شعلهها همچنان میتازند؛ بحران آتش در امامزاده ابراهیم شفت کی پایان مییابد؟

به گزارش خبرنگار گروه استانهای خبرگزاری دانشجو، امامزاده ابراهیم یکی از اماکن تاریخی و مذهبی مهم در شهرستان شفت واقع در استان گیلان است. این مکان به عنوان مقبره یکی از نوادگان پیامبر اسلام (ص) شناخته میشود و همواره مورد توجه زائران و گردشگران قرار دارد.
خانههای چوبی امامزاده ابراهیم شفت در کمتر از یکسال، دو آتش سوزی را به خود دید که منجر به خسارتهای جدی به این مکان مقدس شد و نگرانیهای زیادی را در بین مردم و مسئولان ایجاد کرد. اما این اتفاق جدیدی نیست و فقط به این دو بار ختم نمیشود. ازسال ۷۵ بالغ بر هفت بار این روستا دچار آتش سوزی شده که آمار قابل تاملی است؛ این تعداد آتش سوزی در یک منطقه خاص نه تنها نگرانکننده، بلکه زنگ خطر جدی است.
تکرار یک فاجعه؛ وقتی ستونها یکی یکی فرو ریختند

بامداد پنج شنبه، ۱۳ اردیبهشت سال گذشته حدود ۱۳۰ خانه و مغازه به دلیل اتصال سیم برق در مغازه نانوایی در روستای گردشگری امامزاده ابراهیم شهرستان شفت در آتش سوختند، اما این اتفاق به همان جا ختم نشد وبار دیگر در ساعت ۲۲ شامگاه ۱۰ فروردین امامزاده ابراهیم شفت به دلیل شرایط جوی نامناسب، وزش باد گرم، آتش را به خود دید و ۹ بلوک، حدود ۴۵ واحد در این آتش سوزی سوختند که ۹ واحد آن تجاری (مغازه) بوده است.
زخمهای بی مرحم امامزاده ابراهیم/آغوش دوباره یک درد قدیمی

برآورد اولیه میزان خسارت این حادثه به گفته ارسلان مقیمی سرپرست فرمانداری شهرستان شفت حدود ۴۰ میلیارد تومان اعلام شده است.
بخش عمدهای از این واحدها محل سکونت و معیشت مردم بود؛ خانههای چوبی که اگر نباشند معشیت و درآمدزایی مردم شفت مختل میشود.
اهالی شفت در غم آتشسوزی سال گذشته همچنان به سوگ نشسته بودند که سال جدید غم آنها را تازه کرد.
سلمه خانم، صاحبخانه یکی از واحدهای سوخته شد گفت: من مغازهام نسوخته بلکه زندگیم سوخت. زندگی که ۱۲ سال برای جمع آوری آن تلاش کرده بودم.
وی گفت: من از مسئولین خواهش میکنم وضعیت اینجا را پیگیری کنند و خانههای مارا به ما برگردانند.
عباس آقا مردی ۶۳ ساله با دستهای سیاه که چوبهای باقی مانده خانه خود را جمع میکرد گفت: ما روستانشین هستیم و درآمد ما از همین خانههای چوبی که در آتش سوخت بود. اگر نتوانم دوباره این مغازه را بازسازی کنم چه کسی پاسخ زن و بچه مرا میدهد؟
آتش گرانتر شعله کشید

این آتش سوزی پایان ماجرا نیست؛ و با خاموش شدن آتش نگرانی مردم به اتمام نمیرسد بلکه زنگ خطری برای آنان است که هر آن ممکن است دوباره این اتفاق رخ دهد.
اگر خسارت وارد شده را با نسبت خسارت امسال در نظر بگیریم که ۴۵ واحد معادل ۴۰ میلیارد تومان خسارت داشتهاند، میتوان گفت خسارت سال گذشته بیش از ۱۱۵ میلیارد تومان برآورد میشود و در مجموع، طی دو سال گذشته، بیش از ۱۵۵ میلیارد تومان خسارت به این منطقه وارد شده است؛ عددی که بهروشنی عمق فاجعه و ضرورت ورود جدیتر مسئولان ملی برای جبران خسارات را نشان میدهد.
از غفلت تا سوختن؛ روایتی از آتش بر جان امامزاده ابراهیم شفت
از آتش سوزی سال گذشته تا به الان میتوان گفت که ردپای قصور مسئولان مشهود است. رئیس کل دادگستری گیلان در ادربیهشت سال گذشته گفت: قصور و کوتاهی برخی مسئولان در حادثه آتشسوزی منطقه امامزاده ابراهیم شفت محرز شده است.
اما باید توجه کرد که حل این مشکل تنها توسط مسئولین شهر و برخی مدیران استانی ممکن است. حال اگر به جای یک قدم، دو قدم برداشته شود، شاید این مسیر به رفع زودتر نگرانیهای مردم کمک کند.
سال گذشته اسدالله عباسی استاندار سابق گیلان در این باره گفته بود که خسارت مالی افرادی که مغازه و منازل خود را از دست دادند تا حد امکان جبران میشود.
وی با اشاره به تاریخ آتش سوزیها طی سالهای از ۱۳۷۵، ۱۳۹۲، ۱۳۹۶ گفته بود که باید این منطقه و خانههای آن ایمن سازی شود.
در آن زمان استاندار بیان کرده بود که باید سازهها بتنی یا فلزی و بر اساس اصول و قواعد نظام مهندسی احداث شود و بدین منظوراعتباراتی هم داده شود تا این امر محقق شود و شاهد اتفاقاتی از این دست نباشیم.
حال با توجه به گفتههای استاندار سابق، این سؤال مطرح میشود که چرا در این زمینه نتیجه اقدامات به ظاهر مثبت آوار شد و این مشکلات بار دیگر تکرار شدند؟ واقعیت این است که بسیاری از مسائل اجتماعی و زیرساختی که با آن مواجه هستیم، به دلایل مختلفی از جمله عدم اراده سیاسی، ناهماهنگی میان نهادهای مختلف و یا کمبود منابع مالی، در طول زمان فراموش میشوند.
آیا این چرخه تکراری جاودانه و اجتنابناپذیر است؟ به نظر میرسد هر بار که مشکلاتی بروز میکند، وعدههایی داده میشود، ولی در عمل تغییری در وضعیت ایجاد نمیشود.
شعلههای تکراری، تهدیدی برای جان، فرهنگ و اقتصاد منطقه
در پی وقوع آتشسوزی گسترده در محوطه امامزاده ابراهیم شفت، این حادثه هویت فرهنگی و مذهبی این مکان مقدس را به شدت تهدید کرد. آتشی که به دلیل شرایط جوی و بیاحتیاطیهای احتمالی شدت گرفت، منجر به آسیب جدی به ساختمانها و درختان کهنسال این منطقه شد.
شاهدان عینی از ویرانیهای ناشی از آتش میگویند و ابراز نگرانی میکنند که این حادثه نه تنها خسارتهای مادی به بار آورده، بلکه میراث تاریخی و هویت معنوی منطقه را به خطر انداخته است.
با خاموش شدن آتش، حالا نگرانیها درباره بازسازی و حفاظت از این مکان تاریخی در اولویت مسئولین قرار دارد.
این حادثه ضربهای سخت به ارادت مردم به این مکان مقدس زد و یادآور نیاز به توجه بیشتر در حفظ میراث فرهنگی و مذهبی کشور است.
با توجه به اینکه احتمال وقوع دوباره این اتفاق وجود دارد، مسئولان باید با جدیت بیشتری آن را پیگیری کنند تا چنین حادثهای بار دیگر موجب ویرانی زندگی مردم روستانشین شفت نشود.
از طرفی این حوادث نه تنها باعث ترس و ناامنی در بین مسافران و گردشگران شده، بلکه ردپای آن بهوضوح در اقتصاد محلی و فرهنگ مذهبی این منطقه مشاهده میشود.
ناامنیهای ناشی از آتشسوزیها، مردم را از سفر به این منطقه منصرف کرده و این جریان به کاهش گردشگری و درآمدزایی منجر شده است و یادآوری میکند که اقدامات فوری برای مدیریت بحران و حفاظت از سلامت این منطقه ضروری است.
با توجه به این چالشها، نیاز به همبستگی و همکاری بین مسئولین و مردم برای جلوگیری از ادامه این مشکلات و حفظ فرهنگ غنی شفت بیش از پیش احساس میشود.
آیا در این حادثه موضوع صدور پروانه ساختمانی جدی گرفته شد؟

طی روزهای گذشته سرپرست فرمانداری شفت بر لزوم تسریع در صدور پروانه ساختمانی برای افراد حادثه دیده امامزاده ابراهیم تاکید کرد و گفت: ۹۵ درصد از عوارض صدور پروانه ساخت حادثه دیدگان شامل تخفیف میشود.
وی اظهار کرد: خوشبختانه با پیگیریهای انجام گرفته عوارض صدور پروانه ساخت برای افراد آسیب دیده با ۹۵ درصد تخفیف انجام خواهد شد.
امکان مهار آتش در شفت؛ تغییر مسیر باد، راهکاری برای نجات

یکی از اعضای هیئت علمی جنگلداری و مهندسی طبیعت دانشگاه گیلان در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجو گقت: برای کاهش خطر آتشسوزی مکرر در منطقه امامزاده ابراهیم شفت، اتخاذ تدابیر چندجانبه ضروری است.
نخستین اقدام، کاشت درختان و گیاهان مقاوم به آتش بهعنوان سپر طبیعی در برابر بادهای شدیدی است که به منطقه آسیب میزنند.
همچنین، ایجاد نوارهای سبز با ترکیب درختان و بوتههای مقاوم میتواند سرعت باد را کاهش دهد و رطوبت هوا را افزایش دهد.
مدیریت منظره با حذف گیاهان خشک و قابل احتراق، و همچنین استفاده از مصالح مقاوم در برابر آتش در ساخت و سازهای جدید، نقش مهمی در کاهش خطر آتشسوزی دارد.
علاوه بر این، راهاندازی سیستمهای هشداردهنده و آموزش جامعه محلی در مورد پیشگیری از آتشسوزیها نیز بسیار حائز اهمیت است.
در نهایت، بر پایه انجام مطالعات دقیق برای بررسی الگوهای جوی، همکاری با نهادهای دولتی و محلی در زمینه مدیریت منابع طبیعی و محیط زیست میتواند به بهبود وضعیت و کاهش خطرات ناشی از بادهای قوی و آتشسوزی در این منطقه کمک کند.
آتشسوزی مجدد امامزاده ابراهیم زنگ خطری برای حفاظت از مکانهای گردشگری و مذهبی در کشور است. مسئولین و مردم باید با همدلی و همکاری، راهکارهای مؤثری برای جلوگیری از بروز چنین حوادثی ارائه دهند تا این جاذبههای فرهنگی و مذهبی از خطر نابودی نجات یابد.
در شرایط کنونی، پیگیری و پرداخت خسارتهای وارده به اهالی امامزاده ابراهیم شفت از سوی مسئولین، نقش حیاتی در بازگرداندن ثبات و آرامش به زندگی مردم دارد. این اقدام نه تنها باعث کاهش شرمندگی و سرافکندگی در خانوادهها میشود، بلکه اعتماد جامعه را نیز بازسازی میکند.
علاوه بر این، برای جلوگیری از خطرات مکرر آتشسوزی در این منطقه، اتخاذ تدابیر چندجانبه و جامع ضروری میباشد. برنامهریزی موثر، آموزشهای لازم و افزایش آگاهی مردم میتواند به بهبود شرایط زندگی و کاهش حوادث کمک کند و امنیت منطقه را ارتقا بخشد.