داد.

نیروی دریایی ارتش؛ یک نیروی راهبردی

رهبر انقلاب در دیدار با دست‌اندرکاران ساخت ناوشکن جماران-سال ۱۳۸۸ فرمودند: ما هفتصد هشتصد سال سابقه‌ی دریانوردی داریم. آن روزی که از بنادر خلیج فارس کشتی‌هایمان به اقصی نقاط آسیا می‌رفت، خیلی از کشورهائی که امروز در دریانوردی تبحر و شهرت پیدا کرده‌اند، اصلاً وجود قابل ذکری نداشتند.

در ادامه به معرفی ۴ ناوشکن از پروژه «موج» می‌پردازیم

ناوشکن جماران 

ناوشکن «جماران» در آخرین روز بهمن‌ماه ۱۳۸۸ در مراسمی با حضور فرمانده معظم کل قوا به ناوگان نیروی دریایی ارتش ملحق شد تا نخستین شناور نظامی ساخت ایران فعالیت خود را آغاز کند. در ادامه با مشخصات فنی و ویژگی‌های «جماران» آشنا می‌شوید.

مشخصات فنی

طول: ۹۴ متر

وزن:۱۵۰۰ تن

ظرفیت: ۱۴۲۰ تن

سرعت: ۳۰گره دریایی (۵۶ کیلومتر بر ساعت)

خدمه: قابلیت حمل ۱۴۰ ملوان

تسلیحات: مجهز به موشک‌های «ضد کشتی» و «سطح به هوا» و نیز انواع اژدر و توپ‌های دریایی ازجمله «فجر۲۷»

ویژگی‌ها

• برخورداری از سامانه‌های پردازش راداری
• دارای رادارهای تاکتیکی سطحی، زیرسطحی و هوایی
• بهره‌مندی از قدرت بالای کنترل آتش
• مجهز به انواع سامانه‌های اژدرافکن و توپ‌های دریایی پیشرفته
• دارای قابلیت حمل بالگرد و کمک به سوخت‌رسانی بالگردها
• مقاوم در برابر تهاجم‌های هسته‌ای و میکروبی
• برخورداری از سامانه‌های جنگ الکترونیک و ضدالکترونیک
• دارای سامانه‌های موشکی سطح به سطح و سطح به هوای بردبلند و برد متوسط
• برخورداری از توپ دریایی تمام اتوماتیک

ناوشکن دماوند

ناوشکن دماوند، دومین محصول پروژه «موج» به‌حساب می‌آید در روزهای میانی اسفندماه ۱۳۹۳ به ناوگان شمال نیروی دریایی ارتش پیوست. این ناوشکن در ابتدا «جماران ۲» نامیده شد، اما در ادامه به «دماوند» تغییر نام داد. در ادامه با مشخصات فنی و ویژگی‌های «دماند» آشنا می‌شوید.

مشخصات فنی

طول: حدود ۱۰۰ متر

عرض: ۱۱/۰۷ متر

ارتفاع: ۷/۶۲ متر

وزن: بیش‌از ۱۳۰۰ تن

سرعت: ۳۰گره دریایی (۵۶کیلومتر بر ساعت)

ظرفیت: بیش‌از ۱۴۰۰ تن

ویژگی‌ها

• برخورداری از جدیدترین تجهیزات ناوبری
• داشتن قابلیت تدافع، تهاجم و رهگیری همزمان اهداف هوایی، سطحی و زیرسطحی
• مسلح به سامانه موشک ضدهوایی، کروز، اژدرافکن و توپ‌های ۷۶ و ۴۰ میلیمتری
• دارای سامانه‌های پردازش راداری و رادارهای تاکتیکی سطحی و هوایی
• برخورداری از سامانه جامع مدیریت نبرد و سامانه جنگال
• دارای قابلیت حمل بالگرد
• به‌کارگیری رادار کنترل آتش با قابلیت ردیابی جنگنده و موشک‌های کروز

ناوشکن سهند

«سهند» سومین ناوشکن ساخته شده در پروژه «موج» است که در آذرماه ۱۳۹۷ به ناوگان نیروی دریایی ارتش جمهوری‌اسلامی ایران ملحق شد. در ادامه با مشخصات فنی و ویژگی‌های «سهند» آشنا می‌شوید.

مشخصات فنی

طول: ۹۴ متر

عرض: ۱۱ متر

وزن: ۱۳۰۰ تن

سرعت: ۳۰گره دریایی (۵۶کیلومتر بر ساعت)

ظرفیت: بیش‌از ۱۴۰۰ تن

خدمه: ۱۴۰ملوان

برد عملیاتی: ۳ هزار مایل دریایی (بیش‌از ۵ هزارو ۵۰۰کیلومتر)

ویژگی‌ها

• دارای توانایی حمل انواع سلاح‌های سطحی، زیرسطحی، هوایی
• برخورداری از امکان غافلگیری و به اشتباه انداختن رادارهای دشمن
• مخزن سوخت مناسب
• افزایش ماندگاری این ناوشکن در دریا بیش‌از ناوشکن‌های قبلی
• برخورداری از قدرت دریانوردی ۱۵۰ روزه با تلاطم بالا در اقیانوس‌های دوردست
• دارای قابلیت رادارگریزی
• دارابودن سامانه‌های ضد زیردریایی
• برخورداری از سامانه موشکی «سطح به سطح» و «سطح به هوا»
• دارای سامانه دفاع نقطه‌ای و انواع توپ‌های ضد هوایی و ضد سطحی

ناوشکن دنا

«دنا» چهارمین ناوشکن پروژه «موج» به‌حساب می‌آید که در خردادماه ۱۴۰۰ به ناوگان نیروی دریایی ارتش ملحق شد. این ناوشکن «تمام‌ایرانی» به انواع تجهیزات و سامانه‌های دفاعی و تهاجمی ساخته شده در داخل کشور مجهز است. در ادامه با مشخصات فنی و ویژگی‌های «دنا» آشنا می‌شوید.

مشخصات فنی

طول: ۹۴ متر

عرض: ۱۱ متر

وزن: بیش‌از ۱۳۰۰ تن

سرعت: ۳۰گره دریایی (۵۶کیلومتر بر ساعت)

ویژگی‌ها

• ورود به سطح جدیدی در شناورسازی در ایران
• دارای قابلیت دریانوردی طولانی در دریاها و اقیانوس‌ها
• توانایی جست‌وجو، کشف، شناسایی، رصد، مقابله و درصورت نیاز انهدام هرگونه تهدید هوایی، سطحی و زیرسطحی
• مجهز به ۴ موشک کروز ضد کشتی
• برخورداری از رادار کنترل آتش
• دارای توانایی درگیری همزمان با ۶ هدف
• برخورداری از یک توپ ۷۶ میلیمتری فجر ۲۷
• برخورداری از یک توپ ۴۰ میلیمتری فتح
• برخورداری از ۲ توپ ۲۰ میلیمتری فتح
• دارای قابلیت حمل انواع تجهیزات

یک نمونه از چینش تسلیحات روی ناو البرز

در پایان ناوشکن تفتان را می‌توان یک پل میان دو نسل متفاوت از شناورهای جنگی ساخت ایران دانست که یک پنجره به روی طراحان شناورهای ایرانی خواهد گشود تا دیگر کلاس‌های نوین برای تولید ناوهای سنگین ایجاد شود.

تفتان با تجهیز شدن به رادار‌های آرایه فازی از جمله چشم عقاب و تقویت حجم آتش به واسطه پرتابگر‌های عمودی یک سر و گردن بالاتر از ناوگان قبلی کلاس موج به خدمت ناوگان دریایی جنوب درآمده و به پاسداری از خلیج فارس و سواحل دریای مکران خواهد پرداخت.