به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، روندهای سیاسی و دیپلماتیکی که در یک سال اخیر توسط امارات در راستای مالکیت جزایر سهگانه به کار گرفته شده است، هدفمند به نظر میرسد، اماراتیها اینبار میخواهند با همصدا کردن اتحادیه اروپا با خود، این هدف را دنبال کنند و مالکیت جزایر سهگانه ایرانی را به یک مناقشهی بینالمللی و منطقهای تبدیل کرده و ایران را به این واسطه پای میز مذاکره بکشانند.
اماراتیها اخیراً در شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا، طی بیانیهای وقیحانه ایران را متهم به اشغال جزایر سهگانه کردند و با طرح ادعاهایی واهی علیه تمامیت ارضی ایران، در نشست مشترک بروکسل میان سران شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه اروپا، حاکمیت ایران بر سه جزیره بوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک را نقض حاکمیت امارات متحده عربی و اصول منشور ملل دانستند و از ایران خواستند تا به اشغال آنها پایان دهد.
اولین بار نیست که ادعاهای گزاف اینچنینی توسط کشورهای حومه خلیج فارس مطرح میشود و ادعای مالکیت بر جزایر سهگانه توسط امارات بیش از نیمقرن سابقه دارد که تاکنون راه به جایی نبرده است و بعید به نظر میرسد که از اینجا به بعد هم حتی به شرط همنوایی اتحادیه اروپا راه به جایی ببرد.
اشغال انگلیسی-شارجهای؟!
اتحادیه اروپا در حالی از واژه اشغال برای زیر سوال بردن تمامیت ارضی ایران استفاده میکند که تاریخ یاد آور کنترل و نفوذ بریتانیا بر این جزایر در دوران استعمار است. بنابراین، باید به این نکته توجه داشت که آیا این ادعاهای امارات نمایانگر منافع مشروع است یا تلاشی برای بازگشت به دوران نفوذ خارجی است.
جزایر سهگانه بوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک به عنوان بخشی از قلمرو تاریخی ایران، از دیرباز اهمیت راهبردی داشتهاند. ادعای مالکیت امارات متحده عربی بر این جزایر در واقع بخشی از یک روند طولانی است که با دخالت انگلستان در خلیج فارس و رقابتهای استعماری آن آغاز شد.
در اواخر قرن نوزدهم، بریتانیا برای کنترل بر آبراههای استراتژیک خلیج فارس و جلوگیری از نفوذ شوروی به این جزایر چشم طمع دوخت. در سال ۱۹۰۳، بریتانیا بدون هماهنگی با ایران، سندی مبنی بر مالکیت به شیخنشین شارجه داد و دستور داد تا پرچم خود را بر این جزایر برافرازد. هدف اصلی بریتانیا از این اقدام، جلوگیری از نفوذ شوروی و تضمین تسلط خود بر منطقه بود. در مقابل ایران به این اقدام بریتانیا و ادعاهای شارجه به صورت پیوسته اعتراض کرد، اما تسلط ایران بر این جزایر تا خروج نهایی بریتانیا در سال ۱۹۷۱ به تعویق افتاد.
پس از پایان قیمومیت استعماری بریتانیا در خلیج فارس، حاکمیت ایران بر این جزایر با استناد به اسناد و شواهد تاریخی بازگردانده شد. منابع معتبر تاریخی و جغرافیایی نشان میدهند که این جزایر از دوران امپراتوریهای باستانی از جمله هخامنشیان در قلمرو ایران بودهاند با این اوصاف، تلاشهای اخیر امارات برای طرح مالکیت با حمایت برخی کشورهای منطقه و اتحادیه اروپا، بیشتر بهعنوان فشاری دیپلماتیک برای بازگشایی پرونده این جزایر تلقی میشود.
اهمیت ژئوپلتیک جزایر سهگانه
اینکه در پس هر ادعای مالکیت اهداف متعدد استراتژیک و اقتصادی وجود دارد بر هیچکس پوشیده نیست؛ جزایر سهگانه به دلیل قرار گرفتن در مسیر تنگه هرمز، موقعیت استراتژیک بسیار مهمی یافتهاند که امارات و کشورهای حاشیه خلیج همیشه فارس را به ادعای مالکیت بر آنها وسوسه میکند.
یکی از مهمترین آبراههای انتقال نفت در جهان از خلیج فارس و بهویژه از مسیر جزایر سهگانه عبور میکند؛ بهطوریکه حدود بیست درصد از نفت جهان از این آبراه میگذرد و کنترل تردد در این مسیر تأثیر قابلتوجهی بر دسترسی جهان به منابع نفتی دارد.
جزایر خلیج فارس بهخاطر وجود منابع نفتی همیشه مورد توجه بودهاند. اهمیت جزایر سه گانه بهطور مستقیم به وجود منابع نفتی آنها وابسته نیست (زیرا بهطور خاص تولیدات نفتی و منابع کشفشدهای ندارند)، اما از جهت وجود منابع بالقوه و منابع نفت و گاز متعددی در اطراف این جزایر وجود دارد که نه تنها ارزش اقتصادی آنها را افزایش میدهد، بلکه کنترل بر این جزایر میتواند تسلط بر منابع نفتی خلیج فارس را نیز تحت شعاع قرار دهد.
پشت پرده همکاری امارات و اتحادیه اروپا با رژیم صهیونیستی
تحولات اخیر خاورمیانه و قدرت گرفتن ایران بهعنوان محور اصلی مقاومت، احتمالاً باعث شده است که دشمنان با طرح ادعاهای ضدایرانی و جلب حمایت جهانی، به دنبال تشکیل جبههای مشترک علیه ایران باشند؛ هدفی که میتواند توجه محور مقاومت و جامعه جهانی را از اقدامات و جنایات خود منحرف کند. این تحولات، دریچههایی را به روی ما میگشاید که از همکاریهایی میان اسرائیل، اتحادیه اروپا و امارات پرده برمیدارد.
در همین رابطه ؛ جعفر قنادباشی، کارشناس مسائل خاور میانه در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجو با اشاره به هماهنگی کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی در مواضع ضد ایرانی گفت: صهیونیستها که این روزها با فشار جبهه مقاومت مواجه هستند، به دنبال راههایی برای انحراف افکار عمومی و کاهش تمرکز این جبهه بر مقابله با اقدامات اسرائیل هستند. از این منظر، افزایش همکاریهای دیپلماتیک امارات با اسرائیل و برخی کشورهای غربی به شکلی پنهان در دستور کار قرار گرفته است، تا از طریق طرح ادعای مالکیت امارات بر جزایر سهگانه، نوعی جبههسازی علیه ایران صورت گیرد.
وی افزود: طرح ادعای امارات و همراهی اتحادیه اروپا با این ادعا در شرایطی انجام شده که پیش از این هیچگاه چنین همسویی مستقیمی میان اروپا و امارات برای موضوع جزایر سهگانه وجود نداشت.
این کارشناس مسائل خاورمیانه اظهار داشت : اتحادیه اروپا اکنون نه تنها برای اولین بار از واژه «اشغال» استفاده کرده، بلکه با تایید ضمنی مواضع امارات، این ادعا را به گونهای غیرقانونی و غیرمنطبق با واقعیت مطرح کرده است. این تغییر موضع، نشان از همکاری و همافزایی جدید میان امارات و رژیم صهیونیستی برای تشدید فشارها بر جبهه مقاومت دارد.
قناد باشی تصریح کرد: استفاده از موضوع جزایر برای اعمال فشار بر ایران و جبهه مقاومت، پس از شکست پروژههای مشابهی مانند دامن زدن به بحران مهاجران افغان در ایران و تلاش برای ایجاد تنش در مرزهای ایران و افغانستان انجام شده است.
جعفر قنادباشی، کارشناس مسائل خاور میانه در پایان تاکید کرد : چندی پیش، تلاشهایی از سوی کشورهای غربی و برخی کشورهای عربی برای دامن زدن به اختلافات در مرزهای ایران و افغانستان انجام شد، اما با هوشمندی مقامات ایران و همکاری دولت افغانستان این پروژه ناکام ماند. اکنون به نظر میرسد که کشورهای غربی و امارات، پس از ناکامی در آن پروژه، برای طرح مسئله جزایر سهگانه به عنوان عامل جدید فشار بر ایران و جبهه مقاومت روی آوردهاند.
ایران بر سر تمامیت ارضی خود با کسی مماشات نمیکند اسناد تاریخی و حقوقی به خوبی نشان میدهند که جزایر سه گانه بخش لاینفک خاک ایران بوده و هستند و تلاشها برای کشاندن ایران بر پای میز مذاکره طبعا بینتیجه خواهد بود چرا که اتخاذ موضع دشمنانه اتحادیه اروپا در مورد جزایر سهگانه فاقد هرگونه ارزش حقوقی است و صرفا به نوعی آن را خوش رقصی برای جذب کمکها و منابع مالی از سوی کشورهای ثروتمند عربی برای جبران هزینههای سنگین مشارکت در جنگهای مختلف تلقی کرد همچنین اتحادیه اروپا از این ادعا حمایت میکند تا با تقویت همکاریهای منطقهای علیه ایران از این کشورها استفاده میکند تا اذهان بین المللی را از اقدامات رژیم کودک کش صهیونیستی منحرف کند و فشارها را از روی رژیم صهیونیستی بردارد.
نویسنده : مروارید رحمتی