چرا اپلیکیشن‌های پیام‌رسان و اجتماعی به سمت نظام پرداخت می‌روند؟

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو؛ در دنیای امروز تراکنش‌های دیجیتال به یکی از اصلی‌ترین ابزار‌های مبادلات اقتصادی تبدیل شده است. ایران نیز به تبع سایر کشورها، با رشد روزافزون استفاده از فناوری‌های نوین در زمینه پرداخت و بانکداری دیجیتال، به سمت توسعه و تکمیل این بخش از خدمات مالی پیش می‌رود. در این میان، سرویس‌های پرداخت برخی سکو‌های داخلی و خارجی به عنوان ابزار‌هایی مؤثر در تسهیل و تسریع فرایند‌های مالی دیجیتال شناخته شده‌اند. 

سرویس پرداخت بله؛ بانکداری در گوشی هوشمند

«بله» یک اپلیکیشن پرداخت ایرانی است که توسط بانک‌های مختلف کشور پشتیبانی می‌شود و از امکاناتی مانند پرداخت قبوض، انتقال وجه، خرید آنلاین و ارائه خدمات مالی مختلف برخوردار است. این اپلیکیشن که از سال ۱۳۹۶ شروع به کار کرده، توانسته به سرعت جای خود را در بازار اپلیکیشن‌های مالی ایران پیدا کند.  پرداخت قبوض و خدمات آنلاین انتقال وجه و کارت به کارت خرید آنلاین و پرداخت در فروشگاه‌ها اعتبارسنجی و خدمات مالی از جمله ویژگی‌های این اپلیکیشن است.

 
کاربران می‌توانند به راحتی قبوض مختلف مانند آب، برق، گاز، تلفن همراه و اینترنت خود را پرداخت کنند. انجام تراکنش‌های بانکی و انتقال وجه بین کارت‌های مختلف، به سرعت و بدون نیاز به مراجعه حضوری، کاربران با استفاده از بله می‌توانند از طریق درگاه‌های آنلاین خرید کنند و در فروشگاه‌ها نیز پرداخت‌های خود را انجام دهند. این اپلیکیشن به کاربران خدماتی مانند اعتبارسنجی، دریافت تسهیلات و مدیریت مالی شخصی ارائه می‌دهد.

تلگرام، از پیام‌رسانی تا پرداخت دیجیتال

تلگرام یکی از پلتفرم‌هایی است که علاوه بر کاربرد‌های ارتباطی، در زمینه پرداخت نیز فعالیت‌های زیادی انجام داده است. اگرچه تلگرام به طور مستقیم به عنوان یک سرویس پرداخت عمل نمی‌کند، اما از طریق ربات‌ها و خدمات جانبی خود، امکان انجام تراکنش‌های مالی را برای کاربران ایرانی فراهم کرده است. تلگرام از ربات‌های مختلفی پشتیبانی می‌کند که می‌توانند پرداخت‌ها را انجام دهند، از خرید محصولات دیجیتال گرفته تا پرداخت هزینه خدمات مختلف. برخی از کانال‌های تلگرامی از درگاه‌های پرداخت داخلی و خارجی برای فروش محصولات و خدمات استفاده می‌کنند. این کانال‌ها به کاربران امکان می‌دهند که به راحتی خرید کنند و مبلغ آن را از طریق تلگرام پرداخت کنند. برخی از سرویس‌ها و ربات‌ها از کیف پول‌های دیجیتال پشتیبانی می‌کنند که به کاربران اجازه می‌دهد تا تراکنش‌های خود را بدون نیاز به وارد کردن اطلاعات کارت انجام دهند.

با اینکه تلگرام به کاربران این امکان را می‌دهد که تراکنش‌های مالی را انجام دهند، اما به دلیل مسائلی مانند تحریم‌ها و محدودیت‌های دسترسی به برخی سرویس‌های مالی، این امکان ممکن است برای برخی از کاربران محدود باشد.

فسبوک، که یکی از بزرگ‌ترین شبکه‌های اجتماعی در جهان است که با ویژگی‌هایی چون پرداخت‌های آنلاین از طریق پلتفرم‌های خود و استفاده از خدمات مختلف نظیر کیف پول دیجیتال و مارکت‌پلیس، امکان انجام برخی تراکنش‌های مالی را برای کاربران فراهم می‌آورد. فسبوک به کاربران خود این امکان را می‌دهد که تراکنش‌های مالی بین‌المللی را از طریق سرویس‌های وابسته به خود، مانند "Facebook Pay" یا "Marketplace" انجام دهند.

Google Wallet تلاش ناموفق گوگل برای تسلط بر بازار پرداخت

Google Wallet یکی از اولین تلاش‌های گوگل برای ورود به دنیای پرداخت‌های دیجیتال بود. این سرویس در سال ۲۰۱۱ معرفی شد و هدف آن رقابت با سرویس‌های بزرگی مانند PayPal و Apple Pay بود. اما به دلیل مشکلات فنی و عدم پذیرش گسترده از سوی کاربران و تجار، گوگل در سال ۲۰۱۸ این سرویس را تعطیل کرد و آن را با Google Pay جایگزین کرد.
Google Wallet در ابتدا با مشکلات فنی مختلفی مواجه بود که تجربه کاربری آن را تحت تأثیر قرار می‌داد.  با وجود پشتیبانی از فناوری NFC، Google Wallet نتواست به‌طور گسترده در فروشگاه‌ها و با کسب‌وکار‌ها پذیرفته شود. رقابت با رقبای بزرگی مانند PayPal و Apple Pay که دارای کاربران و پایگاه‌های قابل توجهی بودند، یکی از دلایل اصلی شکست Google Wallet بود.

ایکس در دوراهی موفق و شکست

ایکس به‌عنوان یک پلتفرم رسانه‌ای اجتماعی، با توجه به نفوذ گسترده‌ای که در میان کاربران جهانی دارد، در تلاش است تا خدمات جدیدی را برای تسهیل خرید و پرداخت در درون این پلتفرم ارائه دهد. یکی از ویژگی‌های جدید توییتر، سرویس پرداخت آن است که از طریق آن کاربران می‌توانند تراکنش‌های مالی را انجام دهند. توییتر در تلاش است تا سرویس «توییتر پی» را راه‌اندازی کند که به کاربران این امکان را می‌دهد که به‌راحتی پرداخت‌ها و تراکنش‌های مالی را انجام دهند. این سرویس، مشابه با سایر سرویس‌های پرداخت دیجیتال مانند PayPal یا Apple Pay عمل خواهد کرد. این ویژگی بخشی از استراتژی ماسک برای تغییر ایکس و تبدیل آن به اپی برای همه چیز مشابه «وی چت» چین است که قابلیت‌های پیام رسانی، شبکه اجتماعی و سرویس‌های مالی را درهم ترکیب می‌کند.

تجربه سرویس‌های پرداخت موفق و شکست خورده در دنیا نشان می‌دهد که برای موفقیت در این صنعت، نیاز به ارائه راهکارهایی ایمن، ساده، و مبتنی بر نیازهای کاربران وجود دارد. PayPal و Apple Pay به عنوان دو نمونه موفق در این زمینه با استفاده از نوآوری و امنیت، توانسته‌اند در دنیای پرداخت‌های دیجیتال جایگاه خود را تثبیت کنند. در مقابل سرویس‌هایی مانند Google Wallet و CurrentC به دلیل مشکلات فنی، امنیتی و رقابت شدید، نتواسته‌اند در بازار باقی بمانند.  بله به عنوان یک پلتفرم رسمی پرداخت با همکاری بانک‌های داخلی، امکانات متنوعی را برای کاربران فراهم کرده است و  تلگرام با بهره‌گیری از ربات‌ها و کیف پول‌های دیجیتال، بستری غیررسمی و گسترده برای انجام تراکنش‌ها ارائه می‌دهد. حال باید دید ایکس (توییتر) این پروژه را چگونه به سرانجام می‌رساند.