یک یارانه خاص برای طبقه‌ای خاص!

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو: دولت به منظور کاهش هزینه سفر‌های هوایی سالانه ۳۳ هزار میلیارد تومان سوخت یارانه‌ای به شرکت‌های هواپیمایی واگذار می‌کند اما فقط خرج سفر‌های قشر پردرآمد جامعه می‌شود و عموم مردم که اغلب سفر‌های زمینی را ترجیح می‌دهند از آن بی‌بهره‌اند.

به گفته حمید نجف کارشناس صنعت هوایی کشور، روزانه ۴.۵ میلیون لیترسوخت در کشور صرف حمل و نقل هوایی می‌شود اما شرکت‌های هواپیمایی مبلغ سوخت را کمتر از نرخ آزاد تهیه می‌کنند، این درحالی است که شرکت‌های هواپیمایی خارجی و هواپیما‌های باری که نقش مهمی در صادرات دارند سوخت را به قیمت آزاد تهیه می‌کنند.

دولت هر لیتر سوخت را به مبلغ ۶۰۰ تومان به شرکت‌های هواپیمایی می‌فروشد، به عبارت دیگر بر اساس صورتحساب مالی سالانه پالایشگاه اصفهان، دولت هر لیتر سوخت هواپیما را ۲۱ هزار تومان خریداری کرده و لیتری ۶۰۰ تومان به شرکت‌های هواپیمایی می‌فروشد.

اگر درآمد حاصل از فروش به شرکت‌های هواپیمایی، هزار میلیارد تومان باشد و هزینه خرید از پالایشگاه ۳۴ هزار میلیارد تومان باشد، حدودا درسال «۳۳ هزار میلیارد تومان» یارانه سوخت به شرکت‌های هواپیمایی تعلق می‌گیرد.

۱۴ میلیون تومان یارانه سوخت به قشر مرفه

طبق گزارش اندیشکده حکمرانی شریف، فقط ۲.۵ میلیون نفر از جمعیت کل کشور یعنی حدود ۳ تا ۴ درصد به طور مستمر از حمل و نقل هوایی استفاده می‌کنند که غالباً مدیران شرکت‌های دولتی هستند که این یارانه صرف سفر‌های کاری قشر پردرآمد جامعه می‌شود.

 
با در نظر گرفتن سوخت ۶۰۰ تومانی هزینه یک سفر یک و نیم ساعته با توجه به ظرفیت باک هواپیما، حدود ۴.۵ میلیون تومان برآورد می‌شود که با تقسیم بر ۱۲۰ مسافر، سالانه نفری ۱۴ میلیون تومان به این افراد یارانه تعلق می‌گیرد.

حمید نجف، کارشناس صنعت هوایی نیز درباره یارانه سوخت هواپیما گفت: لزومی به پرداخت این یارانه احساس نمی‌شود، این حمایت‌ها صحیح نبوده و در نهایت منجر به فلج شدن این صنعت خواهد شد.

نکته قابل توجهی که وجود دارد با این مبلغی که صرف این صنعت می‌شود، اقدامات قابل توجهی از جمله خرید هواپیما‌های جوان، تاسیس فرودگاه بین المللی، توسعه زیرساخت‌های این صنعت و. می‌توان انجام داد.

هرچقدر سن ناوگان‌ها بیشتر باشد، مصرف سوخت آنها هم افزایش می‌یابد؛ بر اساس آمار مصرف سوخت ناوگان‌های ایرانی بیشتر از استاندارد جهانی است بنابراین با تهیه ناوگان‌های جوان‌تر مصرف سوخت هم کاهش می‌یابد.

هزینه ساخت یک فرودگاه حدود ۱۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود و برای ساخت آن ۵ الی ۱۰ سال زمان لازم است بنابراین اگر یارانه پرداختی توسط دولت صرف ساخت یک فرودگاه بین‌المللی می‌شد، در بازه ۶ الی ۷ ساله یک فرودگاه جدید با امکانات ویژه در کشور به بهره‌برداری می‌رسید.

طبق آمار‌ها بیشتر مردم ایران از حمل و نقل زمینی برای سفر‌های بین شهری استفاده می‌کنند که با حذف یارانه سوخت هواپیما می‌توان برای توسعه حمل و نقل زمینی، جاده‌ها و ... استفاده کرد بنابراین تعلق گرفتن این مبلغ سنگین به عنوان یارانه سوخت منطقی به نظر نمی‌رسد؛ آن هم زمانی که با این هزینه می‌توان زیر ساخت‌های صنعت هواپیمایی و بخش‌های دیگر را افزایش دهند. 

نویسنده: نرگس اصل‌بیگی